Als de lockdown in de eurozone en de Verenigde Staten drie maanden duurt, dan veroorzaakt deze langer durende stilstand niet alleen diepere schade, maar leidt ook tot een chaotischer einde aan de lockdown én tot grotere tweederonde-effecten.
Dat schrijft ABN Amro in haar jongste, aangepaste economische outlook. ‘Naarmate een lockdown langer duurt is de kans groter dat delen van de samenleving het niet langer kunnen opbrengen om zich aan de regels te houden. Dit maakt de kans op smeulende infectiehaarden groter waardoor het gewone leven hervatten riskanter wordt. Bedrijven, huishoudens en investeerders zullen zich dit realiseren en dit leidt tot langere lage consumptie en lagere investeringsbereidheid’, aldus hoofdeconoom Sandra Phlippen (foto) in haar toelichting.
Negatieve scenario
‘In het negatieve scenario zien we ook dat de maatregelen van de overheid en monetaire autoriteiten onvoldoende blijken om de economie te stutten totdat de herstelfase aanbreekt. Dit betekent wederom meer werkloosheid, faillissementen en een sterkere verkrapping van financiële condities. Deze gevolgen zullen met name effect hebben op het tragere herstel na de lockdown en een diepere dubbele dip door de tweederonde-effecten zoals hierboven beschreven.’
In de aangepaste outlook gaat ABN Amro in zijn basisscenario uit van een krimp in de eurozone in het tweede kwartaal van -5,5 procent en 3 en -0,2 procent in het derde en vierde kwartaal. In het negatieve scenario wordt in het tweede, derde en vierde kwartaal rekening gehouden met -11 , 7,1 en -0,4 procent (van kwartaal op kwartaal). In het basisscenario voor 2021 zijn groeiprojecties voor de vier kwartalen opgesteld van respectievelijk: 0,2, 1,1, 0,9 en 1,0 procent.
Amerikaanse economie: Q2 -31,9%
De Amerikaanse economie zal in het tweede kwartaal van dit jaar met -31,9 procent dalen, waarna in het derde en vierde kwartaal op kwartaalbasis zal stijgen te 2,47 en 11,8 procent. In het worst-case scenario wordt uitgegaan van een daling met -44,7 procent in het tweede kwartaal en van een herstel van 24,1 en 15,7 procent in de laatste twee kwartalen van het jaar.
Aanvankelijk ging ABN Amro in haar basisscenario voor de VS nog uit van -17 procent in het tweede kwartaal, en plus 23,3 procent en 2,5 procent in de laatste twee kwartalen van 2020. In 2021, schrijft hoofdeconoom Phlippen, wordt rekening gehouden in het basisscenario met een kwartaalgroei van respectievelijk 0,3, 1,9, 2,4 en 3,1 procent (kwartaal op kwartaal)
Aziatisch herstelmodel
‘In ons basisscenario gaan wij ervan uit dat de wereld het Aziatische herstelmodel langzaam maar zeker gaat overnemen. Dat wil zeggen: een systeem van intensief testen, het nagaan van menselijke bewegingen en daaraan gekoppeld het opsporen van mensen die mogelijk in contact zijn geweest met een geïnfecteerd persoon. Dit stelt landen in staat om kleine groepen te isoleren bij virusinfectie en de rest van de samenleving te laten door leven. Daarbij gaan we er ook vanuit dat het dragen van gezichtsmaskers grootschalig ingeburgerd zal raken. Deze combinatie van ontwikkelingen zou het mogelijk moeten maken dat het economische leven langzaam maar zeker weer op gang komt’, schrijft Phlippen van ABN Amro.
‘Tegen de zomer verwachten wij daarom dat grotere bijeenkomsten zoals sportevenementen en culturele bijeenkomsten kunnen worden hervat en dat restaurants en bars na de zomer kunnen open gaan. Het toerisme kan dus tegen de zomer langzaam weer op gang komen, maar de toeristenstromen zullen veel lager blijven dan gebruikelijk. De totale consumptie zal naar verwachting voor 2020 vijf procent lager uitkomen dan in eerdere jaren, deels veroorzaakt door de toegenomen werkloosheid.’
Effect overheidsmaatregelen beperkt
De beleidsreacties van overheden en de monetaire autoriteiten zijn ongekend stevig, maar kunnen desondanks slechts een deel van de schade beperken. Fiscale stimulering staat momenteel op het niveau van zes procent van het bbp in Amerika en op 2,5 procent in de eurozone.
Het noodsteunpakket dat afgelopen donderdagavond is overeengekomen door de Eurogroep bedraagt 500 miljard euro en zal bestaan uit het binnen twee weken operationeel maken van de ESM kredietfaciliteit, die vrijwel zonder condities kan worden aangesproken, aldus ABN Amro.
Daarnaast gaat de leencapaciteit van de Europese investeringsbank omhoog en wordt er een werkloosheidsfonds ter grootte van 100 miljard euro opgetuigd door de Europese Commissie. Ook is overeengekomen dat er een herstelfonds voor de eurozone economie komt voor de nasleep van de crisis. Over de grootte hiervan en de financieringscondities wordt nog onderhandeld.
Ook op het terrein van de monetaire maatregelen verwachten wij een aanhoudende commitment om ‘alles wat nodig is’ te doen om obligaties te blijven opkopen en markten soepel te laten opereren, concludeert de bank.