Het jaar 2021 was een bewogen jaar voor de Nederlandse beleggingsindustrie, en: nog maar het begin. Over tien jaar kennen we deze industrie niet meer terug, voorspelt consultant AF Advisors. Reden voor Jasper Haak, partner van het consultancybedrijf, om vier trends te noemen die voor ongekende veranderingen gaan zorgen.
1. Maatwerk tegen betaalbare kosten leidt tot consolidatie of specialisatie
Al jaren geleden verwachtten we consolidatie in de beleggingsindustrie. Er zijn veel te veel beleggingsfondsen, asset managers en vermogensbeheerders. Er zijn weinig andere sectoren waar zo veel keuze is voor de consument, zowel voor een particuliere als een institutionele belegger. Veel keuze is, los van keuzestress, natuurlijk fijn. Deze mate van keuze is echter een teken van een industrie waar te lang te veel en te gemakkelijk geld is verdiend. Het voeren van suboptimale producten is beperkt afgestraft.
Gelukkig is daar verandering in aan het komen. Institutionele beleggers kopen professioneel in en particuliere beleggers worden, mede dankzij banken en andere beleggingsplatforms, steeds beter geïnformeerd. Ook het afschaffen van de distributievergoeding heeft in Nederland een belangrijke bijdrage geleverd aan een fatsoenlijk en toekomstbestendig kostenniveau. Indirect zorgt dit ervoor dat vermogensbeheerders efficiënter moeten gaan functioneren en dus keuzes moeten gaan maken. Voor een aantal betekent deze uitdaging een einde aan het zelfstandig bestaan door op te gaan in een grotere asset manager.
De acquisitie van NN Investment Partners door Goldman Sachs Asset Management en van Actiam door Cardano zijn hier recente voorbeelden van. In Nederland zijn er mooie grote asset managers zoals Aegon Asset Management, Kempen Capital Management en Robeco. Het is absoluut niet een gegeven dat deze niet zelfstandig kunnen overleven. Echter, alle asset managers zullen een keuze tussen schaalgrootte en specialisatie moeten maken, anders keert de wal het schip. Internationaal gaat de schaalvergroting door consolidatie van asset managers in een rap tempo door. Dit gaat ook veel interesse in de overgebleven Nederlandse asset managers betekenen.
2. Pensioenhervorming zet de markt op de kop
De tweede grote verandering van de beleggingsindustrie zal door de hervorming van het Nederlandse pensioenstelsel worden ingezet. Hierdoor gaat zowel de asset allocatie binnen beleggingsportefeuilles sterk veranderen als de operationele inrichting door middel van serviceproviders zoals fiduciair managers, beleggingsadministrateurs en custodians. Voor veel pensioenfondsen gaat het niet alleen een keuze worden tussen de solidaire premieregeling of de flexibele premieregeling, maar ook een keuze voor zelfstandig doorgaan of voorzetting middels een fusie met een ander pensioenfonds, het opgaan in een APF of de overdracht naar een commercieel premiepensioenproduct. Ook gaat de pensioenhervorming de fiduciaire markt op de kop zetten. Zowel commerciële fiduciair managers als de niet-commerciële pensioenuitvoerders zullen de dienstverlening aan klanten herzien indien de keuzes van klanten niet passen bij hun strategische doelstellingen.
Het kennisniveau over de wijzigingen in het pensioenstelsel is bij veel marktpartijen vreemd genoeg nog erg laag. Het lijkt er wel op dat velen verlamd zijn door de complexiteit en vooral naar elkaar kijken om zo maar een richting te bepalen. Toch zal er, ondanks reeds aangekondigd en ook in de toekomst nog verder verwacht uitstel, wel vaart moeten worden gemaakt. Door vroegtijdig na te denken over de impact op de beleggingsportefeuille en op de operationele inrichting kan er veel tijd worden gewonnen en geld worden bespaard voor de deelnemers.
3. Duurzaamheid discussies leiden niet altijd tot impact
De discussies op LinkedIn over duurzaam beleggen hebben af en toe de felheid van vaccinatie-discussies, maar dan met een hoger inhoudelijk (en grammaticaal) niveau. Na miljoenen bondscoaches en virologen hebben we ook een net zo groot aantal duurzaamheidsexperts lijkt het. Het is belangrijk dat dit onderwerp nu bij iedereen hoog op de agenda staat. Al maken we ons af en toe zorgen dat het fanatisme van het duurzaamheidsactivisme de daadwerkelijke impact die met een beleggingsportefeuille bereikt kan worden, in de weg staat. Er is veel te winnen in de pluraliteit in aanpak van duurzaam beleggen door de asset managers. Deze moet niet platgeslagen worden door het moreel verplicht worden om alleen maar beleggingen uit te gaan sluiten.
Er is een tsunami van duurzaamheidswetgeving op komst waarvan de Sustainable Finance Disclosure Regulation pas de eerste golf vormt. Zonlicht is een goed ontsmettingsmiddel, en meer duurzaamheidsinformatie gaat, ondanks alle rompslomp die het oplevert, bijdragen aan een betere informatievoorziening over op welke manier er duurzaam wordt belegd. Betere informatie zorgt hopelijk voor een meer genuanceerde discussie en versnelling van de impact die de beleggingsindustrie uit naam van haar klanten kan maken.
Duurzaam beleggen zal, geholpen door een combinatie van wetgeving en marktwerking, de beleggingsindustrie veranderen. Daarnaast wordt maatwerk leveren steeds belangrijker als je meerdere klantgroepen wil bedienen met elk eigen voorkeuren en duurzaamheidsbeleid. Achterblijvers zullen het steeds moeilijker krijgen.
4. Macro-economie maakt portefeuilles samenstellen moeilijk
Naast alle uitdagingen die er in deze markt zijn, vormt de huidige macro-economische omgeving de laatste trend die voor verandering gaat zorgen in de beleggingsindustrie. Bij de langdurig lange rente, de oplopende schulden, de recordhoge aandelenwaardering en de onzekerheid over het verdere verloop van Covid-19 komt dit jaar ook nog eens een, al dan niet tijdelijke, hogere inflatie. Je zal maar een portefeuille moeten samenstellen. Waar moet je beginnen en hoe maak je deze toekomstbestendig?
Nu deze uitdaging minder tijdelijk van aard lijkt te zijn, wordt er meer gezocht naar beleggingscategorieën die juist in deze context toegevoegde waarde leveren. We zien toenemende interesse in meer niche vastrentende beleggingscategorieën zoals staatsgerelateerde obligaties, asset back securities, coöperatieleningen en catastrophe bonds. Met deze beleggingen kan door een illiquiditeits- of complexiteitspremie, extra rendement worden gegenereerd. Daarbij moet wel oog zijn voor de bijbehorende risico’s.
Al met al voldoende trends die de beleggingsindustrie grondig gaan veranderen. Hoe er met deze vier thema’s in de productontwikkeling en klantbediening wordt omgegaan zal bepalen hoe rooskleurig de Nederlandse beleggingsindustrie er over tien jaar voorstaat.
Jasper Haak is partner bij AF Advisors, dat één van de kennisexperts is die maandelijks een bijdrage voor Fondsnieuws schrijft.