De pensioenhervorming betekent niet alleen veel veranderingen voor pensioenfondsen, maar biedt ook mogelijkheden voor banken en verzekeraars. Tenminste, als ze bereid zijn een duidelijke strategie te ontwikkelen. Want wie vandaag kijkt naar de meeste banken en verzekeraars, ziet één ding vooral ontbreken: een integrale pensioenstrategie.
Wet toekomst pensioenen creëert gelijker speelveld
De eerste pensioenfondsen zijn inmiddels overgestapt naar een nieuwe regeling onder de Wet toekomst pensioenen (Wtp). Eind dit jaar volgen er meer, mits er geen uitstel komt via een referendum.
De overgang naar ‘collectief defined contribution’ met de solidaire premieregeling of naar ‘individueel defined contribution’ met de flexibele premieregeling maakt pensioenen beter vergelijkbaar met commerciële alternatieven van banken en verzekeraars. De Wtp maakt ook het speelveld gelijker tussen tweede pijler en derde pijler producten. Dat biedt volop kansen voor aanbieders in de financiële sector. Maar dan moet je er wel klaar voor zijn.
Grootbanken hebben terrein laten liggen
Nederlandse banken hebben van oudsher weinig ervaring met echte pensioendienstverlening. Natuurlijk beheren zij vermogen, ook met vaak pensioen als doel. Maar dat maakt het nog geen pensioenproduct.
ABN Amro en Rabobank hebben in het verleden kortstondig commerciële tweede-pijleroplossingen aangeboden, maar trokken zich weer terug. Ook zijn er in het verleden vaak met weinig enthousiasme en zonder een goed plan derde-pijlerpensioenregelingen aangeboden. Brand New Day en BrightPensioen zagen deze kans wel en zijn inmiddels marktleider in de derde-pijlermarkt.
Van de grootbanken lijkt alleen Van Lanschot met Evi Pensioenbeleggen serieus positie te kiezen. Rabobank biedt ToekomstBeleggen aan, en ABN Amro voert sinds kort actie met een bonus bij pensioenbeleggen. Maar met een groot netwerk aan potentiële klanten zou er meer mogelijk moeten zijn. Het lanceren van een product is nog geen pensioenstrategie.
Verzekeraars komen verder, maar missen samenhang
Dat er meer nodig is laten verzekeraars zien. Verzekeraars verdienen al jaren aan pensioendienstverlening. Er worden verzekerde pensioenregelingen aan bedrijven aangeboden. De meeste grote verzekeraars hebben een eigen Premiepensioeninstelling en/of Algemeen Pensioenfonds waarmee tweede-pijlerpensioenregelingen aan bedrijven worden verkocht. Daarnaast zijn ook de meeste pensioenadministrateurs in handen van verzekeraars en hebben een aantal verzekeraars een vermogensbeheerder die de pensioensector bedient. Alles is in huis. Toch ontbreekt ook hier vaak een overkoepelende visie.
Onder naam van DGA-pensioen, ZZP-pensioen of aanvullend pensioen werden verschillende pensioenregelingen aangeboden. Veel van deze derde pijler pensioenproducten zijn inmiddels stilletjes verdwenen of onduidelijk gepositioneerd. Ondanks alle ervaring ontbreekt het ook bij veel verzekeraars aan een integrale pensioenstrategie.
Probleem: versnippering en interne concurrentie
Wat ontbreekt, is samenwerking. In plaats van synergie is de samenwerking beperkt of is er zelfs interne concurrentie tussen bedrijfsonderdelen. Daarmee wordt er aan goede initiatieven in silo’s gewerkt. Ze tellen niet op tot een stevig, integraal plan om de kansen van pensioenhervorming echt te verzilveren.
De huidige Wtp overgang is slechts een eerste stap richting verdere individualisering. Pensioenfondsen, verzekeraars en banken zullen steeds meer met elkaar gaan concurreren. Elk met hun eigen concurrentievoordelen en nadelen. Maar zonder duidelijke, toekomstbestendige strategie blijven ze achter de feiten aanlopen.
Nodig: langetermijnvisie met breed geïntegreerd aanbod
Een goede integrale pensioenstrategie kijkt verder dan de huidige (pensioen)wetswijziging naar ook een verder integraal aanbod van tweede pijler pensioenregelingen en derde pijler pensioenregelingen en andere vermogensbeheeroplossingen in de toekomst. Daarbij horen ook financial planning oplossingen. Voor deelnemers en werkgevers moet er ruimte ontstaan voor maatwerk, inzicht en handelingsperspectief. Want dat is waar de echte toegevoegde waarde ligt.
Jasper Haak is Managing Partner bij AF Advisors. AF Advisors is deel van het expertpanel dat maandelijks een bijdrage voor Investment Officer schrijft.