‘We moeten samen aan de bak, wil Nederland uitzicht houden op een duurzame en financieel stabiele toekomst. We staan voor grote ontwikkelingen die alles en iedereen raken: digitalisering en internationalisering transformeren de economie, klimaatverandering dwingt tot aanpassing en de pensioentransitie staat voor de deur.’
Dat zegt Laura van Geest (foto), bestuursvoorzitter van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), bij een toelichting op de AFM Agenda 2023 en de AFM Strategie (2023- 2026), die vandaag gepubliceerd is. Volgens de AFM raken de bovengenoemde ontwikkelingen niet alleen de enkeling, maar iedereen. Daarom zijn er ook geen eenvoudige oplossingen om de risico’s die gepaard gaan met deze trends op te vangen.
In de AFM Agenda 2023 worden de trends en risico’s in de financiële sector beschreven en worden de prioriteiten en activiteiten voor de AFM voor het komende jaar toegelicht. De prioriteiten komen voort uit de vernieuwde AFM Strategie (2023-2026), die tevens vandaag gepubliceerd.
In zijn strategie voor de komende jaren legt de AFM het accent op duurzaam financieel welzijn in Nederland, dat wil zeggen een gerechtvaardigd vertrouwen en vernieuwing van de hele sector. Digitalisering, verduurzaming en internationalisering krijgen daarbij in het bijzonder onze aandacht, omdat deze trends de wereld vergaand zullen veranderen, alsook de financiële markten beïnvloeden en in het verlengde daarvan ook de aanpak van de toezichthouder.
‘De AFM zal ook zelf meer wendbaar en lerend zijn. Met gemotiveerde en getalenteerde mensen. En met goede data en IT, die ons helpen ons bij risicogestuurd, datagedreven en resultaatgericht toezicht’ , schrijft de toezichthouder in de toelichting bij de strategie en de agenda.
De AFM-strategie 2020-2022 bouwt voort op de vernieuwing en versterking van het toezicht die de afgelopen jaren is ingezet en stuurt bij op wat er in de buitenwereld gebeurt. De AFM heeft vier toezichtgebieden: financiële dienstverlening, kapitaalmarkten, assetmanagement en accountancy. Voor elk toezichtgebied is bepaald wat het belangrijkste doel is de komende jaren.
In het strategie-document valt over asset managers te lezen dat de AFM ook in 2023 een belangrijk deel van haar capaciteit aan doorlopende taken in het toezicht op de sector inzet. Daarbij gaat het om:
- Behandelen vergunningaanvragen en aanmelding nieuwe fondsen en paspoorten, beoordelen verplichte meldingen, assurancerapportages en bewaarderrapportages.
- Risico gestuurde afhandeling van signalen en incidenten.
- Het uitvoeren van accounttoezicht door het voeren kwartaalgesprekken en verdiepende onderzoeken, het beoordelen van risico- en compliance rapportages.
- Beïnvloeding en handhaving ten aanzien van individuele instellingen.
- Het verbeteren van de kwaliteit van en het ontsluiten van data, waaronder AIFMD rapportage, EMIR data en de bewaardersrapportage.
- Deelname aan internationale gremia en werkgroepen onder andere binnen ESMA en de ESRB ter verdere afstemming van interpretaties.
Ten aanzien van financiële dienstverleners heeft de AFM volgende doelen gesteld:
- Behandelen van vergunningaanvragen en vrijstellingen voor financiële dienstverleners. Financiële dienstverleners zijn verplicht om een vergunning van de AFM te hebben om activiteiten uit te kunnen voeren.
- Toetsen op betrouwbaarheid en geschiktheid van beleidsbepalers, commissarissen en medebeleidsbepalers. Personen die het beleid van een onderneming (mede) bepalen of toezicht houden op dit beleid moeten door de AFM als betrouwbaar en/of geschikt bevonden worden om hun positie uit te kunnen voeren.
- Monitoren van innovatie in de markt met een focus op nieuwe toetreders, productvormgeving en de ontwikkeling van geautomatiseerde processen. Dit doen we door ontwikkelingen in de media te volgen, ons te verdiepen in nieuwe producten en doorlopend gesprekken te voeren met marktpartijen, de AP en het Ministerie van Financiën. Dit ziet zowel op kansen als risico’s, die ook in algemene zin door de AFM worden gevolgd op basis van eerstelijnscontacten met consumenten en marktpartijen en afhandeling van signalen en incidenten.
- Toezien op de doorlopende ontwikkelingen op de betaalmarkt en zorg dragen dat klantbelang centraal staat in (nieuwe) wet- en regelgeving door middel van een betaalmonitor. Desgewenst initiëren we of dragen we bij aan beleidsontwikkelingen en (beleids)uitlatingen.
- Monitoren van reclame-uitingen door aanbieders van financiële producten en diensten. Deze uitingen moeten correct, duidelijk en niet-misleidend zijn.
- Monitoren van (toekomstige) klimaatgerelateerde risico’s door het uitvoeren van uitgebreide marktbeeldanalyses en veranderanalyses. De AFM monitort als onderdeel van een breder marktbeeld doorlopend wijzigingen in dekkingen van verzekeringen voor klimaatgerelateerde schade om ervoor te zorgen dat polishouders goed kunnen begrijpen waar ze wel en niet tegen beschermd zijn en niet voor verrassingen komen te staan.
- Als gedragstoezichthouder richten wij ons op de bescherming van miljoenen Nederlanders die deelnemen aan een pensioenregeling. Dit doen we door signalen in de pensioensector op te pakken, ontheffings- en handhavingsverzoeken uit te voeren, en het beheren van lopende dossiers en toezichttoetsen op het gebied van pensioenen.
- Volgen van marktbrede (technologische) ontwikkelingen en bijdragen aan het waarborgen van de zorgplicht in de digitale omgeving. Dit doen we onder meer door het beoordelen van aanvragen uit de InnovationHub, leveren van internationale input op risico-identificatie en extern deelnemen aan relevante activiteiten.
- Volgen van ontwikkelingen in de markt van financieel dienstverleners om ervoor zorgen dat de noodzakelijke keuzes gemaakt worden opdat de fd-sector toekomstbestendig blijft.