Het is momenteel heel moeilijk nog rendement te maken op defensieve portefeuilles. Compleet mis gaat het volgens de AFM echter nog niet.
Vanwege de lage rente op obligaties is het rendement van 4 procent waar bij de vermogensrendementsheffing van uitgegaan wordt voor veel defensieve beleggers onrealistisch. Veel particuliere beleggers maken in feite verlies.
‘Wij zien partijen hiermee worstelen’, zegt hoofd toezicht Tim Mortelmans van de AFM in een gesprek met Fondsnieuws. ‘De vermogensrendementsheffing is zo bijna een perverse prikkel die partijen aanzet meer risico te nemen.’
Risico
Minister Dijsselbloem van Financiën erkent dit probleem en heeft gezegd hier in het kader van het nieuwe Belastingplan naar te kijken. Toezichthouder AFM heeft op dit moment geen signalen dat het compleet misgaat. ‘Maar feit is dat dit een risico is.’
Mortelmans: ‘De vraag is dus: wat te doen? Leg je je neer bij de situatie en neem je genoegen met een laag en misschien zelfs negatief rendement, stap je uit of ga je voor “rare alternatieven”?’
Gesprek aangaan
Wat je ook kiest, belangrijk is het om hierover als beleggingsadviseur of vermogensbeheerder het gesprek aan te gaan met je klanten, zegt Mortelmans, om de verwachtingen te managen.
‘Vroeger bestond het obligatiegedeelte van defensieve portefeuilles enkel uit staatsobligaties. Nu bevatten ze soms ook perpetuals en high yield bonds, terwijl dat toch obligaties zijn met een ander risicoprofiel.’
Er is volgens Mortelmans geen gouden oplossing. ‘Sommigen zullen zich moeten afvragen: moet ik blijven beleggen. Anderen kunnen en willen misschien wel meer risico nemen.’
Risicobereidheid
Het meten van de risicobereidheid van beleggers is echter ingewikkeld. Onlangs stelde de AFM guidelines op voor het bevragen van klanten hierover.
‘Want wat is risico? Je hebt marktrisico, liquiditeitsrisico, valutarisico, tegenpartijrisico. Voor het gemak wordt risico vaak gelijk gesteld aan volatiliteit, maar ervaren beleggers dat ook zo? Wat blijkt is dat veel klanten onder risico verstaan dat ze niet te veel willen verliezen. Ze hebben het dus in feite over het maximale negatieve rendement dat een portefeuille kan maken.’
Vervolgens gaat het er volgens Mortelmans om hoeveel kans hierop is en wat de kans is dat de klant zijn doelstelling haalt als hij op dezelfde voet verder gaat.
Managen
‘Dit moet je goed in beeld brengen, zodat klanten weten wat ze kunnen verwachten. Veel andere risico’s, zoals liquiditeits-, valuta- en tegenpartijrisico, moet je als vermogensbeheerder gewoon managen.’
Onder banken vindt momenteel overleg plaats over hoe zij de verschillende risicoprofielen die ze hanteren beter op elkaar kunnen afstemmen. Het is nu voor klanten vaak niet goed te begrijpen waarom een neutrale portefeuille bij de ene aanbieder heel anders kan zijn samengesteld dan bij de andere.
Lees ook: Defensief risicoprofiel steeds offensiever en Mixfonds meer en meer ‘on wild site’
Dit artikel is gepubliceerd in het Fondsnieuws-magazine van april.