De aandelenmarkten in Europa zijn donderdag stevig gedaald. Het is zelfs de slechtste handelsdag van het jaar, met dalingen van de belangrijkste indices van 1,7 tot meer dan 2 procent. Oorzaak: beleggers zijn bang voor een economische vertraging en voor te hoge waarderingen. Tegelijkertijd doken analisten op de notulen van de ECB, die zij ‘extreem vaag’ vonden.
Uit deze notulen blijkt dat de ECB vasthoudt aan haar inflatiedoel van 2 procent. Belangrijker vonden analisten echter dat de ECB geen bandbreedte heeft afgegeven. Dat wijst er volgens Rabobank op dat gekozen is voor een symmetrische inflatiedoelstelling, in plaats van een gemiddelde doelstelling. Dat betekent volgens analisten dat de ECB tegen zowel negatieve als positieve afwijkingen even hard moet optreden.
Volgens valuta-analist Ima Sammani van Monex Europe kan de verklaring van de ECB op korte termijn als “dovish” worden opgevat door de markten, omdat het nieuwe inflatiedoel de centrale bank voldoende ruimte geeft om langer een accommoderend beleid te hanteren.
Christine Lagarde, de president van de ECB, zei daarover tijdens de persconferentie: de inflatiedoelstelling van ‘beneden, maar dicht bij de 2 procent’, maakt plaats voor een ‘symmetrische doelstelling van 2 procent op de middellange termijn’.
De (waarschijnlijk) systematische versoepeling van het monetair beleid houdt de gemoederen bezig. De analisten van ING houden rekening met de reële kans op een tijdelijke overschrijding van de inflatie op de korte termijn. Dat halen zij uit de opmerking van Lagarde dat ‘dit ook een overgangsperiode kan impliceren waarin de inflatie matig boven de doelstelling komt te liggen’.
OHV
Hoofdeconoom Edin Mujagic van vermogensbeheerder OHV schrijft in een analyse dat ‘de bank nu besloten heeft de zogeheten onconventionele instrumenten, zoals het opkopen van staats- en bedrijfsobligaties en speciale leningen voor banken ((T)LTROs) voortaan tot de standaarduitrusting van de bank gaan behoren. Ofwel: wat onconventioneel was, is conventioneel geworden. Additionele instrumenten kunnen in loop der tijd erbij toegevoegd worden. De ECB noemde geen specifieke voorbeelden, maar kijkend naar haar zusterinstellingen elders in de wereld, dan zie ik als een van de weinige voorbeelden het opkopen van aandelen door de Japanse centrale bank.’
‘Er is nogal wat gewijzigd. Zo is de deur nu ook formeel opengezet voor kwantitatieve verruiming om ingezet te worden zoals de ECB dat wil. De bank heeft het voor zichzelf makkelijk gemaakt door zeer vaag te zijn over onder wélke omstandigheden gebruik van dat en andere niet-traditionele instrumenten gerechtvaardigd is.’
‘Op dit terrein is een overwinning voor de zogeheten haviken, de hardliners, te spotten overigens. De regels voor het opkopen van staatsobligaties (denk daarbij aan hoeveel schuldbewijzen per uitgifte of land de ECB maximaal mag kopen) zijn niet verruimd. In de praktijk omzeilt de ECB die regels overigens vaker wel dan niet, maar dat een en ander niet formeel is gemaakt, kan als een kleine overwinning voor de haviken gezien worden. Dat kan beschouwd worden als de prijs om hen achter de nieuwe strategie te krijgen, hetgeen gelukt is want de nieuwe strategie is unaniem goedgekeurd door het voltallige bestuur’, aldus Mujagic.
Aberdeen Standard Investments
‘De inflatiedoelstelling van 2 procent, de extreem vage taal rond inflatieoverschrijdingen en de opname van woningen in het inflatiemandje zijn marginale veranderingen en werden al algemeen verwacht.’
Baanbrekend noemt de asset manager de focus op klimaatverandering waarbij de centrale bank op de middellange termijn gericht zal zijn op een “groene QE”. Andere centrale banken zullen zich gaan beraden over hoe ze dezelfde toewijding kunnen tonen ten opzichte van de benodigde energietransitie.
Pimco
Portfoliomanager Konstantin Veit van Pimco is daarentegen van mening dat het monetair beleid op de middelange termijn niet veel zal wijzigen. De aankondiging kwam niet als een donderslag bij heldere hemel, vindt hij. De Europese centrale bank hanteert een evolutionaire-, en niet zozeer een revolutionaire strategie. Dat maakt dat de markten in zijn optiek kalm reageren.
Wel is het nog de vraag, alsdus Veit, met welke monetaire strategie de ECB de inflatie naar 2 procent gaat brengen. ‘Het antwoord van de ECB lijkt meer van hetzelfde te zijn, wat ook tot uiting komt in het feit dat de ECB nog steeds vertrouwt op de rente als het primaire monetaire beleidsinstrument.’
Opvallend is het verder vergroenen van het monetaire beleid. Het actieplan van de ECB zal wisselingen meebrengen in de onderpandfincancieringen en aanpassingen in de opkoopprogramma’s van corporate assets, aldus Pimco in zijn analyse.