De Europese banken, die zo belangrijk zijn voor de prestaties van de Europese large cap indices, zitten volledig in het slop. Ze wegen zwaar op een verder herstel van de Europese indices, die te weinig ‘asset light’ business modellen hebben. Zit er een herstel in het verschiet?
De Europese bankenindex heeft een all-time low bereikt. Year to date zijn de cijfers werkelijk abominabel. Tot 30 september staat de index year to date op -43,66 procent. Op één voortschrijdend jaar is er een verlies van -37,07 procent. Op drie jaar -24,39 procent en op vijf jaar -13,36 procent.
Door de vrees voor slechte leningen, negatieve rentevoeten, schandalen rond het witwassen van geld en een slechte reputatie in het algemeen zit de sector in de hoek waar de klappen vallen. Indien Europa eindelijk een inhaalbeweging wil maken tegenover de VS, is het noodzakelijk dat ook de banken herstellen. Maar onderstaande grafiek laat zien dat daar allerminst nog sprake van is - integendeel.
Bron: Bloomberg
In een gesprek met Investment Officer - het Belgische zusterplatform van Fondsnieuws - toonde Europees aandelenfondsbeheerder Maarten Geerdink van NNIP zich eind maart ook al weinig optimistisch over de Europese banken: ‘De steilere rentecurve kan wat soelaas brengen, maar is nog steeds vrij vlak. Bovendien zijn er grote kosten voor vaak complexe IT-projecten, en om ervoor te zorgen dat anti-witwasmechanismen (AML) goed werken. De dividendpolitiek wordt aan banden gelegd.’
‘In feite zijn banken nu een leveraged play geworden op een herstel van de economie. Dat blijkt uit de hogere bèta in vergelijking met de markt. In onze fondsen hebben we nu een voorkeur voor de betere kwaliteit, en enkel de beter gekapitaliseerde en winstgevende banken, maar we hebben op dit moment eerder een voorkeur voor de verzekeringsmaatschappijen. Hun businessmodel vinden we sterker.’
Ook de dividenduitkeringen, vroeger een sterk argument voor veel beleggers om (fors) overwogen te gaan in banken, is nu grotendeels weggevallen: ‘Het lobbyorgaan in Europa heeft voorgesteld om geen dividenden te laten uitbetalen om de kapitaalbuffers aan te zuiveren. Er zal nog een lange tijd druk zijn vanuit de overheid,’ aldus Geerdink.
Schril contrast
De prestaties van technologie, het asset-light business model bij uitstek, steken hier in schril contrast tegen af. De technologieaandelen vertonen ook in de correctie veerkracht. De meeste zijn teruggevallen tot de 30- en 40-wekelijkse glijdende gemiddelden, waar ze steun ondervinden.
De correctie van begin september heeft het buitensporige optimisme over technologieaandelen een knauw gegeven, maar vanwege de twijfels over het Europese herstel en het uitstel van de stemming over een tweede herstelplan in de Verenigde Staten is er voor een massale overstap naar conjunctuurgevoelige waarden nog te veel onzekerheid.
Ook de Amerikaanse verkiezingen, met het dieptepunt van het eerste debat tussen Trump en Biden, de sombere vooruitzichten voor brexit en de spanningen tussen China en de VS wegen op de stemming. Dat de markten in een dalende lijn zitten, lijkt dan ook niet vreemd, zegt Enguerrand Artaz, fondsbeheerder bij La Financière de l’Echiquier.
De achteruitgang verloopt echter zonder paniek. De handelsvolumes pieken niet en op de optiemarkt blijven calls populairder dan puts. Ook het succes van enkele recente beursintroducties en de massale instroom in bepaalde ETF’s begin vorige week wijzen erop dat er nog enige risicobereidheid is. Er valt trouwens niet alleen somber nieuws te melden. Zo verbetert het ondernemersklimaat in Duitsland, waar de IFO-index in september opnieuw gestegen is. Hetzelfde geldt voor Frankrijk, volgens het Franse bureau voor de statistiek Insee.
Artaz: ‘In enkele van de opkomende landen die het zwaarst zijn getroffen door het virus (onder meer India) begint de pandemie te vertragen en over de zoektocht naar een vaccin verschijnt regelmatig hoopvol nieuws. Op monetair gebied stelt de ECB zich bij monde van François Villeroy de Galhau, de gouverneur van de Franse nationale bank, resoluut verruimend op. De Europese banken hebben via het TLTRO-systeem bovendien meer geld bij de centrale bank geleend dan verwacht, wat goed nieuws is voor de transmissie van het monetaire beleid naar de reële economie.’
Impasse
Beleggers zitten in een zeer lastig parket, want kunnen kiezen tussen de goedkope valuesectoren (onder andere de banken) en de dure groeiaandelen, die vooralsnog sterk blijven presteren. Een goed voorbeeld hiervan is de recente beursintroductie van Snowflake.
Het aandeel kwam peperduur naar de beurs, maar de omzetverwachtingen zijn eveneens torenhoog. De duur gewaardeerde bedrijven in de sectoren e-commerce, cloud, artificiële intelligentie en dergelijke zijn volgens marktwaarnemer en voormalig fondsbeheerder Puru Saxena, werkzaam in Hongkong, de ‘nieuwe nutsbedrijven’: niemand kan er nog om heen, en iedereen heeft ze nodig. Dankzij de netwerkeffecten en trouwe klantenbestand hebben deze bedrijven een brede ‘slotgracht’ zoals Warren Buffett dit graag noemt. Consumenten gebruiken deze producten graag en vaak. De omzet wordt dus vrij voorspelbaar, en de winstmarges ook.
Een ander goed voorbeeld is Adyen, het Nederlandse succesverhaal in online betalingen. De penetratiegraad van e-commerce bereikte in het tweede kwartaal van 2020 27 procent, zo blijkt uit de laatste cijfers. Adyen profiteert daar buitengewoon sterk van. Is het aandeel dan duur? Op dit moment wel, maar online betalingen en financiële oplossingen zijn de producenten van ‘schoppen en pikhouwelen’ die tijdens de goudkoorts in de jaren 30 in de Verenigde Staten ook zeer sterk profiteerden van de goudkoorts.
The jury is still out, maar de markten zijn sinds maart wel degelijk voor een goeie reden gestegen.