De instroom in beleggingsfondsen komt in Europa vooral de nieuw gelanceerde en niet de bestaande fondsen ten goede.
‘Dat komt doordat de banken op commissies drijven en steeds weer nieuwe thema’s zoeken, waar wij als fondshuizen dan aan moeten voldoen. Wij zijn in die zin gevangenen van elkaar.’
Dat zegt Massimo Tosato, vicechairman van fondsenaanbieder Schroders en wereldwijd verantwoordelijk voor de distributie, in een gesprek met Fonsnieuws.
Kortetermijnbeleggers
Volgens Tosato speelt bovendien mee dat particuliere beleggers in Europa, met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk, vooral kortetermijnbeleggers zijn en veelal geen idee hebben hoeveel ze moeten sparen om een goed pensioen op te bouwen.
Zowel in 2007 als in 2008 hadden bestaande Europese fondsen te maken met een netto-uitstroom van respectievelijk 160 miljard euro en meer dan 450 miljard euro, terwijl nieuw gelanceerde fondsen bijna 150 miljard euro en 70 miljard euro aan vermogen wisten op te halen.
Volgens Tosato onderstreept dat hoe distributeurs, en dan met name de dominante banken, sterk gericht zijn op nieuwe producten.
Lang trackrecord
In de Verenigde Staten gaat het leeuwendeel van de netto-instroom echter naar bestaande fondsen, die doorgaans een lang trackrecord hebben en door hun omvang ook een andere kostenbasis kunnen hanteren dan Europese fondsen.
Zo is de total expense ratio (TER) voor Amerikaanse aandelenfondsen gedaald van 2,32 procent in 1980 tot 0,99 procent in 2008, terwijl grensoverschrijdende Europese fondsen gemiddeld 1,89 procent aan kosten in rekening brengen.
Tosato verwacht dat er in Europa een shake-out plaatsvindt, zoals door recent onderzoek van Morningstar ook wordt onderstreept.
Fondsliquidaties
Op dit moment is het aantal fondsliquidaties groter dan het aantal lanceringen. Maar met ruim 30.000 fondsen overtreft Europa de 8000 fondsen van de VS ruimschoots.
De relatief hoge en niet altijd even transparante kosten van fondsen is veel beleggers een doorn in het oog, erkent ook Tosato.
In het Verenigd Koninkrijk moeten tussenpersonen volgens het zogenoemde RDR-plan vanaf uiterlijk 2012 volledige inzage geven in de kostenstructuur van de geadviseerde producten.
Kosten transparant maken
‘Daar wordt nu door de andere Europese toezichthouders scherp naar gekeken, maar het zal nog wel enige tijd duren voordat dat Europabreed zal zijn ingevoerd’, zegt Tosato.
Hij maakt deel uit van een denktank van de Europese belangenvereniging Efama die voorstellen heeft gedaan over modernisering van de vermogensbeheerindustrie.
Kick back
Ook de zogenoemde kick-back - de vergoeding die fondsenaanbieders aan de distributeurs betalen - zal volgens Tosato op termijn verdwijnen.
‘Dit hoort bij het transactiemodel dat momenteel in zwang is. Daar staat het adviesmodel tegenover, dat al in zwang is bij wealth management en private banking. Daar wordt elk jaar voor advies betaald en dat is een goed en transparant model.’
Dit artikel is op 9 november verschenen op de beleggingsfondsenpagina in Het Financieele Dagblad.