In navolging van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) hebben nu ook een aantal banken hun vertrouwen in de Eerlijke Bankwijzer opgezegd. Dat weerhoudt het initiatief van NGO’s en vakbond FNV er niet van om door te gaan met het beoordelen van banken op het gebied van mensenrechten en duurzaamheid.
ABN Amro en Rabobank hebben de Eerlijke Bankwijzer laten weten niet meer mee te willen doen aan nieuwe onderzoeken. In een persbericht betreurt de Eerlijke Bankwijzer dat besluit, al merkt het tegelijktijd op dat de (meeste) banken al sinds 2017 niet meer reageren vanwege kritiek op de methodiek.
Om de onderlinge verhoudingen te verbeteren werd een overlegorgaan ingesteld, maar dat heeft niet mogen baten.
‘Wij bieden banken steevast de kans om bij elk onderzoek twee keer hun reactie te geven op conceptonderzoekresultaten, zodat er sprake is van hoor en wederhoor’, zegt Peter Ras, projectleider van de Eerlijke Bankwijzer.
‘Ook hebben we steeds geluisterd naar opmerkingen van banken over onze methodologie, waar mogelijk hebben we ook verbeteringen aangebracht. Maar de Eerlijke Bankwijzer blijft een onafhankelijk instrument dat het publiek informeert over het beleid van banken rondom duurzaamheid en mensenrechten. De Eerlijke Bankwijzer bepaalt welke criteria wij bij ons onderzoek gebruiken en niet de banken.’
‘Wat opvalt is dat banken vooral kritisch op de methodiek zijn als zij in hun ogen te laag scoren en tevreden als ze goed scoren. Het lijkt erop dat sommige banken niet goed met kritiek vanuit de samenleving kunnen omgaan.’
Afspraken niet nakomen
Ook stelt de Eerlijke Bankwijzer dat ING, ABN Amro en Rabobank bepaalde afspraken niet zijn nagekomen met betrekking tot een praktijkonderzoek naar mensenrechtenschendingen in olie- en mijnbouw.
Ras: ‘De samenleving wil dat banken zich verantwoorden over hun investeringsbeleid en de uitvoering daarvan. Met deze beslissing laten banken zien dat zij de roep om maatschappelijke verantwoording van hun beleid nog steeds niet goed begrepen hebben. Banken blijven met kritiek op de methodologie de aandacht afleiden van waar het echt om zou moeten gaan: het leven en welzijn van mensen en dieren wereldwijd.’
De Eerlijke Bankwijzer stelt gewoon door te gaan met het beoordelen van banken op hun beleid en praktijk op het gebied van mensenrechten en duurzaamheidsbeleid.
‘Hoewel we prima onderzoek kunnen doen zonder medewerking van de banken, is het voor diepgaander onderzoek juist waardevol als banken vragen van de Eerlijke Bankwijzer willen beantwoorden. Nu enkele banken aangeven dat niet meer te willen doen, lopen zij daarmee ook een kans mis om beter verantwoording af te leggen over hun impact op het klimaat, de leefomgeving en op mens en dier.’