Bewaarinstelling Knox beperkt zich niet langer tot vermogensbeheerders als klant. Na het samengaan met AFS wil de firma verbreden door bewaardiensten voor Nederlandse crowdfundingpartijen op zich te nemen.
Medio 2022 vond Knox na een lange zoektocht onderdak bij AFS. Tegelijkertijd werd bekend dat de financiële dienstverleners AFS en Mylette de krachten hebben gebundeld om het core banking platform van Blanco over te nemen en door te ontwikkelen. Met Knox onder de paraplu en Mylette als partner zag AFS in de afgelopen maanden mogelijkheden om zich te verbreden, met een stap naar de crowdfundingmarkt en met een tool voor vermogensbeheerders die de bewaarneming zelf ter hand willen nemen.
AFS staat op het punt een deal te sluiten om de bewaardiensten en verhandelbaarheid van leningen voor een van de grootste crowdfundingpartijen in Nederland op zich te nemen. Om welke partij het gaat, kon AFS op het moment van schrijven niet melden. Oneplanetcrowd, Collin Crowdfund en GeldvoorElkaar behoren in Nederland tot de grootste partijen.
De Nederlandse crowdfundingmarkt groeit nog altijd in hoog tempo. In 2020 werd er nog voor 417 miljoen euro aan financieringen opgehaald, in 2021 was dat al 730 miljoen euro. In 2022 werd er voor krap 1,1 miljard euro gefinancierd via crowdfunding, zo blijkt uit onderzoek van Crowdfunding Cijfers.
Verhandelbaarheid crowdfunding
AFS wil niet alleen de bewaardiensten voor deze crowdfundingpartij gaan regelen, maar ook de verhandelbaarheid van participaties. En dat is ‘echt uniek’, zo stellen Knox-oprichter Pieter Aartsen en AFS-CEO Hein Siemerink in gesprek met Investment Officer.
De verhandelbaarheid van crowdfundingleningen is al jaren een moeilijk punt, maar onder de nieuwe Europese regelgeving moet dit makkelijker worden. AFS wil daar meteen op inspringen. ‘Van de leningen gaan we obligaties maken met een ISIN-code. Particuliere klanten van het crowdfundingplatform krijgen dan een rekening bij ons bewaarbedrijf en kunnen via die rekening de obligaties verhandelen. We denken dat dit een aardverschuiving teweeg zal brengen en kan crowdfunding een stuk toegankelijker maken voor investeerders’, aldus Aartsen.
Crowdfunding wordt een eerste stap in de verdere verbreding van de activiteiten van AFS. Aartsen wil zich ook meer gaan richten op mkb-bedrijven, die veel werknemers als aandeelhouder hebben. ‘Nu moeten zij hun aandelen nog laten registreren bij een notaris, maar dat hoeft dankzij ons handelsplatform in de toekomst niet meer. Zij kunnen hun aandelen makkelijker verhandelen’, aldus Aartsen.
Klanten kijken kat uit de boom
Het klantenbestand van de bewaartak van AFS, het oude Knox, bestaat nu nog vooral uit vermogensbeheerders met particulieren als klanten. Knox was van origine een coöperatie van twee dozijn vermogensbeheerders die zochten naar een onafhankelijke bewaarstelling, maar na het wegvallen van de financier werd in 2022 besloten om op een andere manier verder te gaan. Toen kwam Knox bij AFS terecht.
Na de inlijving besloten diverse vermogensbeheerders de kat uit de boom te kijken, vertelt Aartsen. Niet iedereen is meegegaan. ‘Momenteel hebben tien partijen bij ons getekend en zitten er vijf in het onboardingproces.’ Het gaat hierbij volgens hem ook over partijen die voorheen geen lid waren van de coöperatie.
Dienstverlening depotbanken nog altijd ondermaats
Een reden voor klanten om te kiezen voor AFS als bewaarinstelling is volgens Aartsen de digitale benadering. ‘Bij ons kan alles digitaal, ook het onboarden van klanten.’
Bij meerdere partijen, waaronder InsingerGilissen, kijken Nederlandse vermogensbeheerders al lange tijd aan tegen wachttijden van maanden en eindeloos “gepingpong” met vragen bij het onboarden van klanten. Voor particuliere klanten van vermogensbeheerders kan AFS binnen vierentwintig uur een account openen. Voor de complexere zakelijke klanten, duurt dat maximaal twee weken. Tot nu toe zijn alle rekening bij AFS binnen deze deadline geopend, zo stelde Aartsen.
Aartsen vindt de dienstverlening van depotbanken al jarenlang ‘slecht’. ‘Bij sommige partijen wordt het zelfs slechter. De drang om naar alternatieve bewaarinstellingen te kijken wordt hierdoor groter. Er is geen vermogensbeheerder die dit momenteel niet op zijn agenda heeft staan.’
Ook de lagere kosten spelen volgens hem een rol in de keuze van vermogensbeheerders voor AFS. ‘We onderscheiden ons met een vast prijsstelsel, waardoor een vermogensbeheerder weet dat hij evenveel betaalt als zijn concurrent. Dit is nog onderdeel van de coöperatieve gedachte.’ Volgens topman Siemerink is de bewaardienst van AFS anderhalf tot twee keer goedkoper dan die van de traditionele depotbanken.
Bovendien hebben veel bestaande depotbanken eigen concurrerende retailactiviteiten, waardoor er conflicterende belangen ontstaan. ‘Dat speelt bij ons geen enkele rol’, aldus Aartsen.
Vermogensbeheerders doen het zelf
Door de onvrede over de traditionele depotbanken, zoeken vermogensbeheerders ook steeds vaker naar manieren om de bewaarneming zelf op zich te nemen, ziet Aartsen. ‘Dit begint echt een trend te worden.’
De samenwerking met Mylette maakt het voor AFS mogelijk om vermogensbeheerders een tool aan te bieden om de bewaarneming zelf te regelen, die gekoppeld is aan de financiële infrastructuur. ‘De applicatie waar wij de bewaarnemingen van cliënten in vastleggen, hebben we opengesteld en geschikt gemaakt voor vermogensbeheerders die de bewaarneming zelf willen doen. We bieden dat graag aan, omdat het onze propositie versterkt.’ Momenteel is AFS in gesprek met vijf partijen over deze dienstverlening.
Aartsen ziet dat de traditionele depotbanken nog niet inspringen op de trend van vermogensbeheerders die de bewaring zelf op zich willen nemen. ‘Ze moeten daar wel wat op gaan verzinnen’, zo stelt hij. Hij stelt dat ze anders klanten zullen zien weglopen.
‘We nemen steeds vaker klanten over van andere grote depotbanken, die zijn daar niet blij mee’, zo stelt Siemerink. ‘We hebben al discussies met banken over vermogensbeheerders die hun hele klantenbestand naar ons willen overzetten.’
Waarom laten de depotbanken het zover komen? Aartsen stelt dat de bestaande partijen alle aandacht vestigen op hun eigen particuliere klanten. ‘Die vinden ze belangrijker. Dit wekt het gevoel dat de dienstverlening aan vermogensbeheerders niet tot de kernstrategie van de depotbank behoort en op z’n best nog een bijproduct is.’
Aartsen: ‘De banken moeten hun bewaardienst echt als speerpunt van hun activiteiten gaan maken om klanten te behouden. Ze moeten aan de bak.’
Er zijn niet veel depotbanken die de trend zien dat vermogensbeheerders zelf de bewaarneming op zich nemen, zo blijkt uit navraag van Investment Officer. ‘We zien de trend niet en we spreken veel vermogensbeheerders’, aldus Van Lanschot Kempen in een reactie.
Bij InsingerGilissen en Lynx is de boodschap vergelijkbaar. ‘We merken zeker dat vermogensbeheerders ontevreden zijn over bewaarinstellingen en dat zij steeds vaker op zoek zijn naar andere partijen’, aldus Lynx. ‘We zien echter geen trend dat zij hun vergunning uitbreiden naar bewaartaken. Voor veel zelfstandige vermogensbeheerders is dit ook niet realistisch gezien de complexiteit en hoge kosten. Er zijn wel voorbeelden van vermogensbeheerders die dit doen, maar dan hebben we het over grote partijen die enkele miljarden onder beheer hebben. Dit is dus meer de uitzondering dan de regel.’
Saxo Bank zegt in de afgelopen twee tot drie jaar een verhoogde interesse te hebben gezien in vermogensbeheerders die zelf de bewaarneming op zich willen nemen, maar spreekt niet van een trend. Saxo biedt wel een tool aan voor partijen die het zelf willen doen. ‘Die tool hebben we al heel lang, maar zo’n benadering moet echt bij de vermogensbeheerder passen.’