Robeco heeft het onderspit gedolven in een conflict over toezichtskosten voor Euronext Fund Services (EFS). Die laatste geldt als een gereglementeerde markt en de toezichtkosten die de Autoriteit Financiële Markten (AFM) daarvoor in rekening brengt zijn terecht, heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven dinsdag geoordeeld.
De uitspraak komt niet als een verrassing. Het College van Beroep had voor deze uitspraak al om raad gevraagd van het Europees Hof van Justitie die tot datzelfde oordeel kwam.
Gereglementeerde markt
Kern van het geschil was de vraag of het via EFS uitvoeren van aan- en verkooporders in beleggingsfondsen valt onder de definitie van gereglementeerde markt. Tijdens de invoering van de Wet op het financieel toezicht werd EFS niet als zodanig door het ministerie van Financiën aangemerkt.
Regels rond marktmanipulatie en voorwetenschap hoefden niet te gelden voor EFS, was de gedachte, omdat dit daar niet mogelijk zou zijn of ‘moeilijk voorstelbaar’. Bij EFS komen transacties niet door vraag en aanbod tot stand, zoals bij reguliere beursfondsen, maar eenmaal per dag worden ze vastgesteld tegen intrinsieke waarde (het zogeheten ‘open-end-beleggingsfonds’).
Protest tegen kosten
Maar vanaf 2009 bracht de AFM toch toezichtskosten voor marktmisbruik in rekening. De meeste beleggingsfondsen betaalden die, maar Robeco deed dit met protest. In 2012 verwierp de AFM die bezwaren, maar de Robeco-fondsen stapten naar de rechtbank in Rotterdam. Ook daar vingen zij bot en werd de stap gezet naar het College van Beroep.
Volgens de fondsen van Robeco kan EFS niet worden gezien als een multilateraal handelsplatform zoals in de Wet op het financieel toezicht. Omdat er bij transacties per financieel instrument slechts één mogelijke tegenpartij is, het beleggingsfonds zelf. Meerdere orders zouden daardoor niet op elkaar in kunnen werken, aldus de vermogensbeheerder. En dus zou EFS zich niet kwalificeren als gereglementeerde markt.
Wel multilateraal systeem
Maar het College van Beroep volgt, net als eerder het Europees Hof van Justitie in Luxemburg, die redenering niet. Het EFS is wel degelijk een multilateraal systeem, omdat de exploitant niet handelt voor eigen risico en eigen kapitaal en omdat meerdere koop- en verkoopintenties van derden worden samengebracht. Daarmee voldoet EFS wel aan de definitie van een gereglementeerde markt en is de AFM gerechtigd toezichtskosten in rekening te brengen, aldus de uitspraak. Die kosten varieerden in de jaren 2009 tot en met 2012 van 110 tot 630 euro per protesterend Robeco beleggingsfonds.
Copyright: Het Financieele Dagblad, 29 augustus 2018