Aandelenmarkten zijn in een gevaarlijke staat van euforie. Dat stelt de BIS, de Bank voor Internationale Betalingen.
De BIS verzoekt centrale banken om te beginnen met het verhogen van de rente nu de economieën wereldwijd weer aan te trekken. Het is beter de rente nu te verhogen dan te wachten tot het moment dat er weer sprake is van een recessie.
Aanleiding voor de waarschuwing is een alsmaar stijgende aandelenmarkt en renteniveaus die op een laagterecord zijn beland, zoals geldt voor bijvoorbeeld de tienjarige rente in Duitsland en Nederland. De Duitse Bund noteerde maandagmiddag 1,26 procent en de Nederlandse tienjaarsrente stond op 1,49 procent.
Volgens gegevens van Yale-professir Robert Shiller staan de koers/winstverhoudingen voor de S&P 500 op een recordhoogte: de k/w is nu 26, terwijl het historisch gemiddelde niet meer dan 15 is. Alleen in 2000 was de k/w hoger, maar toen volgde ook een zware crash.
Lees meer over de aandelenmarkten op Business Insider
De BIS waarschuwt dat de balansen van de banken weliswaar sterker worden, maar dat de schulden van huishoudens ook oplopen. Hierdoor hebben overheden onvoldoende ruimte voor macro-economisch beleid. De BIS adviseert dat overheden beleid voeren om de schulden van huishoudens met 15 procent terug te dringen.
Correctie blijft uit
De nervositeit op de financiële markten wordt veroorzaakt doordat de Amerikaanse aandelenmarkt al twee jaar zonder noemenswaardige correctie stijgt. De laatste dip dateert van april 2012 toen de beurs met 11 procent daalde. Dit jaar was er sprake van een daling van 6,1 procent in januari en februari.
Een andere ontwikkeling die behoedzaamheid verlangt is het feit dat de markt voor fusies en overnames floreert. In de eerste zes maanden van dit jaar werd wereldwijd voor meer dan 1700 miljard dollar gefuseerd en overgenomen. Dat is een stijging van 75 procent ten opzichte van vorig jaar en hoger dan de top die in 2007 werd bereikt.
Van een sneeuwbal in een lawine
Albert Gallo, hoofd macro credit research van RBS, zegt volgens Business Insider in een mail aan zijn klanten: ‘The worry is that a combination of complacency and illiquidity could turn a snowball into an avalanche when “low-for-long” interest rates come to an end.’
Gallo denkt dat dat moment dichterbij komt nu de Amerikaanse werkloosheid daalt en de Federal Reserve in het vierde kwartaal waarschijnlijk met haar kwantitatieve verruimingsbeleid stopt. ‘De markten zijn hier niet op voorbereid.’