Blockchain kan een deel van het werk van transfer agents overbodig maken. Het vastleggen van transacties en toe- en uittredingen in fondsen en het sturen van informatie naar klanten, kan via blockchain. Dat levert snellere transacties en kostenbesparingen op.
Dat zegt Bart Bakx, hoofd resident vastgoed bij NN Investment Partners, wat onderdeel is van de Alternative Boutique bij het fondshuis. Hij kijkt binnen deze boutique naar de toepasbaarheid van blockchain.
‘Om beleggingen toegankelijk te maken, heb je een onafhankelijke partij nodig die een klant toegang biedt tot een fonds. Dat kan een transfer agent doen, via een proces van betaling versus levering van stukken. Blockchaintechniek kan óók zorgen voor de validatie van dat proces.’
Het is een van de inzichten die in de afgelopen twee jaar is ontstaan bij het fondshuis, na research naar blockchain. ‘Binnen de kern van het beleggingsproces - het maken van beleggingsbeslissingen - zien wij niet direct een toepassing van blockchain. Maar voor de services die het uiteindelijke beleggen mogelijk maken, zijn er wél duidelijk toepassingen’, aldus Bakx.
Hij doelt op de daadwerkelijke koop en verkoop van effecten, op het registreren en verwerken van in- en uitstroom uit fondsen en op vastlegging van transacties. Sommige van deze processen legt NN IP neer bij externe partijen: service providers, ofwel dienstverleners.
Indirecte rol
De inzichten van NN IP komen deels van testen van het fondshuis zelf, maar ook van experimenten van anderen. ‘Omdat wij denken dat wij eindconsument gaan worden van bedrijven waar blockchain een thema is, houden we vooral in de gaten wat service providers doen’, legt Bakx uit. Blockchain zal in zijn ogen alleen een indirecte rol gaat spelen voor het fondshuis.
Hij wijst bijvoorbeeld op partijen die zeggen een toepassing gevonden te hebben voor de settlement van Credit Default Swap transacties. En de overtuiging dat transfer agents mogelijk gebruik gaan maken van blockchain, komt vandaan bij een van de service providers van NN IP. ‘FundsDLT heeft in juli van dit jaar een transfer agent-transactie uitgevoerd via een blockchain. Een succesvol experiment.’
Dit soort testen van derden zijn relevant voor het fondshuis. Het wegvallen van een deel van de menselijke functies bij een tussenpartij kan immers een kostenbesparing opleveren voor NN IP, en: de snelheid van transacties vergroten. In vervolgexperimenten zou het fondshuis dan ook best een rol willen spelen. Bakx: ‘Als FundsDLT bij ons aanklopt, kan ik me goed voorstellen dat wij ermee willen gaan experimenteren.’
Maar zo ver is het nog niet. Intussen houden Bakx en zijn collega’s de ontwikkelingen voornamelijk in de gaten middels artikelen van anderen en seminarbezoeken. ‘En we vragen service providers langs te komen en hun bevindingen aan ons te presenteren, zodat we kunnen volgen wat de ontwikkelingen precies zijn.’
Eigen experimenten
Eigen experimenten zijn bij NN IP spaarzaam, maar ze zijn er wel, al wil Bakx daar inhoudelijk niks over zeggen uit concurrentieoverwegingen. ‘Bovendien wil ik geen verwachtingen wekken dat wij met een blockchain-toepassing komen op een bepaald gebied. Blockchain moet nog volwassen worden; er zijn nog veel onduidelijkheden.’
Beleggingen
Niet alleen voor de eigen processen vindt NN IP het belangrijk op de hoogte te blijven. Voor haar beleggingen geldt hetzelfde. Bakx volgt om die reden ook de ontwikkelingen binnen de hypotheeksector, waar bijvoorbeeld de rol van een notaris deels overbodig zou kunnen worden door blockchain. ‘Als wij willen investeren in een partij die hypotheken verstrekt via blockchain, moet je wel weten hoe dat werkt. Weten dat het een robuust proces is en een veilige belegging.’
Wel wijst Bakx nog op de risico’s van blockchain. Als het gaat om schaalbaarheid bijvoorbeeld. ‘Bij beleggingen heb je vaak grote hoeveelheden informatie en dataverkeer. Als dat allemaal in de blockchain terecht moet komen en elke keer via mining (het bijhouden van transacties, red.) gecontroleerd moet worden, kan dat een bottleneck worden. Kijk maar naar mining bij cryptocurrencies, daarbij gebruikt mining alleen al evenveel energie per dag als de hele dagelijkse energieconsumptie van Ierland. Dus dan heb je wel bepaalde capaciteits-issues.’
Daarnaast noemt Bakx veiligheid van hashfuncties (hash’s verbinden blocks in een chain met elkaar) en privacy-issues als punten van aandacht.