Daar is de meerwaardebelasting: de reacties op een rij

regering De Wever

Het regent reacties op het politieke akkoord over de meerwaardebelasting. De toekomst zal uitwijzen of - en hoe drastisch - beleggers hun gedrag gaan aanpassen aan die nieuwe taks.

De regering De Wever kondigde maandagochtend een politieke deal aan over de meerwaardebelasting, na een nachtje onderhandelen. De invoering van zo’n capital gains tax, een belasting op de meerwaarden uit beleggingen, stond al in het regeerakkoord, maar er was discussie onder de coalitiepartners over de interpretatie ervan. De nieuwe teksten leggen definitief de spelregels vast.

Wat is beslist?

De belasting bedraagt 10 procent op de gerealiseerde meerwaarde op financiële activa bij een verkoop. De taks gaat in op 1 januari 2026 en is niet retroactief. De historische meerwaarden worden dus vrijgesteld.
Er wordt wel rekening gehouden met de aankoopwaarde en eventueel waardeverlies sindsdien. Een aandeel dat in 2022 voor 1.000 euro is gekocht, op 31 december 2025 gekelderd is naar 200 euro en twee jaar later 400 euro waard is, valt bijvoorbeeld niet onder de meerwaardebelasting.
De jaarlijkse vrijstelling van 10.000 euro per persoon, die vermeld stond in het regeerakkoord, blijft gevrijwaard. Er was politieke discussie of dat wel voldoende hoog was om de gewone beleggers beschermen. Het bedrag wordt daarom elk jaar geïndexeerd én de vrijstelling kan oplopen tot 15.000 euro als de belegger vijf jaar lang geen meerwaarde opneemt.
Belangrijk voor de aanvullende pensioenen: individueel pensioensparen en groepsverzekeringen (opgebouwd pensioen via het werk) vallen niet onder de meerwaardebelasting.
De ‘Reynderstaks’, de reeds bestaande meerwaardebelasting van 30 procent voor fondsen met minstens 10 procent obligaties, blijft in afgeslankte vorm behouden en zal voortaan enkel op de intrestcomponent slaan.
Voor ondernemers die minstens 20 procent van hun eigen bedrijf in handen hebben - het aanmerkelijk belang - blijft de vrijstelling van 1 miljoen euro gelden. Het is niet mogelijk om de vrijstelling over meerdere familieleden te verdelen.
Er zijn verscheidene maatregelen om ontwijkingsgedrag te counteren. Zo komt er een exittaks, waardoor belastingplichtigen nog twee jaar na hun vertrek naar het buitenland moeten blijven rapporteren over hun financiële activa en de meerwaarden erop.

Politieke reacties

Minister van Financiën Jan Jambon (N-VA) is tevreden met het akkoord: ‘We vragen van de sterkste schouders een billijke bijdrage om de budgettaire toestand van dit land te verbeteren en op termijn een algemene lastenverlaging door te voeren.’ Volgens Jambon is de impact op de gewone spaarder beperkt.
Georges-Louis Bouchez, de voorzitter van de Franstalige liberalen, juicht niet, hoewel zijn MR in de regering zit. ‘Het is verbijsterend om te zien hoe politici blij zijn met een nieuwe belasting in het land met de hoogste belastingen ter wereld. Deze belasting was de prijs die we moesten betalen voor een hervormingsregering’, schrijft hij op X.
Volgens de radicaal-rechtse oppositiepartij Vlaams Belang treft de meerwaardebelasting vooral ‘de Vlaamse spaarders en familiebedrijven’ en ‘niet de superrijken’.
‘De bakker en de slager zullen deze taks betalen’, denkt ook Alexia Bertrand van de kleinere oppositiepartij Open Vld.
Voor Groen en het marxistische PVDA is de meerwaardebelasting te makkelijk te omzeilen door de grootste vermogens. ‘De sterkste schouders ontspringen de dans’, zegt Groen. PVDA-kamerlid Peter Mertens. ‘De superrijken kunnen de meerwaardebelasting zeer gemakkelijk ontwijken, want de regering weigert de belangrijkste fiscale ontsnappingsroute te sluiten: als de superrijken hun aandelen in vennootschappen steken, dan kunnen ze volledig vrijgesteld worden.’

Reacties uit het bedrijfsleven

Ondernemersorganisatie Voka betreurt de invoering van een nieuwe belasting en stelt zich vragen bij de verstrenging van de regels voor familiebedrijven. ‘Het aanmerkelijk belang van 20 procent geldt per persoon, terwijl aandelen in familiebedrijven vaak over meerdere personen en generaties verspreid zitten. Familiebedrijven maken de kern uit van het Vlaams economisch weefsel.’
Kmo-koepel Unizo: ‘Hoe je het ook draait of keert: de factuur komt in belangrijke mate bij ondernemers terecht. Mensen die jarenlang risico’s genomen hebben, jobs gecreëerd hebben en netjes hun belastingen betaald hebben.’
Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) is tevreden dat de meerwaardebelasting niet geldt voor pensioensparen en de groepsverzekering. ‘Een extra belasting op die pensioensysteem ging het vertrouwen ondermijnen.’

Een invoering vanaf 1 januari is operationeel niet realistisch

bankenkoepel Febelfin

Wat zeggen financiële en fiscale experts?

Bankenkoepel Febelfin is verontrust over de complexiteit van uitvoering van het politieke akkoord en noemt de beoogde timing onhaalbaar. ‘Uit de eerste informatie die we ontvangen, blijkt dat de beleidsmakers een wetsvoorstel op tafel leggen dat operationeel simpelweg niet te implementeren valt tegen de voorgestelde timing van 1 januari 2026.’
‘De meerwaardebelasting is bijzonder goed nieuws voor…fiscalisten. Voor de anderen is het een niet te bevatten, juridisch wankel gedrocht waar een kat zijn jongen niet meer in terugvindt’, schrijft fiscaal advocaat en VUB-professor Michel Maus op LinkedIn.
Fiscaal advocaat Julien Limet: ‘Het valt nog af te wachten of deze hervorming in haar geheel echt zal zorgen voor een duurzaam herstel van de Belgische staatsfinanciën, dan wel dat ze de belastingdruk op de schouders van de belastingbetaler (en niet alleen die met de ‘sterkste schouders’) alleen maar zal verhogen via de invoering van de enige belasting die het Belgische belastinglandschap nog niet kende.’
‘De Reynderstaks blijft bestaan en wordt weer complexer. Het blijft een gedrocht, maar we zullen ermee moeten leren te leven’, zegt fiscaal advocaat Dirk Coveliers, ook columnist bij Investment Officer, aan Trends.
‘De trofee te veel. De druppel die de emmer doet overlopen’, zo reageert vermogensbegeleider en bestsellerauteur Thomas Guenter op LinkedIn. ‘De nieuwe meerwaardebelasting zal op korte termijn nauwelijks inkomsten genereren, maar wel veel negatieve neveneffecten veroorzaken.’ En ook: ‘De mensen die ik spreek die eraan denken om België te verlaten, doen dat vaak niet zozeer omwille van de nieuwe meerwaardebelasting van 10 procent, maar vooral omwille van het gebrek aan visie en rechtszekerheid, en de angst voor wat er binnen vijf of tien jaar op ons afkomt.’
‘Een ding is zeker: de meerwaardebelasting zal enkel stijgen de komende jaren’, voorspelt beursexpert Pieter Slegers.

Gerelateerde artikelen op Investment Officer:

Author(s)

Emmanuel Vanbrussel