‘Zo’n 40 miljoen Europeanen misbruiken alcohol. Het is daarom verbazend dat de alcoholindustrie niet systematisch wordt uitgesloten uit duurzame beleggingsportefeuilles’, stelt beleggingsexpert Jan Longeval.
‘De Europese Commissie en haar Green Deal sturen aan op een duurzame energietransitie. Ze argumenteert dat je niet langer in potentieel gestrande activa mag beleggen of op zijn minst je beleggingen erin moet uitfaseren. Denk aan de olie-industrie, weinig energie- efficiënte gebouwen en autobouwers die de elektrificatie missen. De Europese Commissie wil ons zo aanzetten om te beleggen in duurzame alternatieven. Maar volgens mij is er ook nog een andere industrie die in hetzelfde schuitje als de olie-industrie zit: de alcoholindustrie.’
Generatie Z
Longeval verwijst daarbij naar Generatie Z als belangrijke factor. ‘Deze jonge mensen, geboren tussen 1997 en 2012, drinken duidelijk veel minder alcohol dan de vorige generaties. Je mag best spreken van een cultuurshift, en daar zijn heel wat potentiële verklaringen voor. Sociale media en de alomtegenwoordige smartphones spelen zeker een rol. Als je jezelf vroeger een stuk in de kraag dronk, en je gedroeg je belachelijk, dan bleef dat beperkt tot de mensen in je onmiddellijke omgeving. Vandaag riskeer je om gefilmd te worden en op TikTok te belanden, waar je dronken gedrag eindeloos wordt gedeeld.’
‘Daarnaast zijn er verschillende nieuwe initiatieven rond een leven zonder alcohol. We hebben Sober October, Dry January, Tournée Minérale en de Sober Curious beweging. Ook op sociale media circuleren almaar meer kanalen en filmpjes die een gezonde levensstijl aanmoedigen. Meer en meer beroemdheden sluiten zich daarbij aan: Bradley Cooper en Adele bijvoorbeeld hebben alcohol al opgegeven en zijn daar heel mondig over. Jongeren zijn dankzij het internet ook beter dan ooit geïnformeerd over de kwalijke gevolgen van alcoholmisbruik. Al die zaken creëren een positieve motivatie rond het matigen of opgeven van alcoholconsumptie. Ik zeg daarmee niet dat de hele alcoholindustrie binnenkort zal stranden, want de oudere generatie blijft doordrinken like it’s 1999, maar er tekent zich niettemin een nieuwe tendens af onder jongeren.’
Harddrug
Alcohol heeft een hoge potentie en misbruik kan leiden tot ernstige afhankelijkheid en gezondheidsproblemen. Alcohol heeft dus alle kenmerken van een harddrug, gaat Longeval verder. ‘Het medisch magazine The Lancet maakte een ranking van de gevaarlijkste drugs, op basis van twee parameters: de fysieke en mentale schade aan jezelf en de schade aan anderen. Sommige mensen horen dit niet graag, maar alcohol staat afgetekend op nummer één. De nummer twee, op ruime afstand, is heroïne, en op nummer drie staat crack heroïne.’
‘Zelf ben ik al dertig jaar lang geheelonthouder. Ik ben het al lang moe om mezelf telkens weer moet verdedigen voor het feit dat ik geen alcohol drink, alsof ik aan een of andere mentale afwijking lijd. Je moet jezelf toch ook niet verantwoorden omdat je niet rookt? Gelukkig wordt geheelonthouding vandaag steeds meer genormaliseerd.’
‘Afscheidnemend US Surgeon General dokter Vivek Murthy bracht recent nog een rapport uit over het causaal verband tussen alcohol en kanker. In Amerika is alcohol jaarlijks verantwoordelijk voor ongeveer 100.000 kankers en 20.000 kankerdoden. Al die cijfers geven dus een duidelijk idee van hoe schadelijk alcoholmisbruik eigenlijk is. Terwijl het vroeger cool was om elke sociale gelegenheid te drenken in alcohol, is de attitude ten opzichte van alcohol bij de nieuwe generatie verfrissend. Het is te verwachten dat die nieuwe tendens ook de volgende generaties zal aansteken.’
Wereldkampioen Europa
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie spant Europa de kroon in alcoholmisbruik, weet Longeval. ‘De WHO wijst erop dat van de tien landen met het hoogste alcoholverbruik per capita er negen uit de EU komen. Elk jaar consumeert de bevolking uit de EU 51 miljard liter alcoholhoudende drank. Ongeveer 9 procent van de EU-bevolking, 40 miljoen mensen, houdt er een problematisch drankgebruik op na. Daarvan is de helft alcoholicus. In België heeft ongeveer 8 procent van de bevolking een problematisch drankgebruik, dus ongeveer 1 miljoen mensen. Hongarije, waar 21 procent van de bevolking problematisch alcoholverbruik heeft, is wereldkampioen, voor Rusland. Dat zijn cijfers die voor zichzelf spreken.’
‘Gelet op die statistieken kan ik mezelf er soms over verbazen waarom de alcoholindustrie niet systematisch wordt uitgesloten uit duurzame beleggingsportefeuilles. Fossiele brandstoffen worden veel vaker systematisch uitgesloten dan de alcoholindustrie. Ik wil voor alle duidelijkheid de alcoholindustrie niet ten gronde richten. Ze hebben de bui trouwens al zelf zien hangen. Zo zet de sector meer en meer in op alcoholvrije alternatieven zoals mocktails en alcoholvrij bier. In Duitsland is 10 procent van alle gebrouwen bier vandaag al alcoholvrij. Zoals een bedrijf uit de oliesector ook de tijd moet krijgen om zichzelf om te bouwen tot een duurzaam energiebedrijf, moet de alcoholsector ook de tijd krijgen om zich om te bouwen tot een industrie die vooral alcoholvrije en gezonde alternatieven aanbiedt. En zo verlagen we niet alleen het per miljoen aan CO₂ in de atmosfeer maar ook het promille aan alcohol in ons bloed.’
Investment Officer spreekt maandelijks met beleggingsexpert Jan Longeval over zijn visie op de economische en financiële actualiteit.