India hield mij de afgelopen week bezig. Dat had drie redenen. Ik herlas het boek Geopoliticial Alpha van Marko Papic uit 2020, waarin hij bepleit om niet in Indiase aandelen te beleggen. Ik zag minister-president Narendra Modi zijn herverkiezing promoten door de economische vooruitgang die onder zijn beleid is verwezenlijkt in de picture zetten. De Indiërs zitten midden in de verkiezingen en een groot deel van de 1,4 miljard inwoners gaat de komende weken naar de stembus. En ik zag dat de aandelenindex MSCI India in vijf jaar tijd meer dan verdubbeld is.
Ik vraag me af wat de reden is voor het positieve sentiment onder beleggers voor India, en welke argumenten Papic heeft om als belegger het land juist te mijden? Wat moet een belegger doen met het opkomende land?
Economische groei en stijgende welvaart
Net zoals veel andere aandelenbeurzen surfte de Indiase beurs de afgelopen jaren mee op de golf van goedkoop geld. De centrale bank Reserve Bank of India hield de kortetermijnrente in de periode mei 2020 tot en met mei 2022 stabiel op 4 procent. Ter herinnering: op 1 augustus 2018 stond de rente nog op 6,5 procent, waardoor de beurs genoot van een dalende kapitaalkost. Vanaf mei 2022 verhoogde de Indiase centrale bank de rente stelselmatig tot de 6,5 procent van vandaag de dag.
De beurshausse werd breed gedragen door de diverse sectoren. In de MSCI India-index heeft de banksector met 25 procent het grootste gewicht, terwijl IT en duurzame consumptiegoederen respectievelijk 12 en 13 procent hebben. Een redelijk gelijke verdeling van sectoren en geen uitschieters zoals in de VS waar technologie een zeer groot gewicht inneemt.
India kende in de periode 2014 tot 2022 een forse (samengestelde) groei van de economie van 5,6 procent. Ter vergelijking: 14 andere groeilanden hadden in dezelfde periode maar een groei van 3,8 procent. Het aantal mensen in armoede daalde fors en de middenklasse (mensen met een inkomen van 6.700 tot 40.000 dollar) kende een flinke toename sinds Modi in 2014 aan de macht kwam.
In het laatste kwartaal van 2023 groeide de Indiase economie met 8,4 procent door de vele investeringen, voornamelijk door de overheid. Dat was meer dan verwacht. Denk aan investeringen in onder meer wegen, spoorwegen en digitale infrastructuur. Bijna 1 miljard Indiërs hebben nu toegang tot internet, waar dat tien jaar geleden nog amper 200 duizend inwoners was.
Toch is de gebrekkige infrastructuur (bijvoorbeeld havens) nog steeds de hoofdreden bij bedrijfsleiders voor hun afwachtende houding bij nieuwe investeringen in India. Dat kan volgens Modi verholpen worden met verdere investeringsplannen met een omvang van 1,7 procent van het BNP. Om een idee te krijgen: tien jaar geleden beperkte die zich nog tot 0,4 procent.
De hogere welvaart in India creëerde bij de bevolking een aandelencultuur. Het laatste jaar was er bij particuliere beleggers een verdrievoudiging van investeringsplannen. Ook het aantal bedrijven dat naar de beurs kwam kende een forse stijging. Maar speculatie stak ook de kop op. Recent waarschuwde de toezichthouder dat 90 procent van de particuliere beleggers verliezen leed.
Problemen met demografie, democratie en diversiteit
Naast de economische groei in sneltreinvaart en de stijgende welvaart in India zijn er ook enkele aandachtspunten. De huidige koerswinstverhoudingen vergelijken met hun historische waarden helpt beleggers om zich een idee te vormen over beleggingsmogelijkheden en om risico’s te identificeren. Met een koers op winst van 26 noteert de Indiase beurs duur. Op vijf-, tien- en twintigjaars basis is de koerswinstverhouding respectievelijk 21, 19 en 17. De huidige verhouding staat dus 2 à 3 standaardafwijkingen boven het historisch gemiddelde. Nog een vergelijking: de MSCI Emerging Markets Index kent een koers op winst van 15,6, ofwel 40 procent goedkoper. India is dus momenteel een prijzige opkomende markt.
Beleggers die een mooi alternatief zoeken hoeven niet ver te gaan. De Belgische beurs noteert momenteel een koerswinst van 12,5. Dat is op vijfjaars basis ondergewaardeerd, op tienjaars basis goedkoop en twintigjaars basis correct met respectievelijk een koers op winst van 16, 17 en 14.
Minister-president Modi spreekt veelvuldig over de economische troeven van zijn land: demografie, democratie en diversiteit. Voor analist en belegger Papic zijn het strategische hordes, vandaar zijn voorzichtigheid.
Demografisch heeft India een relatief jonge bevolking waaronder de werkloosheid hoog is. Volgens het Centre for Monitoring Indian Economy was de werkloosheid in maart 7,6 procent. De werkloosheid in de groep van 15-34-jarigen is met 45,4 procent aanzienlijk hoger. Dat is een domper voor toekomstige consumptie en economische groei.
Een recente opiniepeiling van financieel persbureau Reuters onder economen wees de werkloosheid aan als de grootste uitdaging na de verkiezingen. Na jaren van een magere banengroei is de arbeidsparticipatie in India veel lager in vergelijking met de Aziatische Tijgers met dezelfde demografie (bron: Kundu van Societé Générale).
Analisten wijzen erop dat AI (kunstmatige intelligentie) een bedreiging vormt voor de vele callcenters en softwarebedrijven in India. Eind vorige week werd dit bevestigd door K. Krithivasan, topman van Tata Consultancy Services (onderdeel van het Tata-conglomeraat). Hij zei dat AI de callcenters op hun kop zal zetten. De callcenters stellen ongeveer 1,3 miljoen mensen tewerk. Back-office gerelateerde banen tellen voor ongeveer 8 procent van het Indiase BNP en bieden aan 3 miljoen mensen werk.
De democratie staat onder druk in India. Volgens Reporters Without Borders viel India op een ranglijst van persvrijheid terug van plaats 140 (in 2014) naar plaats 161 (in 2023). Dat is amper 3 plaatsen hoger dan Rusland. Wanneer bedrijven kiezen voor China+1 (het spreiden van productie over China en een andere opkomend land zoals India, Thailand, Turkije of Vietnam om niet te afhankelijk van China te zijn) is dat juist omwille van de ondemocratische en ondoorzichtige machtsstructuur in China. Als Modi op de huidige ondemocratische weg verder gaat, dan hoeven we maar naar China te kijken om mogelijke gevolgen te kennen (zoals bijvoorbeeld op de beurs).
Wat de diversiteit van de bevolking betreft is de gelijkenis met China door te trekken. Waar China zich internationaal isoleert met de harde aanpak van Oeigoeren, doet Modi dat met de verbanning van moslims. Zijn controversiële wet rond burgerschap wordt als discriminerend voor moslims beschouwd en lokte massale protesten uit. Recent opende Modi nog een Hindu-tempel in Ayodhya die is gebouwd op de plek waar een vernietigde moskee stond.
Modi heeft intenties voor grote overheidsinvesteringen. In een land gaan sparen en investeren meestal samen. Nu bevindt de spaarquote van de Indiase huishoudens zich met 5 procent op het laagste punt in 50 jaar. De globale spaarquote is in hetzelfde bedje ziek en is met 30 procent beduidend lager in vergelijking met de Aziatische Tijgers van destijds (bijvoorbeeld 37 procent in Maleisië in de periode 1990-1995, of in het extreme geval van China met 45 procent). De bruto kapitaalvorming noteert met 30 procent van het BNP ook fors lager dan de Aziatische Tijgers destijds (sommige landen zaten aan 40 procent).
Troeven
Het is duidelijk dat India heel wat troeven in huis heeft om de komende jaren mooie economische groei en beursprestaties neer te zetten. Zeker als een herkozen Modi of andere minister-president de pijnpunten structureel aanpakt en India kan profiteren van de China+1-strategie van bedrijven. Toch is het niet onverstandig om de twijfels van Marko Papic ter harte te nemen: onderinvesteringen, de democratie onder druk, de hoge (jeugd)werkloosheid met druk op de inkomens en het spaarvermogen en de nood aan marktgerichte hervormingen. Ik heb voorlopig een neutrale houding bij Indiase aandelen.
Jan Vergote is onafhankelijk financieel consultant en analist.