Met de huidige overdaad aan informatie en keuzemogelijkheden is de beleggingsadviseur harder nodig dan ooit. Probleem is niet dat beleggers weghollen, maar dat het aanbod verschraalt omdat banken de dienstverlening niet meer vinden lonen.
Voor iedereen toegankelijk: een lawine aan online informatie over alle mogelijke economische, politieke, geografische en bedrijfsmatige ontwikkelingen die effect zouden kunnen hebben op de beleggingsportefeuille. Zie er als particuliere belegger maar eens chocola van te maken. En zie maar eens een keuze te maken uit het almaar groeiende aanbod van fondsen, trackers en andere beleggingsinstrumenten.
De beleggingsadviseur is zijn monopolie op informatie kwijt. Maar kan de particuliere belegger het daarom wel alleen af? Juist niet. Die overdaad maakt het alleen maar ingewikkelder om de juiste beleggingsbeslissingen te nemen. De ervaring, de kennis en het Fingerspitzengefühl van de expert zijn keihard nodig, nu meer dan ooit.
Particulieren haken af
Nu met het provisieverbod de tarieven voor beleggingsadvies transparanter zijn geworden, haakt een aantal particulieren af. Van de groep die helemaal stopt met beleggen, hadden sommigen er misschien nooit aan moeten beginnen: zij die dachten in een paar jaar wel even de helft van hun hypotheekbedrag bij elkaar te verdienen. Anderen geven ofwel het mandaat uit handen en stappen over op beheer, of gaan het zelf doen met execution only. Nu zij precies weten wat ze voor advies betalen, oordelen deze particulieren de toegevoegde waarde van hun adviseur simpelweg onvoldoende.
Te weinig toegevoegde waarde
In veel gevallen hebben zij gelijk. Het aanbod verschraalt. Advies is veel banken te intensief en te duur geworden. Zij schaffen de dienstverlening af of kleden haar uit. Dat betekent dikwijls dat de adviseur zijn vak niet meer goed kan uitoefenen. Hij of zij krijgt honderden cliënten onder zijn hoede, wordt geacht hen naar huisfondsen te dirigeren en mag in allerlei instrumenten niet meer beleggen, bijvoorbeeld individuele aandelen of derivaten.
Het lijkt erop dat de adviseur alleen bij de kleinere private banks nog de ruimte en vrijheid krijgt om zijn ambacht naar behoren uit te voeren.
Gezocht: advies en weerwoord
Het vak wordt aangetast. En dat is zonde, want een goede beleggingsadviseur is cruciaal. Meer dan in omringende landen willen Nederlanders zelf controle houden over hun beleggingsportefeuille. Bij Theodoor Gilissen zoekt zo’n 70 procent van de cliënten daarbij de steun van een adviseur, een percentage dat door de jaren heen vrij stabiel is gebleven. Die adviseur doorgrondt actualiteiten, legt de link met het verleden, onderzoekt de kwaliteit van ondernemingen en beleggingsfondsen, vormt een opinie over toekomstige rendementen.
Dat alles vertaalt hij naar de portefeuille van de particulier, gegeven diens doelstellingen en risicoprofiel. De belegger die zelf over deze inzichten beschikt, die zijn emotie kan uitschakelen en consequent vasthouden aan zijn langetermijndoelen, kan het ook zelf. Maar hoeveel zijn er daarvan?
In een bestaan waarin steeds meer verantwoordelijkheden worden overgeheveld van overheid naar burger, zoeken particuliere beleggers steun bij experts die advies én kritisch weerwoord kunnen bieden. Gelijk hebben ze, het leven is al complex genoeg.
Saskia Klep is directeur Private Banking bij Theodoor Gilissen