Terwijl de langverwachte lancering van het vernieuwde EU-regime voor Europese Long-Term Investment Funds (Eltifs) bijna een feit is, hangt er nog steeds een waas van juridische onduidelijkheid over de markt. De spanning stijgt.
Europese toezichthouders zijn druk bezig met het goedkeuren van een groot aantal Eltif 2.0 aanvragen, nog voordat de Europese Commissie de definitieve versie van de reguleringsnormen heeft goedgekeurd. Fondsbeheerders staan op hun tenen, klaar om hun strategieën op elk moment aan te passen aan het op handen zijnde regelgevende kader.
Deze Eltif 2.0-fondsen kunnen een revolutie teweegbrengen in het betrekken van beleggers bij private markten, door het voorstel van toezichthouder Esma om een verplichte opzegtermijn van 12 maanden voor de redemption van Eltif-eenheden of aandelen in te voeren - een voorstel dat breekt met traditionele beleggingsmodellen. Deze one-size-fits-all benadering geldt voor verschillende semi-liquide, open Eltif-beleggingen.
Er zit echter een addertje onder het gras. Fondsbeheerders zouden de speelruimte kunnen krijgen om deze periode te verkorten als ze voldoende liquide beleggingen aanhouden. Tot 40 procent van de liquide activa in een fonds kan de weg vrijmaken voor een verkorte opzegtermijn van drie maanden, waardoor een dosis flexibiliteit wordt toegevoegd aan dit rigide kader.
Esma’s voorstel qua technische standaarden (RTS) houdt hier niet op. Want vervolgens wordt lat voor de redemption-frequentie gelegd op maximaal drie maanden, met mogelijkheden voor frequentere aflossingen in Eltifs met bepaalde speciale kenmerken. Deze strategische zet illustreert de inspanningen van de EU om nationale toezichtnormen op maat te maken, waarbij entiteiten zoals de CSSF in Luxemburg op maat gemaakte afwijkingen kunnen aanbieden.
Baken van hoop voor het mkb
Eltifs zijn niet zomaar een financieel instrument; ze zijn een baken van hoop om miljarden euro’s naar de bloeiende kleine en middelgrote ondernemingen van Europa te sluizen. Ondanks een lauwe ontvangst sinds hun debuut in 2015, zou de update van Eltif 2.0, die op 10 januari van kracht wordt, een vonk in de sector kunnen ontsteken.
Luxemburg zet hoog in op de Eltif 2.0. Het is een game-changer voor kleine en middelgrote ondernemingen. Het is een game-changer voor zowel particuliere beleggers als grotere beleggers in private markten en maakt beleggen op deze markten toegankelijker dan ooit. Zo kijken verzekeraars naar deze fondsen voor beleggingsmogelijkheden op de lange termijn. Industriereuzen zoals de in Londen gevestigde Alternative Investment Management Association voorspellen een explosieve groei van de Europese Eltif-markt tot mogelijk naar 100 miljard euro.
Het succes van Eltif 2.0 hangt af van het delicate evenwicht tussen regelgeving en flexibiliteit. Het definitieve oordeel van de Europese Commissie over de ontwerp-RTS van Esma op 18 maart zal het beslissende moment zijn en mogelijk het lot van deze baanbrekende fondsen bezegelen.
Ontwerp RTS krijgt gemengde reacties
Dit ontwerp, gepubliceerd op 19 december, heeft gemengde reacties uit de sector ontvangen. Het wordt gezien als een compromis dat duidelijkheid schept voor open-end, semi-liquide fondsen waarin beleggers kunnen investeren zonder zich te verplichten om gedurende de hele levensduur van het fonds in het fonds te blijven, zoals het geval is bij gesloten fondsen.
Voor Adrian Wheelan, hoofd market intelligence van Brown Brothers Harriman, voelde de publicatie van de Eltif RTS als een vroege kerst. ‘Het regelgevende ‘cadeau’ van Esma aan de industrie voor Kerstmis is dit jaar bijzonder groot en het is pas dinsdag 19 september’, meldde hij op Linkedin.
‘De Eltif-updates zijn écht positief’, schreef Wheelan. ‘Eigenlijk pragmatisch om maximale flexibiliteit en discretionaire bevoegdheid van fondsen toe te staan om de bescherming van beleggers te garanderen, maar ook commerciële levensvatbaarheid en concurrentievermogen van Eltif 2.0 in de markt. Dat maakt me nu nog meer bullish in Eltifs voor 2024.’
Mathieu Scodellaro, hoofd van de afdeling beleggingsfondsen bij PWC Luxemburg, zei dat de verplichte terugbetalingsperiode van 12 maanden ‘hoogstwaarschijnlijk door de sector zal worden beschouwd als een grote hindernis voor de ontwikkeling van (semi) open-end Eltifs’. Hij zei ook dat de meeste voorgestelde regels ‘zeker zullen worden gezien als een stap in de goede richting’.
Niet zo flexibel als verwacht
Het Luxemburgse advocatenkantoor Elvinger Höss Prussen merkte in een notitie aan klanten op dat ‘deze regels niet zo flexibel zijn als verwacht door de sector’.
De normen, die nu voor 18 maart door de Europese Commissie moeten worden goedgekeurd, weerspiegelen duidelijk een compromis tussen de verschillende Europese toezichthouders.
Zoals Investment Officer eerder meldde, hadden financiële toezichthouders in Parijs en Luxemburg verschillende standpunten over de standaarden. In Parijs pleitte AMF voor een strikte, uniforme toepassing, terwijl de Luxemburgse CSSF een flexibele benadering voorstond.
‘De RTS is naar mijn mening een eerlijk compromis om de sector flexibiliteit te bieden en tegelijkertijd de potentiële liquiditeitsmismatches voor open-end Eltifs te verminderen’, stelde Jessica Reyes, hoofd van de afdeling vermogensbeheerbeleid bij AMF France, in een reactie op Linkedin.
De Nederlandse Europarlementariër Michiel Hoogeveen, rapporteur van het Europees Parlement voor de nieuwe Eltif-verordening, beschreef de RTS als “buitensporig restrictief en onwerkbaar”. Op het X-platform riep hij Europees Commissaris Mairead McGuinness op om ervoor te zorgen dat de nieuwe regels ‘de flexibiliteit van open-end Eltifs respecteren, de invoering van het Eltif 2.0-label bevorderen en de belangen van beleggers beschermen’.
‘Veel producten onverkoopbaar’
Grote vermogensbeheerders zoals Amundi en BlackRock waarschuwden dat onduidelijke redemption-regels beleggers in verwarring kunnen brengen en het risico met zich meebrengen dat veel Eltif-producten onverkoopbaar worden.
Het in Parijs gevestigde Amundi, de grootste vermogensbeheerder van Europa, zei dat een opzegtermijn van 12 maanden “onpraktisch” zou zijn met de voorgestelde driemaandelijkse “inwisselingen”. ‘Het zal ook verwarring scheppen bij particuliere beleggers, aangezien de opzegtermijn gewoonlijk overeenkomt met de aflossingsfrequentie’, aldus Amundi in haar reactie op de raadpleging.
BlackRock, ‘s werelds grootste vermogensbeheerder, zei tegen Esma dat een “algemene opzegtermijn van 12 maanden” voor alle Eltifs ‘niet goed aansluit bij de aard van elk fonds en elke strategie, met het risico dat een aanzienlijk deel van de Eltif-strategieën en -producten als onverkoopbaar zal worden beschouwd via veel beleggerskanalen’.
In antwoord op deze kritiek uit de sector verwees Esma naar de “illiquide aard” van bepaalde activa waarin een Eltif kan beleggen, het feit dat Eltifs aan retailbeleggers kunnen worden verkocht, evenals de internationale toezichtwerkzaamheden op het gebied van liquiditeitsbeheer die zijn uitgevoerd op het niveau van de Financial Stability Board en de mondiale toezichthoudersgroep Iosco.