Dit fonds is niet voor mensen die wakker liggen

Met een rendement van 46 procent year to date, zit het ACATIS Datini Valueflex dit jaar op rozen. De allocatie van 10 procent naar crypto’s, via een belegging in drie crypto-etf’s en een directe belegging in Coinbase hebben flink geholpen. Maar bovenaan staat vaccinmaker BioNTech, die verantwoordelijk is voor 11 procent van het rendement.

Dat blijkt uit een gesprek met fondsbeheerder Hendrik Leber (foto), die het fonds de “chilipeper van een beleggingsportefeuille” noemt. ‘Veel mensen kunnen het risico niet nemen’, verduidelijkt hij. Het kan alleen dienen als een 5 of 10 procent-onderdeel van een portefeuille.’

Leber beheert bij het Duitse fondshuis Acatis meerdere van de in totaal 14 te verkrijgen fondsen, waaronder Aktien Global, een meer traditioneel value georiënteerd aandelenfonds dat al langer toegelaten is tot de Nederlandse markt. Het Datini-fonds is een strategie waarbij hij meer vrijheid heeft dan bij andere fondsen, dat sinds kort verkrijgbaar is in Nederland. 

Het fonds is risicovol, volatiel en niet bedoeld voor mensen die ‘s nachts wakker liggen, zo typeert asset manager Acatis het fonds. Behalve naar crypto’s, alloceert het fonds bijvoorbeeld ook naar een op maat gemaakte inflation linked note met een leverage van 1 op 50. Beheerder Leber heeft bovendien een voorliefde voor bedrijven die eigenlijk nog in de conceptfase zitten.

Standbeeld

Bij wijze van introductie schuift de fondsbeheerder een klein standbeeld voor zijn camera. Het blijkt Francesco di Marco Datini, een van de meest succesvolle Italiaanse ondernemers uit de Middeleeuwen. Leber kreeg het beeldje onlangs van een van zijn cliënten, net als de handgeschreven brief die hij in zijn andere hand houdt. ‘Sommige mensen zijn ons heel dankbaar.’

Leber kent veel klanten persoonlijk. Hij bouwde het fonds in 2008 in opdracht van een ondernemersfamilie maar besloot al direct ook zelf in te stappen én het te tippen aan vrienden en familieleden. Al snel volgden de vrienden daarvan, etcetera. Dat mond tot mond reclame een fonds ver kan brengen, blijkt uit de groei die volgde. Het beheerd vermogen gaat richting de 900 miljoen euro, terwijl het fonds tot halverwege dit jaar niet aan promotie heeft gedaan. 

Een reden voor het niet-vermarkten van dit specifieke fonds is dat Leber het gevoel heeft dat hij dan elke beleggingsbeslissing moet verantwoorden. Zijn aanpak, filosofie en aankopen zijn immers afwijkend, en gebruikt hij bij het het Datini Valueflex fonds geen klassieke asset allocatie of gestandaardiseerde beleggingsaanpak. Leber: ‘Als ik me moet verantwoorden, kan ik niet meer mijn instinct volgen. Ik wil volledige vrijheid hebben. Een aandeel kunnen verkopen, als mijn gevoel niet goed is na een gesprek met de CEO, zoals bij Wirecard. Zijn antwoorden waren me niet precies genoeg.’

‘Intussen wil ik ook aandelen kunnen kopen van bedrijven die nog in experimentele fase zitten, maar waar ik in geloof’, vervolgt hij. ‘Ik wil een van de eerste beleggers in een bedrijf kunnen zijn, ook als dat betekent dat ik twintig jaar moet wachten op de groei waar ik op reken.’

Zaadjes planten

De beheerder legt uit dat hij in zo’n geval begint met het planten van een klein zaadje: een aankoop van een half procentpunt tot heel procentpunt. De stukken zijn op dat moment vaak illiquide, omdat dergelijke bedrijven zich nog moeten bewijzen richting de markt. En hoewel Leber beaamt dat hij het ook weleens verkeerd ziet, levert het andere keren succes op. 

Zo’n bedrijf dat de beheerder in de beginfase kocht is het waterstofbedrijf SFC Energy AG nabij München, bijdrage nummer 4 aan het rendement van dit jaar.

Sowieso is waterstof een populair thema binnen het fonds; onlangs heeft het fonds vier waterstofbedrijven opgenomen, die ongeveer 7 procent van de portefeuille vertegenwoordigen. 

Biotech is dat ook, wat blijkt uit de naam met de grootste weging: vaccinmaker BioNTech. Leber kocht het aandeel voor 15 dollar, nog voordat bekend werd dat het het corona-vaccin zou gaan leveren. Leber begon met een kleine positie, omdat hij zich afvroeg of het kleine bedrijf zich staande kon houden met de toepassing van vier verschillende technologieën. ‘Toen kwam corona, en zag ik de eerste beelden van de antilichaamreactie van het door BioNTech ontwikkelde vaccin en besefte: dit zou weleens het vaccin kunnen zijn dat we nodig hebben.’

Leber bouwde de positie verder uit toen duidelijk werd dat de registratie van het vaccin door zou gaan en nóg verder toen duidelijk werd dat BioNTech 1 tot 2 miljard doses ging verkopen. Volgens zijn berekeningen leverde dat een winstkans op van 10 miljard dollar, terwijl andere analisten uitgingen van 3 tot 5 miljard dollar. ‘De prijs schoot zoals verwacht omhoog, waardoor we wat moesten verkopen omdat we onze limiet bereikten. In 2021 was de positie dan ook verantwoordelijk voor 11 procent van het overrendement. De koers staat nu op 270 dollar.’

Crypto’s

De tweede meest succesvolle bijdrage is voor de optelsom van de posities in crypto’s: drie trackers en een positie in Coinbase, samen goed voor 10 procent van het fondsvermogen. Het fonds belegt sinds 2016 in crypto’s en Leber dicht vooral aan bitcoin een grote waarde toe. ‘Bitcoin is goed voor de criminele wereld, maar ook voor mensen die de centrale banken niet vertrouwen, de geldmarkt niet vertrouwen. De bitcoin is een instrument dat daar los van staat. Ik zie het zo weer verdubbelen volgend jaar.’

Een volgende blik op de top 10 holdings van het fonds leert dat daarnaast een belangrijke plek is weggelegd voor inflation linked notes. Leber: ‘De wereld zit vol kansen, we denken niet in termen van risico. Als we iets zien wat voorspelbaar is, veelbelovend, dan bedenken we een manier om daarin te beleggen. Van inflatie hadden we de verwachting dat die zou komen en zou blijven, waarop we Goldman vroegen een inflation linked note voor ons te maken, een call-optie op de langetermijn inflatie. Het duurde een half jaar om die te maken. ‘Is een leverage van 1:50 goed voor jullie?’ vroegen ze ons. “Ja, voor ons wel”. “Dan doen we het.”’

Voor zijn visie op waardebeleggen - aangezien “value” in de titel van het fonds staat - verwijst Leber weer naar Datini, waar hij het fonds aan opdroeg nadat hij een boek over de ondernemer had gelezen. Zijn succes had Datini namelijk mede te danken aan een bundeling van een grote verscheidenheid aan bedrijven. 

Leber: ‘We kijken naar toekomstige waardecreatie, niet of een bedrijf goedkoop is. Sommige goedkope bedrijven vind ik oldschool, daar zie ik geen waarde. Andere waardebedrijven zijn niet goedkoop. De waarde van de bedrijven waar ik in beleg, ligt in de toekomst hoger dan vandaag, omdat een bedrijf iets in zich heeft wat nuttig is. Daarom noem ik het fonds liever opportunities-driven. Elke kans heeft waarde in zich.’