Het is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) onwaarschijnlijk dat virtuele valuta’s als de bitcoin op afzienbare termijn een bruikbaar alternatief voor het huidige geld zullen worden.
In een bericht op haar website schrijft de toezichthouder dat hoewel de media-aandacht wellicht anders doet vermoeden, het gebruik van digitale valuta als de bitcoin, nog heel kleinschalig is.
‘Wereldwijd hebben het afgelopen jaar ruwweg 65.000 bitcointransacties per dag plaatsgevonden, waarvan minder dan duizend per dag in Nederland. Ter vergelijking: in Nederland doen we dagelijks ruim 16 miljoen euro-betalingen.’
Dat relatief lage aantal bitcointransacties is volgens de toezichthouder niet zo vreemd gezien de nadelen die er aan de munt kleven.
‘Virtuele valuta’s zijn niet goed in staat alle functies van geld te vervullen en marktpartijen in virtuele valutasystemen kennen maar weinig veiligheidswaarborgen. Bovendien lopen gebruikers behoorlijke risico’s wanneer zij virtuele valuta’s aanschaffen, uitgeven of ontvangen,’ schrijft DNB.
Ruilmiddel, oppotmiddel, rekeneenheid
Hoewel virtuele valuta’s zijn ontworpen om te functioneren als geld, lijken ze tot nu toe niet echt in staat de drie functies van geld te vervullen. Geld is van oudsher een ruilmiddel, een oppotmiddel en een rekeneenheid.
Doordat het gebruik van bitcoin in vergelijking met andere betaalmethoden laag scoort op veiligheid en gebruiksgemak en virtuele valuta’s nog nauwelijks worden geaccepteerd, kan de bitcoin niet breed worden gebruikt als ruilmiddel, schrijft DNB.
De waarde van de bitcoin wordt bepaald op de markt en wordt sterk beïnvloed door speculatie. ‘De koers steeg als gevolg van toenemende interesse uit China bijvoorbeeld van zo’n 200 Amerikaanse dollar per bitcoin in november vorig jaar, naar zo’n 1.200 dollar in december.
Na negatieve uitlatingen van de Chinese centrale bank daalde de koers binnen enkele dagen echter weer naar zo’n 700 dollar.
Grote prijsschommelingen
Doordat de koers zo fluctueert zouden de prijzen van producten in Nederland van dag tot dag ook aanzienlijk kunnen verschillen als ze zouden worden uitgedrukt in bitcoin. Als gevolg hiervan kunnen gebruikers gemakkelijk grote hoeveelheden geld verliezen. Ook beperkt dit volgens DNB de geschiktheid van de bitcoin als rekeneenheid en oppotmiddel.
Een bijkomend risico is dat vituele valautasystemen op veiligheidsgebied nog duidelijk tekort schieten, waarschuwt de toezichthouder.
‘Door de decentrale systeemopzet is er in de wereld van de virtuele valuta’s geen enkele centrale partij die de verantwoordelijkheid heeft om marktpartijen aan te spreken wanneer zij zich niet houden aan bijvoorbeeld gebruiksvoorwaarden, veiligheidsvereisten of juridische kaders. Ook bestaat er binnen virtuele valutasystemen geen alternatief voor het – door de overheid gewaarborgde – depositogarantiestelsel.’
Omdat virtuele valuta’s buiten de reikwijdte van de Wet op het financieel toezicht (Wft) vallen, houdt DNB vooralsnog geen toezicht op virtuele valuta’s of de ondernemingen die hierin handelen.
DNB: ‘Er is ook geen zekerstelling van gelden, dus geen garantie dat na faillissement tegoeden worden geretourneerd en openstaande betalingen worden uitgevoerd. Niemand controleert of de virtuele valuta-instellingen een degelijke en verantwoorde bedrijfsvoering hebben.’