Hoewel duurzaamheid een belangrijke overweging is voor potentiële kopers, zijn eigenaars zich nog niet volledig bewust van duurzaamheidsuitdagingen.
CBC Banque heeft zopas haar vijfde Observatoire de l’immobilier gepubliceerd, een enquête die jaarlijks wordt uitgevoerd bij een representatieve steekproef van de Belgische bevolking, namelijk duizend personen tussen 18 en 70 jaar die tussen 10 en 14 februari 2023 werden ondervraagd. De steekproef bestond uit 64 procent huiseigenaren, 24 procent mensen die van plan waren huiseigenaar te worden en 12 procent mensen die niet van plan waren huiseigenaar te worden.
Energie-impact
In vergelijking met vorig jaar wijst Cédric Matte (algemeen directeur van de retailmarkt bij CBC Banque) erop dat het aantal respondenten dat het belangrijk vindt om huiseigenaar te zijn of te worden, is gedaald van 80 procent naar 75 procent, een daling die met name kan worden verklaard door de stijging van de energieprijzen voor 29 procent van de respondenten, een cijfer dat veel hoger ligt voor jongeren van 18 tot 24 jaar, die 46 procent op deze factor wijzen.
De enquête bracht een groeiende tweedeling aan het licht tussen jongeren (aspirant-huiseigenaren) en ouderen (reeds huiseigenaren). De eerste groep heeft duidelijk meer last van de stijgende inflatie en de stijgende hypotheekrente in zijn zoektocht om een woning te kopen, maar is zich ook veel meer bewust van de duurzaamheidsaspecten.
‘Jongeren geloven (44 procent van de 35-44-jarigen en 39 procent van de 25-34-jarigen) dat de belemmeringen om een vastgoedproject aan te vatten zijn toegenomen, tegenover 34 procent van de algemene bevolking.’ Uit de enquête bleek ook een grotere belangstelling voor twee- en driegevel woningen (van 24 procent naar 28 procent ten opzichte van 2022) ten koste van vrijstaande villa’s (van 31 procent naar 27 procent). ‘Ook hier verklaart de stijging van de energieprijzen deze trend naar woningen met een lager energieverbruik.’
EPB certificaat
Van de huiseigenaren denkt 54 procent dat hun keuzecriteria vandaag anders zouden zijn dan toen zij hun woning kochten, en dat zij criteria als energieprestaties (35 procent), een kleinere omvang om de verwarmingskosten te beheersen (28 procent) of het niveau van het EPB-certificaat (20 procent) naar voren zouden schuiven.
Paradoxaal genoeg kent slechts 33 procent van de huiseigenaren de energieprestatie van hun woning en is 59 procent niet op de hoogte van de verplichting om hun woning tussen 2025 en 2050 te renoveren om een minimale EPB C te behalen. ‘Anderzijds is 35 procent van de eigenaars van plan om in de komende 12 maanden renovatiewerkzaamheden uit te voeren, waarvan 85 procent betrekking heeft op het verbeteren van de energieprestaties van het pand’, aldus Cedric Matte.
‘En ook hier zijn het de jongeren (52 procent van de 18-24-jarigen en 46 procent van de 25-34-jarigen) die het meest gevoelig zijn voor deze beweging.’ Onder de werken die de voorkeur genieten van de eigenaars zijn dubbele of driedubbele beglazing (48 procent), isolatie van de woning (47 procent), fotovoltaïsche panelen (37 procent) of warmtepompen (14 procent).
Europese verplichting
Naast de presentatie van de resultaten van het waarnemingscentrum heeft CBC Banque ook professor Jean-Marie Hauglustaine (eredocent aan de Universiteit van Luik - departement milieuwetenschappen en -beheer) uitgenodigd om deze in de juiste context te plaatsen. ‘Een groot deel van de CO2-emissiereductiedoelstellingen van de EU moet komen van betere energieprestaties van gebouwen en woningen.’
Op het niveau van een woning betekent dit investeringen in het verhogen van de directe zonnewinst, het verminderen van energieverliezen of het verlagen van de vraag. ‘Vanaf 2021 moeten alle nieuwe gebouwen in Europa aan hoge duurzaamheidseisen voldoen. En het probleem is dat een groot deel van de bestaande woningen zeer oud is: 23 procent daarvan is in België gebouwd vóór 1919. In Wallonië is de situatie nog problematischer: een op de drie daken is niet geïsoleerd en een op de vier heeft nog steeds alleen enkel glas.’
Slim renoveren
In totaal heeft 47 procent van de Waalse woningen momenteel een EPB-certificaat van niveau F of G, en is dus kandidaat voor een grondige energierenovatie in de komende jaren. ‘Als Wallonië tegen 2050 zijn doelstellingen wil bereiken, zal het renovatietempo moeten worden opgevoerd.’
Het goede nieuws in dit panorama, volgens professor Jean-Marie Hauglustaine, is dat de studie van verschillende bouwprojecten hem vandaag doet geloven dat de kosten van een renovatie concurrerend zijn met de bouw van een nieuw gebouw, om een energieprestatie te bereiken die globaal genomen vergelijkbaar is.
‘Het is technisch ingewikkelder om uit te voeren, en architecten zullen altijd liever met een schone lei beginnen, maar renovatie kan een interessante oplossing zijn zolang je zoveel mogelijk van het bestaande pand behoudt. Deze oplossing vermindert ook het gebruik van grondstoffen aanzienlijk in vergelijking met nieuwbouw.’