DWS kijkt al sinds 2005 naar de impact van klimaatverandering. ‘Dacht men eerst dat we niet goed bij ons hoofd waren, nu wil iedereen het over klimaatrisico’s hebben.’
Dat zegt Roelfien Kuijpers, wereldwijd hoofd verantwoord beleggen bij de Duitse asset manager DWS, in een gesprek met Investment Officer.
Het fondshuis beschouwt klimaatverandering als een existentieel risico. ‘We moeten hopen dat we de temperatuurstijging beperkt kunnen houden tot de 1,5 graden Celsius zoals afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs. Maar wetenschappelijke rapporten die nu uitkomen achten de kans daarop vrij klein’, zegt Kuijpers.
‘De afgelopen drie jaar is de wereldwijde CO2-emissie verder toegenomen, nadat deze eerder was gestabiliseerd. Als we niks doen, stevenen we af op 3 of misschien wel 4 graden temperatuurstijging tegen het eind van deze eeuw. Dat is echt catastrofaal.’
Wake up call van Al Gore
Bij DWS kwam men al vroeg tot het inzicht dat klimaatverandering ook voor beleggers een groot risico vormt. Al was niet iedereen direct overtuigd. ‘Zowel intern als extern dacht men dat we niet goed bij ons hoofd waren. ‘Wie maakt zich daar nu druk om?’’, zo dachten velen.
In 2006 werd daarom Al Gore uitgenodigd om op het kantoor van DWS te komen spreken. Hij had toen net zijn film ‘An Inconvenient Truth’ gemaakt en Generation Investment Management opgericht. Iemand die dus heel veel over het klimaat weet, maar ook het belang voor de beleggingsindustrie kan duiden. Dat zette onze mensen wel aan het denken.’
Wat volgde was de oprichting van een speciale onderzoeksgroep binnen DWS. Deze hield zich in eerste instantie bezig met de risico’s rondom de energietransitie, dus de overgang van een ‘high carbon’ wereld naar een ‘low carbon’ wereld, zowel op landen- als bedrijfsniveau.
Kuijpers: ‘Dus wat gebeurt er met een land dat nu nog erg van zijn inkomsten afhankelijk is van olie- en gaswinning? Of wat gebeurt er als de auto-industrie massaal overstapt op elektrisch rijden?’
De komende twintig jaar gaat de wereld door deze transitie heen, vervolgt ze. Hoewel dit een lange periode is, moeten beleggers volgens haar goed beseffen dat het nu al een enorme impact heeft op de aandelenmarkt.
‘Neem de afwaardering van de Duitse nutssector het afgelopen decennium. Sommige bedrijven waren op een gegeven moment nog kolencentrales aan het bouwen toen de vraag naar hernieuwbare bronnen al duidelijk steeg. Kijk je in de VS naar Tesla, dan heeft dit bedrijf heeft een drie keer hogere marktwaarde dan Ford terwijl het geen winst maakt..-. Maar de waarde van Tesla is dat zij het business model van de toekomst hebben - en Ford nog vertrouwt op het business model van het verleden. De vraag is hoe snel dit soort bedrijven kunnen omschakelen.’
Ze vervolgt: ‘Dus de transitierisico’s spelen al, het gebeurt niet over twintig jaar. De aandelenmarkten verdisconteren dit soort langetermijn trends vaak lang van te voren. Onze klanten begrijpen dat inmiddels en denken nu ook na over de gevolgen voor bijvoorbeeld de olie- en luchtvaartsector.’
Fysieke klimaatrisico’s
De energietransitie is niet het enige klimaatrisico, sinds 2015 kijkt DWS ook naar fysieke klimaatrisico’s. Daarbij gaat het om in welke mate bedrijven getroffen kunnen worden door extreme weersverschijnselen zoals orkanen, overstromingen en droogte.
‘Neem energieleverancier PG&E, het grote verhaal dit jaar in Amerika, dat in ‘Chapter 11’ verkeert als gevolg van claims dat het bedrijf verantwoordelijk is voor de dodelijkste bosbranden in Californië ooit. Of de overstroming van een deel van Thailand in 2011, waar faciliteiten van veel grote halfgeleiderproducenten in de wereld stonden. Dit had een grote impact op de aandelenkoersen van deze bedrijven, maar ook op de technologiesector als geheel.
Dit leidde DWS uiteindelijk naar het ‘supply chain’ risico. Kuijpers: ‘Je kan elektrische auto’s produceren, maar is de keten van toeleveranciers ook duurzaam? Dit kunnen zowel transitie- als fysieke risico’s zijn.’
Wat de fysieke klimaatrisico’s betreft maakt DWS gebruik van de data van Four Twenty Seven, een financieel risicomanager dat van alle bedrijven in grote indices zoals de S&P 500 en CAC 40 de faciliteiten in kaart heeft gebracht en dat koppelt aan klimaatpatronen.
‘Met wie we nu ook spreken, iedereen wil het met ons over deze drie klimaatrisico’s hebben. En hoe je dat in je portfolio kunt opnemen. Daarbij kijken wij naar deze risico’s voor al onze beleggingen, in alle beleggingscategorieen, van aandelen tot obligaties en alternatives.’
Aardverschuiving voltrekt zich
Dit leidt tot concrete beleggingsmandaten. Zo vroeg een Europese verzekeraar twee jaar geleden om DWS hun Aziatische aandelenportefeuille klimaatproof wilde maken. Samen met Four Twenty Seven en een indexprovider is daar een index uitgerold die naar verwachting dit jaar geïmplementeerd zal worden. Ook voor andere klantsegmenten zullen soortgelijke producten beschikbaar komen.
Dat is hard nodig, stelt Kuijpers, want er vindt een ‘aardverschuiving’ plaats bij asset owners en asset managers. De private sector, met 130 biljoen beheerd vermogen, wil en kan sterk bijdragen aan het klimaatprobleem.’
Wat de olie- en gassector betreft is DWS geen voorstander van grootschalig desinvesteren, zoals sommige institutionele beleggers wel doen waaronder de pensioenfondsen van New York City. ‘Wij blijven belegd in de sector om in dialoog te blijven en erop aan te dringen dat ze hun vrije kasstroom gebruiken voor investeringen in hernieuwbare energiebronnen. Luisteren ze niet naar ons, dan kunnen we altijd nog desinvesteren.’
Bovendien kun je volgens haar niet van vandaag op morgen ophouden met het gebruik van olie en gas, want dan valt de wereldeconomie stil. ‘Wij willen vooral zien hoe bedrijven binnen een vooraf gestelde periode de transitie naar een toekomstbestendig businessmodel maken.’