‘Dit is een zeer, zeer belangrijk moment. De Fed heeft een erg groot deel van de haar beschikbare middelen en munitie gebruikt voor deze monetaire big bang. Als dat de onzekerheid en angst op de financiële markten en in de economie niet substantieel wegneemt (kijk naar aandelenkoersen en goudprijs in de komende 24 tot 48 uur als barometers daarvoor!), dan is een Minsky-moment, waar ik het in eerdere edities van deze ‘Overpeinzingen’ over had, wellicht om de hoek!’
‘Van een Minsky-moment is sprake wanneer de koersen plotseling en fors dalen. De daling van vorige week was, ondanks zijn hevigheid, níet zo’n daling.’
Hoofdeconoom en monetair expert Edin Mujagić van OHV Vermogensbeheer reageert op de draconische maatregelen van de FED van zondagavond en de zeer negatieve marktreacties maandagochtend. Investment Officer drukt een uittreksel uit zijn ‘Overpeinzingen’ af.
Zorgwekkende reactie
‘De eerste reactie op de Amerikaanse beurzen op het nieuws van de Fed is op zijn minst zorgwekkend te noemen. De Dow futures wezen namelijk ook na de aankondiging van de bank op een lagere opening van de handel.
Ik zou de kans dat deze actie van de Fed en haar zusterinstellingen uiteindelijk geen gewenst resultaat heeft, mede daarom niet nihil willen noemen (hoewel opgemerkt moet worden dat het niet zou verbazen als de aandelenkoersen uiteindelijk een mooie eerste handelsdag van de week mee gaan maken). Wat de kans van slagen wél aanmerkelijk zou vergroten, is het volgende.
De monetaire autoriteiten hebben zojuist een rechtse uitgedeeld aan angst en onzekerheid op de markten. Die vijanden zullen ongetwijfeld gaan wankelen. Maar ze zullen alleen knock-out gaan als in het kielzog van de centrale banken, de overheden met een goed gemikte linkse komen én daar niet te lang over doen.
Alleen met een begrotingsevenknie van deze big bang zou de kans groot zijn dat de negatieve economische effecten van het coronavirus geneutraliseerd zullen worden. Let op, dat betekent niet dat Q1 en Q2 geen slechte kwartalen zullen zijn, macro-economisch. Dat is niet meer te vermijden. Maar met een even zo indrukwekkende actie van de begrotingsautoriteiten, zou de kans groot zijn dat de economie in de nabije toekomst zal herstellen van de corona-dreun.
Goede nieuws komt uit Duitsland
Het goede nieuws wat dat betreft, is dat Duitsland afgelopen vrijdag ermee begonnen is. De regering in Berlijn heeft, kort samengevat, niet alleen het streven naar Schwartze Null maar ook het naleven van de EU-begrotingsregels door andere eurolanden (op zijn minst voorlopig) aan de kant gezet en zich vierkant achter de zwakke eurolanden geschaard.
In de VS moet de regering de ruimte die de Fed geschapen heeft met de belofte om minstens 500 miljard dollar een Amerikaanse staatsobligaties, gebruiken. Of dat gebeurt, is niet zeker, gezien het feit dat daarvoor samenwerking tussen Trump en de Democraten nodig is en 2020 het verkiezingsjaar is in het land.
De actie van de Fed maakt de ingrepen van de ECB van vorige week op monetaire kruimels lijken. 120 miljard euro aan extra QE voor de rest van dit jaar is, zoals reeds genoemd, min of meer gelijk aan extra QE van de Fed in één maand. We moeten er dan ook rekening mee houden dat de ECB nieuwe maatregelen zal aankondigen. Ik denk daarbij in eerste instantie aan het verder opvoeren van QE, in termen van zowel het bedrag als de duur, en later, indien nodig, opkopen van ETF’s.
Langere termijn: zorgen om de Fed
Op de wat langere termijn bekeken leiden maatregelen zoals deze van de Fed bij mij tot meer zorgen. Ook wanneer het drukkende effect van het coronavirus op de economische groei wegvalt en de economieën herstellen daarvan, zal de hoofdtrend omlaag zijn gericht. Een periode van laagconjunctuur lijkt op komst te zijn. Het zou de eerste zo’n periode zijn waarbij geldt dat de centrale banken weinig middelen hebben steun te verlenen. Zoals ik in eerdere publicaties, zoals ons Outlook 2020, opgemerkt heb, zou het een illusie zijn te denken dat ze niets zullen doen. Ik houd dan ook sterk rekening mee met japanisering van het monetaire beleid, met als een kenmerk het opkopen van aandelen en instellen van yield caps in het westen.
De economische toekomst op middellange en lange termijn is, om meerdere redenen, in mijn ogen zonnig te noemen (daarover een volgende keer meer). Maar voordat we bij die bloeiende landschappen geraken, is de kans groot dat we eerst door een moeras zullen moeten. Een gewaarschuwd mens, en belegger, telt voor twee.’