Olie zal de economische strijd met wind en zonne-energie verliezen. Om benzineauto’s concurrerend te houden met elektrische auto’s moet de olieprijs op lange termijn dalen tot 9 à 10 dollar per vat. Dit stelt BNP Paribas Asset Management op basis van eigen onderzoek.
Onder leiding van Mark Lewis, Global Head of Sustainability Research bij BNP PAM, is onderzocht welke bron meer energie oplevert: olie of wind- en zonne-energie. De energie wordt hierbij gebruikt voor het aandrijven van auto’s en andere lichte bedrijfsvoertuigen.
Hiervoor introduceert Lewis een nieuwe term Energy Return on Capital Invested (Eroci), oftewel het energierendement op geïnvesteerd kapitaal. Het is een maatstaf voor het geld dat wordt uitgegeven aan olie en hernieuwbare energiebronnen en het verschil in netto geproduceerde energie.
In het rapport “Wells, wires, and wheels – Eroci and the tough road ahead for oil” valt te lezen dat een investering 100 miljard dollar in wind- en zonne-energieprojecten 3 tot 4 keer meer energie produceert dan een investering in olie uitgaande van een prijs van 60 dollar per vat voor dieselvoertuigen. Voor benzineauto’s is de verhouding nog minder gunstig; de duurzame investering levert dan 6 tot 7 keer meer energie op.
Forse olieprijsdalijng nodig
De olieprijs zal op de lange termijn moeten dalen tot 9 à 10 dollar per vat om benzineauto’s concurrerend te houden met schone elektrische voertuigen, en tot 17 à 19 dollar voor dieselauto’s.
Wind- en zonne-energie vormen een wezenlijke bedreiging voor het rendement op lange termijn van energiebronnen met fossiele brandstoffen. Dit wordt deels gevoed door het voorbeeld van de Europese nutssector die honderden miljarden euro’s van de marktkapitalisatie zag vervagen door de uitrol van wind- en zonne-energie in het afgelopen decennium.
Maar er is nog een eenvoudige reden volgens Lewis: ‘De marginale kosten op korte termijn zijn nul. Als de wind waait en de zon schijnt, komt de energie zelf gratis aan. Bijna alle kosten zitten in de infrastructuur die nodig is om deze energie op te vangen, en deze zijn de afgelopen vijf jaar sterk gedaald.’
Simpele optelsom
‘Tel hierbij op dat hernieuwbare energiebronnen veel beter zijn voor het milieu en tot 40 procent van de wereldwijde vraag naar olie kunnen vervangen zodra ze de vereiste schaal hebben’, bepleit hij.
In een column voor de Financial Times stelt Lewis in het verlengde hiervan dat hernieuwbare energie dus niet alleen goed is voor de aarde, maar ook voor financieel rendement. ‘De roep om maatschappelijk verantwoord beleggen wordt steeds meer versterkt door koude economische logica. Institutionele beleggers moeten erkennen dat klimaatverandering niet alleen een bedreiging voor de planeet is, maar ook voor de rijkdom van hun klanten.’
Aantal auto’s stijgt nog steeds
Volgens Hans van Cleef, energie-econoom bij ABN Amro, zijn er nog wel wat haken en ogen bij de uitgangspunten van Lewis te plaatsen: ‘Er rijden op dit moment circa 1 miljard auto’s in de wereld en dit neemt naar verwachting toe tot 1,7 miljard in 2040.’
Van Cleef beaamt dat het aantal elektrische auto’s in de laatste jaren fors is gestegen en dat dit komende jaren naar verwachting aanhoudt. ‘Er rijden nu ruim 5 miljoen elektrische auto’s en in 2040 zijn dat er ongeveer 300 miljoen. Maar een simpele rekensom wijst uit dat er dus ook nog even goed benzine- en dieselauto’s bijkomen.’
Hij vervolgt: ‘Ten aanzien van de infrastructuur zijn er inderdaad flinke stappen gemaakt, maar als we bijvoorbeeld naar Nederland kijken dan is het elektriciteitsnet er nog niet klaar voor om iedereen elektrisch te laten rijden. Dit geldt eigenlijk voor heel West Europa, en dit is een regio is die voorop loopt in de energietransitie.’
Risico’s van desinvesteren
De reële economie blijft volgens Van Cleef voorlopig nog sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen. Voor de winning hiervan zijn nog steeds aanzienlijke investeringen en financiering nodig. Oproepen tot desinvesteren is volgens de energie-econoom niet verstandig. Hij schreef al eens een column over de risico’s van desinvesteren.
‘Als de investeringen in olie- en gaswinning te snel dalen, dan kan dit kan niet alleen leiden tot tekorten aan olie en gas, maar ook tot een verlies van kennis op het gebied van geologie en het boren, zeker in regio’s die voorop willen lopen bij de energietransitie’, beargumenteert hij.
‘Energiebedrijven zijn bovendien in meer of mindere mate al bezig met de overgang naar een andere, meer duurzame energiemix.’ Hoewel Lewis waarschuwt voor een versnelling van het tempo waarop de energietransitie plaats zal vinden, geldt volgens Van Cleef voor de meeste bedrijven dat zij zich snel kunnen aanpassen aan de behoefte van de eindgebruiker omdat zij hun grondstofreserves in de afgelopen jaren al hebben afgebouwd.
Volgens Jeremy Taylor, senior research analyst en portfoliomanager bij AllianceBernstein (AB), wordt de kwetsbaarheid van olie- en gasproducenten teveel benadrukt. In zijn whitepaper “Are European Energy Companies Sustainable Investments?” stelt Taylor dat sommige Europese energieconcerns een deel van de oplossing voor klimaatverandering kunnen zijn in plaats van het probleem.
‘Beleggerszorgen niet nodig’
Hij baseert dat op eigen onderzoek en intensieve betrokkenheid bij organisatie ter bevordering van transparantie over hun transitieplannen. ‘Naar onze mening hoeven beleggers met aandacht voor duurzaamheid zich geen zorgen te maken als zij in het bezit zijn van geselecteerde Europese olie- en gasbedrijven in hun portefeuilles.’
Hoewel meerdere lezers van de column van Lewis het onderzoek een openbaring noemen, hebben beleggers volgens Taylor doorgaans een helder beeld van de langetermijnuitdagingen voor de olieproductie.
Van Cleef meent bovendien dat financieel rendement vooralsnog een belangrijke indicator blijft voor beleggers. Hoewel het samenhangt met energierendement, speelt bij bedrijven zoals Royal Dutch Shell bijvoorbeeld ook het dividendrendement een rol in de beleggingsbeslissing.
Het volledige whitepaper “Wells, wires, and wheels - Eroci and the tough road ahead for oil” van BNP Paribas Asset Management leest u hier.