De Europese Autoriteit voor effecten en markten, de EU-toezichthouder op de financiële markten en bekend als Esma, heeft beleggers vorige week gewaarschuwd dat zij zich moeten voorbereiden op verdere marktcorrecties, gezien een ‘samenloop van grote risico’s’.
In haar eerste Trends, Risks and Vulnerabilities Report voor 2023 schrijft Esma dat de risico’s die onder haar bevoegdheid vallen ‘hoog blijven’. De factoren die de tweede helft van 2022 domineerden, blijven de bepalende factoren voor risico’s op de financiële markten van de EU, zei Esma, verwijzend naar de vertraging van de economische activiteit, de hoge inflatie, de wereldwijde aanscherping van de financiële voorwaarden, de geopolitieke omgeving en de materialisatie van perifere risico’s die verband houden met leverage en liquiditeit, samen met groeiende zorgen over bedrijfspraktijken in crypto.
‘Financiële markten bleven opmerkelijk stabiel in de tweede helft van 2022, ondanks de volatiele omgeving’, zei voorzitter Verena Ross in een verklaring. ‘Hoewel het economisch sentiment begin 2023 positiever is geworden, is er geen ruimte voor zelfgenoegzaamheid. Esma houdt de algemene risicobeoordeling voor haar hele werkterrein op het hoogste niveau.’
Veerkracht op de proef gesteld
‘De samenloop van hoge risico’s in alle aspecten van de portefeuille van Esma en de broze marktliquiditeit kan de veerkracht van het financiële systeem tegen mogelijke toekomstige schokken op de proef stellen’, aldus Ross.
In haar algemene risicobeoordeling schrijft Esma dat besmettings- en operationele risico’s als zeer hoog worden beschouwd, evenals liquiditeits- en marktrisico’s. ‘Het kredietrisico blijft hoog en zal naar verwachting toenemen als gevolg van de toenemende bezorgdheid over de schuldenlast van de overheid en het bedrijfsleven. De risico’s op de effectenmarkten en bij het vermogensbeheer blijven zeer groot. Zowel de risico’s voor de infrastructuur als voor de consument blijven hoog, hoewel de vooruitzichten nu verslechteren, terwijl de milieurisico’s hoog blijven.’
Structurele kwetsbaarheden
Wat de marktomgeving betreft, heeft de aanscherping van de financiële voorwaarden wereldwijd gewogen op de economische activiteit, terwijl de inflatie zeer hoog blijft, aldus Esma. De volatiliteit op de energiemarkten bleef hoog, ondanks een algemene prijsdaling. ‘Structurele kwetsbaarheden stellen de markten en deelnemers bloot aan het risico dat schokken op de markten kunnen worden versterkt door onevenwichtigheden in vraag en aanbod van liquiditeit.’
Wat de effectenmarkten betreft, zei de toezichthouder dat de aandelenkoersen in de tweede helft van 2022 volatiel waren, waarbij de markten de verliezen van het derde kwartaal gedeeltelijk goedmaakten op basis van de nieuwsstroom rond een relatief stabiele inflatie en positieve bedrijfswinsten.
Zorgen over liquiditeitsrisico’s
Wat het vermogensbeheer betreft, merkte Esma op dat de EU-fondsensector in de tweede helft te kampen had met uitstroom en lage prestaties in de meeste fondstypen, aangezien het beheerde vermogen de scherpste daling sinds de wereldwijde financiële crisis kende. Volgens Esma blijven de looptijdverschillen in commerciële vastgoedfondsen bestaan, terwijl het effect van de onrust op de Britse gilt-markt de bestaande bezorgdheid over het beheer van liquiditeitsrisico’s van fondsen en over een buitensporige hefboomwerking bevestigt, evenals de besmettingsrisico’s gezien de sterke systeem-interconnecties.
Het beleggerssentiment blijft zwak tegen de achtergrond van de economische onzekerheid, aldus Esma. De inflatie heeft een remmende werking op de reële beleggingsopbrengsten en draagt bij tot dalende spaargelden van huishoudens.
Aandacht voor greenwashing
Op het gebied van duurzame financiering worden de toezeggingen om de emissies tot nul terug te brengen steeds kritischer bekeken, nu de energiecrisis de decarbonisatiedoelstellingen in gevaar brengt. Meer in het algemeen is de aandacht voor greenwashing toegenomen, terwijl beleggers steeds meer onderscheid lijken te maken tussen producten op basis van hun duurzaamheidsprestaties, zoals blijkt uit de gestage nettostromen naar fondsen in het kader van artikel 9 van de SFDR. Desondanks bleven de ESG-markten groeien, waarbij deze trend veerkrachtig bleek ten opzichte van bredere marktontwikkelingen.