Nationale financiële toezichthouders moeten hun grensoverschrijdende samenwerking intensiveren, volgens Esma. De Europese toezichthouder acht het noodzakelijk dat er een gemeenschappelijke toezicht-cultuur komt in de EU en erkent dat zij daarvoor haar eigen samenwerking met nationale toezichthouders moet verbeteren.
Dat blijkt uit de vijfjarenstrategie voor 2023-2028, die de Europese Autoriteit voor effecten en markten (Esma) maandag heeft gepresenteerd. In een gesprek met journalisten omschreef Esma-voorzitter Verena Ross (foto) de strategie als “ambitieus”.
Europa’s hoogste financiële toezichthouder heeft daarbij echter niet aangedrongen op volledige harmonisatie van alle toezichtactiviteiten in de EU. De bevoegdheden van de Esma zijn miniem in vergelijking met die van de almachtige Securities and Exchange Commission (SEC) uit de VS.
Gemeenschappelijke toezichtcultuur
‘De totstandbrenging van een gemeenschappelijke toezichtcultuur houdt geen volledige harmonisatie van alle toezichtactiviteiten in’, schreef de Esma dan ook. ‘Maar veeleer een aanpak die het meest geschikt is om de gemeenschappelijke toezichtdoelstelling te bereiken.’
Een gemeenschappelijke EU-toezichtcultuur is volgens de instantie ‘nog relevanter voor mandaten waarbij de Esma en de nationale mededingingsautoriteiten de toezichtverantwoordelijkheid voor hetzelfde soort entiteiten delen’.
Voorbeelden hiervan zijn mandaten voor derde landen, toezicht op aanbieders van datarapporteringsdiensten, of wanneer de verantwoordelijkheden van de Esma en de nationale mededingingsautoriteiten complementair zijn, bijvoorbeeld wanneer het gaat om meldingsplichtige entiteiten en transactieregisters.
Regelgevingsarbitrage
Hoewel nationale toezichthouders in EU-verband regelmatig bijeenkomen en vaak met elkaar in contact staan, kan samenwerking tussen nationale financiële toezichthouders nog steeds problematisch zijn voor marktdeelnemers. Sommige toezichthouders hanteren verschillende interpretaties van het EU-recht, waardoor financiële marktpartijen regelgevingsarbitrage kunnen plegen.
Dit is momenteel bijvoorbeeld het geval bij de toepassing van de EU-verordening inzake duurzame financiering, die vereist dat donkergroene artikel 9-beleggingsfondsen beleggingen aanhouden in ondernemingen die een positieve verandering op het gebied van ESG en duurzaamheid nastreven.
Terwijl de meeste toezichthouders toestaan dat artikel 9-fondsen voor 80 of 90 procent uit impactbeleggers bestaan, eisen sommige toezichthouders, zoals de Nederlandse AFM, 100 procent. Dit heeft een aantal Nederlandse vermogensbeheerders gedwongen hun artikel 9-fondsen te herclassificeren naar een minder duurzame categorie.
De problemen bij de Belgische makelaar Merit Capital tonen ook aan dat de EU haar financieel toezicht efficiënter kan maken. Merit staat onder toezicht van de Belgische FSMA en de Belgische centrale bank, en er loopt een onderzoek door de Antwerpse handelsrechtbank, maar de problemen raken ook marktdeelnemers en beleggers in Duitsland, Luxemburg, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
Drie prioriteiten, twee thema’s
De Esma-strategie 2023-2028 is opgebouwd rond drie prioriteiten en twee thematische drijfveren. De autoriteit zegt zich te willen blijven richten op versterking van het financiële toezicht, verbetering van de beleggersbescherming en bevordering van de financiële stabiliteit als haar drie belangrijkste prioriteiten.
Daarnaast zullen duurzame financiering, technologische innovatie en het effectief gebruik van gegevens een prominente plaats innemen in haar werkzaamheden als twee ‘thematische drijfveren’, aldus de autoriteit.
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- Grote afwaardering duurzaamheidslabels in de maak
- Brussel wil pas in mei 2024 over greenwashing beslissen