De Europese Autoriteit voor effecten en markten (Esma) onthulde deze week een nieuw initiatief om beleggingen toegankelijker te maken voor Europese retailbeleggers. Kern van het plan is een nieuw EU-label voor eenvoudige beleggingsproducten, bedoeld om de keuzemogelijkheden voor kleinere beleggers te vereenvoudigen en te stroomlijnen.
Het vrijwillige label zou worden toegepast op niet-complexe financiële instrumenten, waaronder eenvoudige, kostenefficiënte beleggingsfondsen en aandelen en obligaties. Het EU-keurmerk zou duidelijk zichtbaar zijn in alle interacties met klanten en minder ervaren beleggers aanmoedigen deze producten te overwegen. Een meer op maat gemaakt en toegankelijker beleggingsproces zou het makkelijker maken voor beleggers om hun keuzes te maken, aldus Esma.
Het EU-label is een van de 20 mogelijke stappen die Esma heeft gepresenteerd in haar bijdrage aan de hernieuwde EU-discussie over de toekomst van de kapitaalmarkten. Dat debat ging vorige maand van start met de presentatie van een rapport van de voormalige Italiaanse premier Enrico Letta. Zodra het politieke stof van de komende EU-verkiezingen is neergedaald, moeten er in de komende jaren stappen worden gezet in de richting van een concreet voorstel.
Vertrouwen
De grondgedachte achter het Esma-voorstel is duidelijk: veel EU-huishoudens zijn momenteel sterk afhankelijk van bankdeposito’s, die een beperkt rendement bieden en mogelijk geen gelijke tred houden met de inflatie. Door duidelijke toegang te bieden tot beleggingen op de kapitaalmarkt, wil Esma meer burgers aanmoedigen om hun spaargeld over te hevelen naar instrumenten die een beter groeipotentieel op lange termijn bieden. Deze verschuiving kan aanzienlijke liquiditeit vrijmaken, en daarmee de veerkracht van de EU-kapitaalmarkten vergroten en bedrijven meer financieringsmogelijkheden geven.
Esma voorzitster Verena Ross (foto) vertelde journalisten dat het label beleggers zou helpen om eenvoudige, kosteneffectieve producten te herkennen, zonder dat er uitgebreid advies en informatie nodig is, zoals bij andere producten gebruikelijk is. Het creëren van een officiële “basis” adviescategorie voor eenvoudige beleggingsproducten maakt deel uit van het voorstel.
‘We denken dat dit ook vertrouwen zou geven aan beleggers die niet de tijd of de bereidheid hebben om zich noodzakelijkerwijs zoveel bezig te houden met het proces van beleggen en het kiezen van specifieke producten, zodat ze een product kunnen vinden dat bij hen past voor hun spaarbehoeften op de lange termijn’, zegt Ross.
Het aanpakken van de grote verschillen in fiscale behandeling van beleggingen binnen de EU is een ander onderwerp dat Esma na aan het hart. In antwoord op een vraag van Investment Officer stelt Ross dat nationale regeringen en ministers van financiën de belastingprikkels voor particuliere beleggers opnieuw moeten evalueren.
In de EU wordt belasting nog altijd overgelaten aan de nationale regeringen, hetgeen heeft bijgedragen aan een aanzienlijke fragmentatie van de financiële markten. Grensoverschrijdende beleggers binnen de EU worden nog steeds geconfronteerd met problemen bij het terugvorderen van onterecht ingehouden belastingen op dividenden van beleggingen in andere EU-landen. Bepaalde types financiële producten, zoals langetermijnbeleggingsproducten, zijn aantrekkelijk in bepaalde markten vanwege verschillende belastingvoordelen.
‘Het is iets dat uiteraard op nationaal niveau moet worden aangepakt, maar er kan coördinatie plaatsvinden en het gezamenlijk delen van beste praktijken en ervaringen kan echt nuttig zijn’, zegt Ross.
Moderner toezicht
Het moderniseren van Europees toezicht op financiële markten is een andere aanbeveling die Esma in haar document heeft opgenomen. Esma is het afgelopen jaar meer uitgesproken geworden over het belang van meer consistentie in het toezicht.
Ross zinspeelde op de mogelijkheid om een systeem op te zetten met direct toezicht op EU-niveau op grote internationale vermogensbeheerders, naar het voorbeeld van het strengere EU toezicht op de banksector, waar de Europese Centrale Bank nu verantwoordelijk is voor direct toezicht op de grootste banken.
‘Regelgevingsconsistentie is vooral belangrijk als regulering, toezicht, autorisatie en handhaving op nationaal niveau plaatsvinden, wat in de nabije toekomst waarschijnlijk het geval zal zijn voor de meeste financiële dienstverleners’, aldus Ross. ‘Zelfs als we voor bepaalde sectoren het directe toezicht op EU-niveau moeten evalueren, moeten we samen met de nationale autoriteiten proactief blijven werken aan verdere convergentie en consistentie.’
Aandelenbezit voor werknemers
Esma’s position paper “Building More Effective and Attractive Capital Markets in the EU” presenteert een reeks strategische ideeën om de EU-kapitaalmarkten te versterken. Tot de andere aanbevelingen behoren digitale oplossingen om marktproducten toegankelijker te maken en het evalueren van nationale pensioenstelsels om individuele marktparticipatie te stimuleren.
Het bevorderen van aandelenbezit onder werknemers en het ontwikkelen van pan-Europese marktsegmenten kunnen financieringsbronnen diversifiëren, zo stelt Esma, en de afhankelijkheid van traditionele banken verminderen. Het stimuleren van aandelenfinanciering kan innovatie stimuleren.
Esma pleit verder voor het revitaliseren van de securitisatiemarkt in de EU en het verbeteren van de handels- en transactiesystemen om de liquiditeit en efficiëntie van de markten te verbeteren.