De nieuwe Europese richtlijn die maatschappelijk verantwoord ondernemen verplicht stelt voor grote ondernemingen is door de Europese Raad alsnog geblokkeerd. Duitsland, Italië en Frankrijk trokken afgelopen week hun steun in voor het voorstel waarmee ze in december nog hadden ingestemd.
De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) is bedoeld om bedrijven meer verantwoordelijkheid te geven voor het beheersen van de ESG-risico’s in hun ketens. De richtlijn is een initiatief van het Europees Parlement (EP) en over de tekst is meer dan twee jaar onderhandeld met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die “triloog” werd december 2023 afgesloten met een onderhandelingsresultaat waarin onder meer werd afgesproken dat de financiële sector buiten de scope van de richtlijn zou vallen.
De Europese Raad heeft de formele goedkeuring van het onderhandelingsresultaat nu toch nog geblokkeerd. Lara Wolters (foto), de Nederlandse Europarlementariër die namens het EP de onderhandelingen voerde, noemde dat op een persconferentie woensdagavond “een schandaal” en sprak van een “flagrante minachting” voor het Europese Parlement, en “chaos in de Raad”.
De grote landen Duitsland, Italië en Frankrijk trokken op het laatste moment hun steun in. In Duitsland was het onenigheid in de coalitie die daaraan ten grondslag lag. Met betrekking tot Frankrijk en Italië merkte Wolters woensdag op: ‘Blijkbaar heeft het bedrijfsleven de politieke leiders onder de speed dial’. Naar verluidt wil Frankrijk de drempel voor toepasbaarheid van de CSDDD optrekken naar bedrijven met 5.000 medewerkers of meer. Volgens Wolters zijn het echter allemaal “politieke spelletjes” en dat is volgens haar “diep verontrustend”. ‘De geloofwaardigheid van het hele Europese onderhandelingsproces staat op het spel’, zei ze. ‘Voorheen sloten we de onderhandelingen af met een handdruk en dan was de rest een formaliteit, maar nu kan het zomaar zijn dat politieke leiders zich niets gelegen laten aan afspraken die eerder uit hun naam zijn gemaakt.’
Het is niet duidelijk of de CSDDD nu definitief van tafel is. In juni zijn er Europese verkiezingen en het is gebruikelijk dat nieuwe wetgeving enkele maanden voorafgaand aan de inwijding van een nieuw parlement afgerond is. Het Belgische voorzitterschap zal zijn handen vol hebben aan pogingen met compromissen alsnog dat stadium te bereiken voor deze richtlijn. Wolters: ‘Leiders die op het laatste moment politiek een U-bocht maken, dat is nu het probleem.’