Na de toezichthouders en de klanten zetten nu ook de ratingbureaus Rabobank onder druk. Bureau Fitch heeft het kredietoordeel met een stapje verlaagd tot ‘AA-’, met daaraan gekoppeld het vooruitzicht dat het nog verder omlaag kan.
Als reden geeft Fitch dat Rabo niet meer zoals vroeger met kop en schouders boven de concurrentie uitsteekt met zijn solvabiliteit. Dat is een tegenvaller voor de bank die bovengemiddeld geld leent op de obligatiemarkt, waar scherp gelet wordt op de rating.
De gisteren aangekondigde verlaging staat los van de recente schandalen. Er is geen band met de boete van 774 miljoen euro die de bank moest betalen omdat medewerkers de basisrente Libor hadden gemanipuleerd, of met het opstappen van bestuurders Piet Moerland en Sipko Schat.
Wel zegt Fitch de directiewisselingen in de gaten te houden. Die moeten er niet toe leiden dat geplande kostenbesparingen niet worden uitgevoerd, is de waarschuwing. De bank krijgt mede daarom een negatief vooruitzicht (‘negative outlook’) geplakt aan de toch al lagere rating.
Eerder had het concurrerende bureau Standard & Poor’s Rabobank op een ‘negative outlook’ gezet, mede door de bestuurswissels na het Libor-schandaal. Rabo stond bij dit bureau al op AA-. Bij Moody’s heeft Rabobank momenteel Aa2, wat het equivalent is van AA.
Negatieve outlook
Alle bureaus hebben nu een ‘negative outlook’ op de bank die jarenlang probleemloos een AAA-kwalificatie had. De bank was daar zeer trots op maar is de toprating al een paar jaar kwijt bij de grote bureaus. Overigens mede omdat die strenger zijn geworden. De afwaardering door Fitch heeft te maken met een vergelijking die het bureau heeft gemaakt met andere banken met een zeer hoge rating — want alles wat begint met AA is vandaag de dag uitzonderlijk hoog.
Fitch had al eerder aangekondigd die vergelijking te zullen maken. Jarenlang had Rabobank een fors hogere solvabiliteit dan bijvoorbeeld HSBC (Groot-Brittannië) en Nordea (Zweden). Die banken hebben al langer de rating AA-.
Rabobank heeft de afgelopen jaren haar solvabiliteit wel verhoogd, maar banken als HSBC en Nordea zijn harder gegaan. Daardoor is het traditioneel grote gat tussen Rabobank en de concurrentie verkleind.
Financieel bestuurder Bert Bruggink wijst er in een reactie op dat de actie van Fitch is gekomen ‘niet door een verslechtering van Rabobank, maar door een verbetering van de andere banken’. Het was juist de hoge kapitaalbuffer die een belangrijk minpunt van de bank goedmaakte: de relatief lage winst. Dat is normaal een voorwaarde voor een hoge rating.
Nu de buffer van Rabobank niet meer uitzonderlijk is, zetten ratingbureaus het zoeklicht op de winst. Die staat extra onder druk doordat de recessie in Nederland dieper is dan elders, en Rabobank het overgrote deel van haar activiteiten in Nederland heeft.
Vastgoedportefeuille
Fitch vindt het positief dat de bank een kostenbesparingsprogramma heeft aangekondigd. Fitch is kritisch op de vastgoedportefeuille van Rabobank. Daarop moet de bank nog veel afboeken, denkt Fitch.
Ook is het bureau streng over een portefeuille leningen die Rabobank wel heeft gekenmerkt als probleemlening, maar waarop nog niet is afgeboekt omdat het onderpand hoog genoeg is. Dat maakt de bank kwetsbaar voor dalende prijzen van onderpand, stelt Fitch.
Copyright: Het Financieele Dagblad, 22 november 2013.