De capaciteit van computers neemt exponentieel toe. De menselijke geest is echter niet goed in staat de kracht van exponentialiteit te bevatten. We overschatten ontwikkelingen op de korte termijn maar onderschatten ontwikkelingen op de lange termijn.
Mensen zouden moeten leren meer te geloven in het onmogelijke, zei trendwatcher en econoom Peter van der Wel maandagmiddag op het Fondsevent in Amsterdam.
25 jaar geleden dacht niemand behoefte te hebben aan een mobiele telefoon. Het leek mensen zelfs vreselijk altijd bereikbaar te zijn. Inmiddels kunnen we niet meer zonder.
Hoewel ook futurologen niet in de toekomst kunnen kijken, zo benadrukte hij, trok hij toch een aantal al zichtbare trends verder door om een beeld te schetsen van hoe de wereld er in 2030 mogelijk uit zal zijn.
Zelfrijdende auto
Een van die trends was de zelfrijdende auto. Mogelijk maakt deze niet alleen ongevallenpolissen – zelfrijdende auto’s maken veel minder ongelukken - maar ook het openbaar vervoer en zelfs autobezit overbodig. Misschien kun je in 2030 gewoon een zelfrijdend autootje voor laten komen als je ergens naar toe wil.
Een andere ontwikkeling die ook razendsnel gaat, maar voor velen nog een blinde vlek is, is zonnenergie, zei hij.
Zonnepanelen
‘In 2027 zullen we met behulp van zonnepanelen al meer energie opwekken dan we momenteel nodig hebben. Rond 2030 komen we om in de groene energie.
Denk je eens in wat we tegen die tijd met al deze dan nagenoeg gratis energie kunnen doen op het gebied van recycling of vertical farming. Nooit meer boontjes uit Kenia, maar groente en fruit geweekt in het leegstaande kantoorpand op de hoek. Er is al een van oorsprong Nederlands bedrijf dat in Japan sla kweekt onder groeilampen die we hier gebruiken voor de wietteelt.’
Een andere trend waar Van der Wel op wijst is de opkomst van de ‘bot’, een elektronische hulpdienst die taken van je overneemt en waarmee je kunt praten.
‘Mogelijk heeft iedereen over een paar jaar zijn eigen privé-lijfarts die je lichaamsfuncties monitort via sensoren in de wc of door een fitbit te dragen. Wie klaagt er nog over privacy als de deurbel gaat en daar een paar dokters staan om je te dotteren omdat je op het punt staat een hartaanval te krijgen?
Overgenomen door robots
Behalve een privé-lijfarts hebben we misschien ook een privé-leraar, een privé administrateur en een privé-advocaat. Dit klinkt mooi maar zal ook voor problemen zorgen, op de arbeidsmarkt bijvoorbeeld. Veel kennisberoepen zullen worden overgenomen door robots.
Vergeet echter niet dat ook computers fouten maken, zegt Van der Wel. Ook is een aantal echt menselijk eigenschappen als empathie, ethiek, creativiteit en inventiviteit moeilijk door een computer over te nemen. In veel gevallen zal het volgens Van der Wel daarom het meest efficiënt zijn met robots te gaan samenwerken en teams te vormen bestaand uit een mens en een computer.
Eerlijke verdeling van werk
Dit wil echter niet zeggen dat er geen banen verloren zullen gaan. Er zullen als gevolg van de opkomst van artificial intelligence straks niet meer genoeg banen zijn voor iedereen. ‘We zullen dus moeten nadenken over een eerlijke verdeling van arbeid’, zo zei hij.
Misschien moeten we toe naar een situatie waarin iedereen recht heeft op twee of drie dagen betaald werk en daarnaast overgaan op een vorm van een basisinkomen. Hier is veel weerstand tegen, maar uit tal van onderzoek blijkt dat het leidt tot meer geluk.
Wie dit vervolgens allemaal moet gaan betalen? ‘De bots natuurlijk’, zegt Van der Wel. Die werken gewoon en hebben geen behoefte aan dure jurken of verre vakanties.