De individualisering van het pensioenlandschap die gepaard gaat met een accentverschuiving van een ‘defined benefit’ (db) naar een ‘defined contribution’ (dc) model, levert mogelijk één grote markt op, maar een level playing field zal het vooralsnog niet zijn.
Die conclusie valt te trekken uit een serie gesprekken die Fondsnieuws heeft gevoerd met vertegenwoordigers van de zogenoemde client solutions teams van grote asset managers in Nederland. De DC-markt is in principe toegankelijk voor alle financiële dienstverleners in Nederland en zou daarom een grote concurrerende markt moeten kunnen worden.
Risicoprofiel vs rendementsbehoefte
Maar toezichthouders hebben met hun aangescherpte wet- en regelgeving een grote impact op deelmarkten. Zo worden banken in Nederland relatief hard geraakt door de kapitaaleisen die gesteld worden aan uitgezette hypotheken, terwijl verzekeraars beperkingen zijn opgelegd met betrekking tot zogenoemde asset backed securities in het kader van de Solvency-wetgeving.
Pensioenfondsen profiteren daar in zekere zin van zodra zij in hypotheekportefeuilles en asset backed securities beleggen. En deze passen vaak goed bij hun lange termijn verplichtingen.
‘Sinds de kredietcrisis is de wet- en regelgeving bepalender geworden voor de speelruimte van institutionele beleggers. Voor pensioenfondsen is daardoor enerzijds het risicoprofiel stringenter geworden, maar anderzijds blijft in de huidige markt toch ook de behoefte aan rendement,’ zegt Geert-Jan Troost, hoofd institutional business van BlackRock.
‘Dat heeft geleid tot toegenomen interesse in bijvoorbeeld hypotheken en andere vormen van direct lending. Toezichthouders staan in het algemeen hier niet onwelwillend tegenover, zolang het past binnen het toetsingskader.’ Dat komt omdat hypotheken vaak goed passen binnen de eisen die aan de balans van pensioenfondsen worden gesteld.
FTK stelt zware eisen
Carl Kool (foto), director client portfolio solutions van BlackRock, vult aan: ‘Het Financieel Toetsingskader (FTK) stelt zware eisen aan het strategisch risicoprofiel, vooral met betrekking tot dekkingsgraad. Nu bij veel pensioenfondsen de dekkingsgraad nog onder de vereiste is, hebben zij weinig ruimte om de portefeuille te veranderen.’
Maar sinds pakweg 2,5 jaar wijken pensioenfondsen, maar ook verzekeraars, uit naar hypotheekobligaties. In een lage renteomgeving zijn ze een goed alternatief voor Triple A-staatspapier. ‘Private credit en direct lending zijn een interessante uitruil voor high yield. Ze zijn niet alleen interessant vanuit rendementsperspectief maar maken de portefeuille ook potentieel robuuster,’ zegt Kool.
Kool en Troost erkennen dat de interesse voor private credit de waarderingen omhoog duwt, maar dat er wel degelijk kansen zijn. Het tweetal denkt daarbij ondermeer aan directe leningen aan mkb-bedrijven. Die markt bestaat in de VS al langer, maar komt door de lage renteomgeving nu ook in Europa tot ontwikkeling.
Naar één client solution team
BlackRock heeft begin dit jaar het Client Portfolio Solutions Team (CPS) gevormd, waar de verschillende multi asset teams zijn opgenomen.
‘Dat gaat breder dan enkel fiduciair. Vanuit CPS kunnen we nu vanuit één team doelgroepen bedienen als pensioenfondsen, verzekeraars, wealth managers, maar ook stichtingen. Tegelijkertijd brengt het samenvoegen van de verschillende teams in CPS schaalgrootte en leren we over en weer van elkaar door kennis en informatie intensief te delen,’ zegt Kool. Ook vindt vanuit CPS de selectie van managers plaats.
Vanuit CPS wordt, afhankelijk van de klant, vooral ook gekeken naar de bouwblokken om portefeuilles op te bouwen. ‘Dat zijn complexe vraagstukken. We denken daarbij voor private banks bij voorbeeld mee over het construeren van model portefeuilles en voor pensioenfondsen denken we mee over de mogelijkheden van alternatieve beleggingen.’
‘Solidariteit behouden’
Troost en Kool zien ook dat er op termijn één grote markt kan ontstaan waarin meerdere partijen en niches actief zijn. ‘De trend van DB naar DC is inderdaad gezet.’ Belangrijk vinden Kool en Troost dat de diepgaande kennis van pensioenfondsen ten aanzien van governance niet zomaar verloren gaat. Kool ziet dat de Nederlandse markt voor (individueel) DC nog relatief klein is.
‘De bulk van de regelingen is DB, maar eigenlijk CDC. Met name de solidariteit, op het gebied van risico, wil men toch eigenlijk niet opgeven. Mocht het toch een bredere trend worden, dan kunnen we putten uit ervaring die we in Engeland en de US hebben opgedaan, daar zien we deze trend al geruime tijd doorzetten.’
Dit is het eerste deel in een serie van drie over client solutions teams bij asset managers. De andere twee artikelen zijn met Kempen Capital Management en Aegon Asset Management.