De opvolging van de Republikein Trump door de Democraat Joe Biden als president heeft in deze eerste honderd dagen van het presidentschap in ieder geval één ding duidelijk gemaakt: de Verenigde Staten blijven China als een rivaal zien, zodat “strategische concurrentie” de kern van het Amerikaanse beleid zal blijven.
Dat schrijven Arthur Kroeber en Dan Wang, analisten van GaveKal Dragonomics, het gerenommeerde onderzoeksinstituut van asset manager GaveKal, dat één van de kennispartners van Fondsnieuws is.
De twee analisten wijzen op de recente ontmoeting tussen vertegenwoordigers van China en de VS in Alaska, waar de openingszinnen van dit overleg waren gereserveerd voor harde verwijten over en weer. Ze waren ideologisch van aard, maar achter die woorden ging onvervalste machtspolitiek schuil: de Verenigde Staten en China strijden om de hegemonie in de wereld.
De vier thema’s van de VS
China reageerde op de Amerikaanse druk onder president Trump met een beleid dat erop gericht was autarkisch te worden op het gebied van sleuteltechnologieën, zoals semiconductors, terwijl het tegelijkertijd Amerikaanse ondernemingen uitnodigde actief te worden in de bilaterale handel. De regering-Biden heeft tegen die achtergrond de strategie van Trump geaccepteerd en heeft die het label “strategic competition” meegegeven.
Maar terwijl het beleid van de regering-Trump verwarrend en niet coherent was, zoekt president Biden naar een heroriëntatie. Daarin zal Azië in ieder geval de kern van de Amerikaanse butenlandse politiek zijn.
De “review” richt zich volgens Dragonomics op vier thema’s: nationale veiligheid, het bedrijfsleven, economische nationalisten en waarden, zoals op het terrein van mensenrechten en China’s toenemende invloed in de wereld.
Tegen die achtergrond stellen Amerikaanse defensiestrategen dat de Verenigde Staten militair en technologisch superieur willen blijven ten opzichte van China. Dat kernstuk van het Amerikaanse beleid kan vergaande consequenties hebben voor techbedrijven, zoals bij voorbeeld het Nederlandse ASML.
Mantra “America First” geldt onverkort
Voor binnenlands gebruik speelt het mantra van president Trump - “America First” - nog altijd een grote rol, zodat ook onder het presidentschap van Biden een buitenlands beleid wordt gevoerd dat ook betekenis moet hebben voor de Amerikaanse middenklasse; dat is een voorwaarde volgens de Democraten om over vier jaar herkozen te worden.
Arthur Kroeber en Dan Wan van Dragonomics verwachten dat dat niet resulteert in agressieve handelspolitiek, maar juist in investeringen in infrastructuur en kleinere ondernemingen in de VS, hetgeen dan verkocht wordt als “standing up to China”. Daarmee worden buitenlands beleid, nationale veiligheid en partijpolitiek samengevoegd.
Daarnaast is er de ideologische strijd om waarden en normen. De verontwaardiging over het Chinese mensenrechten beleid is in de VS zo groot, dat dat een plaats moet krijgen in het beleid van het Westen, dat door de VS zal worden aangevoerd. De twee analisten verwachten dat daarover tegelijk ook spanningen zullen ontstaan tussen de VS en Europa, die uiteenlopende opvattingen hebben over de mate waarin die waarden voorrang moeten krijgen boven economische- en handelsbelangen.
GaveKal is een van de belangrijkste onafhankelijke onderzoeksbureaus in de wereld voor de beleggingsindustrie en een kennispartner van Fondsnieuws. Eén keer per maand drukken we een analyse van GaveKal af.