In Turkije lijkt het alles behalve een kalme Kerst te worden. Gezien de hoge inflatie aldaar is de verwachting dat de Turkse centrale bank donderdag zal verkrappen. Laat het orgaan dat wederom na, dan is een stevige marktreactie te verwachten. En dan is er nog de bankensector, die aan het wankelen is geslagen door een rechtszaak tegen handelaar Reza Zarrab.
Dat zegt econoom Nora Neuteboom van ABN Amro in een toelichting op haar vandaag gepubliceerde rapport over de situatie in Turkije.
ABN Amro verwacht dat Turkije de rente donderdag met 125 basispunten verhoogt. Dit gegeven de huidige inflatie van 11 procent; een stuk hoger dan het streefcijfer van 5 procent.
Maar, de centrale bank worstelt al een tijd met die rente. Op het moment dat het orgaan aan de algemene renteknop draait, wordt het namelijk óók voor kleine bedrijven en particulieren lastiger om geld te lenen. En nemen hun investeringen en uitgaven af.
Eerder besloot de centrale bank daarom de rente voor Turkse burgers op een gelijk niveau te houden, maar die voor particuliere banken wél te verhogen. Zou iets dergelijks nog eens gebeuren kan dat volgens Neuteboom een ‘fors negatieve’ marktreactie veroorzaken.
Rechtszaak
Intussen speelt sinds september een rechtszaak tegen Reza Zarrab (foto), een goud- en valutahandelaar die de spil zou zijn in een complot om Amerikaanse sancties tegen Iran te ontduiken. ‘Er komen steeds nieuwe details naar voren uit de zittingen, en dit kan grote gevolgen hebben voor de bankensector’, aldus Neuteboom.
Tegen dit soort schokken is Turkije steeds minder goed bestand, bemerkt ABN Amro. Zeker sinds de kredietwaardigheid van het land officieel is verlaagd tot ‘junk’. Diplomatieke rellen, een onverwachte renteverhoging van de Amerikaanse Federal Reserve en natuurrampen kunnen daardoor grotere gevolgen hebben. Iets wat volgens de bank terug te zien is in de volatiliteit van de lira, die sinds augustus is toegenomen.
Lira
De munt heeft het zwaar. In 2016 verloor de lira al 17 procent ten opzichte van de euro en ook dit jaar verzwakt de munt ten opzichte van de euro en de dollar. Intussen gaat het wél goed met het groeicijfer van Turkije. Maandag bleek het groeicijfer van het land over het derde kwartaal boven verwachting hoog te zijn: 11,1 procent jaar op jaar.
De groei van Turkije - naar verwachting 6,5 procent over heel 2017 - is mede te danken aan het omvangrijke stimuleringspakket van de Turkse regering. Zo besloot president Erdogan de rente laag te houden, de belasting te verlagen en extra investeringen te doen.
Neuteboom: ‘Daarbij waren externe factoren gunstig: buitenlandse kapitaalstromen bleven op peil door een lage rente in Europa en de Verenigde Staten.’
Diezelfde externe factoren kunnen Turkije komend jaar weleens een stuk minder gunstig gezind zijn. Naar verwachting gaat de Amerikaanse Federal Reserve de rente verhogen. Bovendien lopen de energieprijzen op. Daarbij zal het effect van het stimuleringspakket naar ABN’s verwachting af gaan nemen. Neuteboom: ‘Buitenlandse investeerders gaan hierdoor mogelijk hun focus verleggen naar landen met minder risico en landen die profiteren van stijgende energieprijzen. Turkije is gevoelig voor het veranderende sentiment van buitenlandse investeerders.’
De econoom verwacht niet dat de groei in het huidige tempo door blijft zetten. Voor 2018 zet ze in op een groeivertraging: 4,5 procent groei op jaarbasis. En daarbij: verdere depreciatie van de lira.