November 2020 was één van de beste beursmaanden ooit. Dit werd grotendeels veroorzaakt door de uitkomst van de Amerikaanse verkiezingen. Dat kwam niet omdat Trump verloor van Biden, maar omdat de gevreesde Blauwe Golf uitbleef. De grote verrassing bij de Amerikaanse verkiezingen was niet de winst van Biden, maar de sterke populistische onderstroom.
Het verschil tussen de Republikeinen en de Democraten bleek veel kleiner dan verwacht. Blijkbaar zijn de opiniepeilers nog steeds niet in staat om populisten goed te peilen.
In Georgia eindigden de verkiezingen voor de twee Senaatszetels op 3 november onbeslist. Geen van de kandidaten slaagde er in om ten minste 50 procent van de stemmen te halen, wat in Georgia vereist is voor een Senaatszetel. Nu hebben de Democraten 48 zetels in de Senaat en de Republikeinen 50 zetels. Als de Democraten die twee zetels in Georgia bij de tweede ronde op dinsdag 5 januari 2021 in de wacht weten te slepen, dan is de stand 50-50.
Dan heeft vicepresident Kamala Harris, als voorzitter van de Senaat, de doorslaggevende stem. Dit is de reden waarom de tweede ronde in Georgia waarschijnlijk de duurste Senaatsverkiezingen ooit zullen worden. Er worden honderden miljoenen dollars uitgegeven voor slechts twee Senaatszetels. Op dit moment is het verschil in de peilingen tussen de kandidaten minder dan 0,5 procent.
Als de Blauwe Golf toch komt
Als de Democraten de meerderheid behalen in de Senaat is er alsnog sprake van de door beleggers zo gevreesde Blauwe Golf. Beleggers hebben dan in november te vroeg gejuicht. Die Blauwe Golf is helemaal niet slecht voor de economie - het stimuleringspakket vanuit de overheid zal juist nog veel groter worden - maar wel slecht voor de beurs. Met een Democratische meerderheid wordt het veel eenvoudiger om de belastingen te verhogen. Als alleen al de belastingmaatregelen van Trump worden teruggedraaid, dan betekent dit dat circa 10 procent extra nettowinst van bedrijven naar de Amerikaanse fiscus gaat. Dat zit nog niet verdisconteerd in de beurskoersen.
Een andere maatregel van Trump was de vergaande deregulering. Met een Republikeinse meerderheid in de Senaat zal veel nieuwe wetgeving de eindstreep niet halen, wat dat betreft is ook Biden nu nog een ‘lame-duck’-president, in ieder geval tot de tussentijdse verkiezingen op 8 november 2022. Mochten de Democraten op 5 januari 2021 de meerderheid behalen, dan volgt er een vloedgolf aan nieuwe regelgeving. De Democratische plannen met betrekking tot de Green Deal zullen dan versneld worden doorgevoerd. Dat is een opsteker voor duurzame beleggers, maar per saldo is het bedrijfsleven niet gelukkig met meer regels want die gaan ten koste van de winstgevendheid.
Gevolgen voor staatsschuld
Een Democratische meerderheid in het Congres betekent ook een nog hogere Amerikaanse staatsschuld. Onder Trump lijken de Republikeinen en de Democraten te strijden om wie de Amerikaanse staatsschuld het snelst kan laten stijgen, maar financiële markten zijn er van overtuigd dat de staatsschuld onder de Democraten veel harder zal oplopen. Daardoor kan de rente stijgen en de dollar dalen bij een Democratische overwinning op 5 januari. Dat kan er voor zorgen dat Amerikaanse aandelen volgend jaar achterblijven bij aandelen uit de rest van de wereld. De extra impuls voor de (wereld)economie, de hogere rente en de zwakkere dollar kan een nieuwe rotatie op de aandelenmarkt in gang zetten. Reken dus op een volatiel begin van 2021.
Mogelijk dat ook de peilingen in Georgia geen goed beeld geven en dat wederom de populistische onderstroom wordt onderschat. Dan gaan de twee zetels naar de Republikeinen en valt er voor de beurs een onzekerheid weg. Reken dan opnieuw op een positieve reactie op de financiële markten. Het betekent echter wel dat de populisten sterk zijn en wederom moeilijk te peilen.
Nog een nek-aan-nek race
De volgende nek-aan-nek race dient zich al aan. Die gaat tussen Macron en Le Pen in 2022. De aanpak van de coronacrisis, de vele terroristische aanslagen en de nu door corona tijdelijk onderdrukte Gilets Jaunes pleiten allemaal voor Le Pen. De zesde Republiek is dan een feit. Het is maar de vraag of de euro en de Europese Unie Le Pen als president zullen overleven.
In aanloop hiernaar toe zullen buitenlandse beleggers terughoudend zijn met Europese assets. Macron voelt de bui al hangen en schuift op naar rechts. Ook als de peilingen voorspellen dat Macron zal winnen, dan bestaat ook hier het risico van een moeilijk peilbare populistische onderstroom. Buitenlandse beleggers zullen dan de verkiezingen willen afwachten. Maar wellicht kijk ik nu te ver vooruit, eerst maar eens de verkiezingen in Georgia.
Han Dieperink is zelfstandig belegger en consultant. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Hij geeft op Fondsnieuws zijn analyse en commentaar op economie en markten. Zijn bijdragen verschijnen op dinsdag en donderdag.