Het kan lang duren voordat de markt herkent dat een small cap goed presteert. Vaak te lang, als het aan Teslin Participaties ligt. Volgens deze actieve investeerder is de opkomst van passief beleggen en ook de groei van private equity daar mede debet aan.
Aan de Amsterdamse beurs kan het vaak lang duren voor de markt herkent dat een bedrijf goed presteert, vertelt Jan-Jaap Bongers, fondsmanager van Teslin Participaties. ‘Een groot probleem rond Nederlandse small- en midcaps is dat er weinig aandacht is voor deze bedrijven. Ik heb wel eens het idee dat als de inflatie in Amerika 0,1 procentpunt minder hoog uitvalt dan verwacht, dit een grotere invloed heeft op de beurskoers van een Nederlandse small cap dan een goed resultaat van het bedrijf zelf, of een goed verlopen capital markets day met mooie vooruitzichten. Dat is wel een zorg.’
Het verdwijnen van institutionele investeerders uit de smallcaps speelt daarbij een grote rol. Dat is voor een deel het gevolg van de invoering van Mifid II. Bongers: ‘Banken hebben geen verdienmodel meer op small- en midcaps dus hebben ze hun analisten er vanaf gehaald. Dat heeft ervoor gezorgd dat veel institutionele beleggers een stapje terug hebben gedaan. Natuurlijk heeft ook de opkomst van passief beleggen en private equity daaraan bijgedragen.’
Uiteindelijk komen goede prestaties natuurlijk wel terecht in de waardering, voegt Bongers toe. ‘Dat gebeurt bijvoorbeeld als een bedrijf wordt overgenomen. We hebben de afgelopen jaren negen overnames van smallcaps gezien. Dat is echt veel. Wij zaten in drie van die bedrijven. Als een bedrijf cash dividend gaat betalen, zien we vaak ook wel dat de koers snel positief reageert.’
Achthonderd investeerders
Small- en midcapinvesteerder Teslin is een actieve belegger die zijn invloed aanwendt om resultaten van bedrijven te verbeteren. Het werd opgericht door Aleid Kruize en Frederik van Beuningen en investeert al ruim dertig jaar in vooral kleinere, beursgenoteerde bedrijven. Dat doet het voor zo’n achthonderd investeerders, waaronder veel ondernemers en oud-ondernemers met een bv en voor vermogende particulieren. De ondergrens om deel te kunnen nemen is, afhankelijk van het fonds, anderhalve ton of twee-en-een-halve ton.
Teslin heeft drie aandelenfondsen en een agrarisch vastgoedfonds. Het beheerd vermogen bedraagt ruim 1,1 miljard euro. Naast Nederlandse bedrijven investeert het ook in enkele andere Europese landen, in het bijzonder Duitsland en België.
‘In de touwen’
Geregeld zit tussen de investeringen een bedrijf dat spreekwoordelijk ‘in de touwen hangt’. Een voorbeeld is Ordina dat na mislukte overnames de koers in elkaar had zien klappen. Teslin stapte in 2013 in. De IT-dienstverlener werd onder een nieuwe directievoorzitter weer op de rails gezet. Afgelopen voorjaar werd het verkocht tegen een waardering die een veelvoud was van de prijs waarvoor Teslin was ingestapt.
In beursgenoteerde bedrijven neemt Teslin bijna altijd belangen van minstens 5 procent, vertelt directeur Hein van Beuningen, neef van mede-oprichter Frederik van Beuningen. ‘Daardoor kunnen we invloed uitoefenen. We willen graag een betrokken, invloedrijke aandeelhouder zijn voor de lange termijn. We denken dat als wij goede bedrijven selecteren en bij die bedrijven op een constructieve, kritische manier onze rol als aandeelhouder vervullen, wij hen verder helpen en op lange termijn voor onze investeerders een mooi rendement kunnen maken.’
Zeer actieve strategie
Dat betekent dat Teslin heel selectief is in het selectieproces, zo vervolgt hij. ‘Als je het simplificeert, kun je de wereld indelen in mensen die geloven in veel spreiding en passief beleggen en mensen die geloven in focus en actief beleggen. Wij zitten echt wel aan die laatste kant. We hebben dus niet honderd namen in een portefeuille, maar juist een beperkt aantal bedrijven die we goed selecteren. We hebben een zeer actieve strategie.’
Dat betekent dat het zeskoppige team van Teslin Participaties maar veertien bedrijven beheert, vertelt Bongers. ‘Voor een hele smalle portefeuille is dat een heel breed team. Uiteraard lezen ze alles wat het bedrijf publiceert, maar ze besteden ook heel veel tijd aan praten met klanten, leveranciers, werknemers en experts met kennis van de sector. Ik ben ook bij een aantal van deze bedrijven commissaris.’
Heel dicht erop
Vanwege de actieve strategie en relatief grote aandelenbelangen gebeurt het geregeld dat ondernemingen Teslin vragen in ‘standstill’ te gaan om op basis van koersgevoelige informatie mee te denken over een bepaalde situatie. ‘Dan kan het over strategische onderwerpen gaan, maar ook over kapitaalallocatie, communicatie of governance. We zitten er echt heel dicht op’, aldus Bongers.
Sinds de oprichting in 1991 ligt het gemiddeld jaarlijks rendement boven de 10 procent. Vorig jaar boekte Teslin Participaties echter een negatief rendement van ruim 20 procent en tot en met oktober dit jaar staat er een min van ruim 6 procent. Dat heeft grotendeels te maken met het slechte beursklimaat en dat hangt weer samen met de inflatie en de rentestijgingen.
Hoge rente begint te bijten
Bij de bedrijven waarin Teslin investeert, is te zien dat de economie in een recessie zit, vertelt Bongers. ‘De hoge rente begint te bijten. Je ziet het bij een aantal van onze bedrijven aan de vraagkant en aan projecten die langer duren omdat investeringsbeslissingen worden uitgesteld.’
Als dit doorzet en leidt tot minder werkgelegenheid of minder krapte op de arbeidsmarkt, kan dit voor de beurs echter weer goed uitpakken. ‘Ik denk dat de centrale bank even aankijkt wat er gebeurt in de economie. Als die echt afremt en de werkloosheid gaat wat omhoog, dan zullen ze in de loop van 2024 waarschijnlijk weer een wat losser beleid gaan voeren. Terwijl we in 2024 dus misschien nog slechte economische cijfers zullen zien, kan dat wel een goed beursjaar opleveren.’