Onder beleggers woedt een verhit debat over de houdbaarheid van bedrijfswinsten en of een verlaging van de winstmarges niet aanstaande is. Goldman Sachs denkt van wel, maar weet het niet zeker. ‘Er zijn bredere vragen naar de werkzaamheid van het kapitalisme.’
Een team van analisten onder leiding van Sumana Manohar van de zakenbank stelt dat de winstmarges hebben kunnen stijgen, dankzij vier trends: sterke grondstoffenprijzen, kosten-arbitrage in opkomende markten doordat bedrijven voor goedkopere producten zorgden, groeiende vraag uit opkomende landen en verbeterde efficiëncy in bedrijven door gebruikmaking van technologie.
Goldman kijkt zowel naar de argumenten van de ‘bulls’ als van de ‘bears’. Voor de optimisten spreekt dat er sprake is van een consolidatie, van kosten-deflatie en van beter management waardoor een bodem is gelegd onder de marges.
Maar kijkend naar de bovengenoemde trends, stelt de bank dat er ook sprake is van een zwakke vraag en van overcapaciteit in het bedrijfsleven, waardoor de marges wel zouden moeten dalen.
Maar tegelijk sluiten de analisten niet uit dat de marges zo hoog blijven in de komende jaren als nu, zelfs als de wereldwijde vraag beneden de historische trend blijft. In dat geval is de vraag naar de werkzaamheid van het kapitalisme gerechtvaardigd.
Goldman Sachs stelt dat het normaliter zo is dat als er sprake is van forse winstmarges er nieuwe concurrenten komen met concurrerende prijzen waardoor winsmarges over de hele breedte van een sector eroderen. Hierdoor leggen de zwakkere partijen het loodje en ontstaat er ruimte voor de sterkere spelers en kunnen de marges - na een interval - weer stijgen.
Dat het nu anders kan gaan, sluit Goldman niet uit. Wat de oorzaak hiervan is, verklaart de zakenbank niet. In 2011 kwam een vergelijkbare waarschuwing van Jeremy Grantham, de oprichter van GMO waar men werkt met de opvatting dat aandelen altijd terugkeren naar het historisch gemiddelde, de zogenoemde reversion to the meam.
Grantham zei indertijd: als bedrijfswinsten niet terugkeren naar hun historisch gemiddelde dan is er iets zeer ernstig mis met het kapitalisme. Als hoge winsten geen concurrentie uitlokken, dan functioneert het systeem niet meer zoals zou moeten.’