Een vertrek van Griekenland uit de eurozone komt almaar dichterbij, de AEX-index is sinds de piek al met bijna 10 procent gedaald, Chinese beurzen duikelen omlaag, maar de goudprijs doet niets.
‘Dit ruikt naar marktmanipulatie. Uiteraard is het laatste dat de autoriteiten nodig hebben een stijgende goudprijs’, sussen goudgelovigen elkaar op hun blogs, waaronder Zerohedge en Bullionstar.
Het is kennelijk moeilijk te verteren dat het edelmetaal nu niet als vluchthaven dient, ondanks de stress op de financiële markten. Sterker nog, alle winst die de goudprijs had geboekt sinds het uitbreken van de eurocrisis, is al weer verdampt. Wie onder invloed van onheilsprofeten op de top van de markt in 2012 in goud vluchtte, kijkt inmiddels aan tegen een verlies — in euro’s — van 24 procent.
Er zijn verklaringen genoeg waarom de goudprijs nauwelijks reageert op de huidige onzekerheid. Zo raken beleggers niet meer zo snel in paniek als er weer eens een eurotop vervroegd wordt afgebroken, een allerlaatste deadline wordt verschoven en of de premier van een zo goed al bankroet land zijn crediteuren van chantage beticht. De belegger neemt het voor kennisgeving aan.
Veilige haven?
Maar ook de reputatie van goud als veilige haven heeft flinke deuken opgelopen. Neem de toegenomen beweeglijkheid, niet bepaald een teken van veiligheid. ‘Goud is een slachtoffer van het eigen succes’, schrijft de Zwitserse zakenbank UBS in een recent onderzoeksrapport. Een meer dan tien jaar aanhoudende bull-markt lokte niet-traditionele goudbeleggers en deze ‘toeristen’ zijn waarschijnlijk uitgestapt toen in 2013 goud hard werd afgestraft.
Daarnaast zijn door de crisis de gebruikelijke correlaties tussen beleggingscategorieën instabieler geworden. Tijdens acute paniek wil het nog wel eens voorkomen dat de meeste liquide beleggingen te gelde worden gemaakt, bijvoorbeeld om aan bijstortingsverplichtingen te kunnen voldoen, maar in 2008 herpakte de goudprijs zich snel en functioneerde het metaal wel als veilige haven.
Die vlieger ging niet op ten tijde van de bail-in van Cyprus. De prijsdaling van goud was toen mede te danken aan de mogelijke verkoop van Cypriotische goudreserves, maar ‘alles afwegende’ zijn er volgens UBS toch beleggers zwaar teleurgesteld geraakt in goud als schuilplaats.
En dan is er nog een andere niet-onbelangrijke reden waarom goud zo lauw reageert op turbulentie. Namelijk dat goud, als bescherming tegen onvoorziene omstandigheden, al in veel beleggingsportefeuilles is opgenomen. Dan is nieuwe of hernieuwde onzekerheid niet altijd een reden om tot uitbreiding van de positie over te gaan.
Dreigende rentestap
Wat goud ook niet helpt is de dreiging van een rentestap in de Verenigde Staten. Omdat het metaal het nu eenmaal uitsluitend moet hebben van prijsstijgingen en geen rente of dividend uitkeert, maakt een rentestijging, en die gaat een keer komen, een belegging daarin minder aantrekkelijk.
Daarom is met name ABN Amro behoorlijk negatief gestemd over goud. De bank voorziet een koersdaling naar 800 dollar per troy ounce tegen het einde van 2016. De gemiddelde analist bij Bloomberg is optimistischer, die denkt aan een goudprijs van 1225 dollar eind volgend jaar, tegen 1159 dollar nu.
Dat zal overigens de pret niet drukken bij de subcultuur van “goudkevers” op internet. Daar wordt uitgegaan van een ‘onvermijdelijk’ financieel armageddon, veroorzaakt door centrale bankiers en hun geldpersverslaving. Koersdalingen worden geduid als niet lang meer vol te houden koersmanipulatie, terwijl prijsstijgingen een teken zijn van het eigen gelijk. Niet voor niets liggen hun koersdoelen fors hoger, tussen de 2000 en 10.000 dollar.
Copyright: Het Financieele Dagblad, 7 juli 2015.