Diverse pensioenfondsen hebben grondstoffen uit de portefeuille gegooid. Bij ABN Amro vormen ze echter een vast onderdeel in de beleggingsmix.
Sinds 2011 is het kommer en kwel in de grondstoffensector. Beleggingsfondsen met grondstoffenindices als benchmark verloren de afgelopen drie jaar 10 procent of meer op jaarbasis. Boosdoeners zijn de scherp gedaalde olie- en goudprijs die zwaar meewegen in veel van deze indices.
‘Wij zijn een paar jaar geleden tot de slotsom gekomen dat het risico van grondstoffen onvoldoende wordt beloond’, zegt Marcel Andringa (foto), bestuurder bij pensioenfonds PME, dat ruim 43 miljard euro in beheer heeft. Het fonds had circa 5 procent in grondstoffen gestoken.
‘Het grote verschil met andere beleggingscategorieën is dat je geen inkomsten ontvangt, zoals bij aandelen of obligaties. Je moet een positief verwacht rendement kunnen aantonen. Dat is moeilijk. Denk aan de olieprijs die is gedaald als gevolg van de opkomst van schalieolie’, aldus Andringa.
Een andere reden is dat het diversificatie-effect klein is omdat grondstoffen maar een klein deel van de portefeuille vormen. ‘Het beïnvloedt het totale rendement hoogstens achter de komma.’
Stabielere portefeuille
Niet overal zijn grondstoffen uit de gratie. Zo schrijft ABN Amro voor private klanten een grondstoffenbelang van zo’n 2 tot 7 procent voor in de modelportefeuille.
‘De belangrijkste reden is dat grondstoffen vaak anders reageren dan aandelenmarkten. Dit diversificatie-effect zorgt voor een stabielere portefeuille’, zegt Georgette Boele, coördinator valuta’s en edelmetalen bij ABN Amro. ‘Bovenal is deze verdeling ingegeven door de positieve vooruitzichten voor grondstoffen als groep.’
Boele is de eerste om te erkennen dat het diversificatie-effect niet altijd werkt. ‘Als er twijfels zijn over de groei in China, heeft dat zowel impact op aandelen als op grondstoffen. Maar er zijn ook marktomstandigheden waarin grondstoffen anders reageren.’
Ze wijst erop dat onder de noemer grondstoffen verschillende categorieën vallen die ieder een eigen dynamiek kennen. ‘Landbouwproducten reageren sterk op het weer. Een slechte oogst drijft bijvoorbeeld de soja- of maïsprijs op. Basismetalen zijn weer meer afhankelijk van vraag en aanbod.’
Goud is een heel eigen rol gaan spelen. ‘Dit is in de tijd een verkapte valuta geworden waarop veel met etf’s wordt gespeculeerd. Goud is veel minder een veilige haven dan vroeger’, aldus Boele.
Voor volgend jaar is ze negatief over goud. ‘Maar het is een uitermate klein deel van de totale allocatie. Die wordt gedomineerd door energie.’
En de prijs van energie kan volgens Boele weer omhoog. ABN Amro verwacht dat de olieprijs niet blijft hangen op het huidige lage niveau en stijgt naar circa 65 dollar per vat voor eind 2016.
Dit artikel is gepubliceerd in het Fondsnieuws-magazine van 15 oktober.