Hein Lannoy is de CEO van Assuralia, de federatie van de verzekeringssector. Waarom bolt hij elke vrijdagavond richting Ardennen? Hoe was het om tussen politieke kemphanen te functioneren? En wat hebben de financiële crisis van 2008 en de watersnood in Wallonië gemeen?
De CEO van sectorfederatie Assuralia leeft tijdens de week in Mechelen, maar elk weekend is hij te vinden in zijn buitenverblijf in de Ardennen. ‘Toen de kinderen het huis uit gingen, besloten mijn vrouw en ik om naar een appartement in de stad te verhuizen. Tegelijkertijd startten we toen ook een project in de Ardennen. Tijdens het weekend is dat een echte gezinswoning, want dan komen onze kinderen en kleinkinderen. Daar kunnen we alles loslaten. En dat is ook letterlijk zo. Als we vrijdagavond richting Ardennen trekken, en we rijden de autosnelweg af en komen in het Ardense dal terecht, dan voel je dat ook lijfelijk: de stress valt weg. Dat is zalig, ja.’
Woordvoerder
Lannoy spendeerde het grootste deel van zijn carrière bij de financiële toezichthouder, eerst bij beurswaakhond CBFA, dat later werd omgevormd tot de huidige FSMA. Bij die instelling was hij ook een tijd woordvoerder. Net op het moment dat hij die functie opnam, brak de financiële crisis van 2008 uit. ‘En dus kreeg ik daar zeer snel een cameraploeg en een microfoon onder de neus geduwd. Ik mocht het allemaal eens gaan uitleggen. Dat was zeer confronterend. Ik werd compleet uit mijn comfortzone gehaald. En op dat moment sta je vrij alleen. Je moet met een verhaal komen dat geloofwaardig is, en tegelijkertijd moet je ontzettend oppassen dat je geen verkeerde dingen vertelt.’
De redding van Fortis
Als woordvoerder van de toezichthouder zat hij ook op de eerste rij toen Fortis moest worden gered. ‘We wisten dat er een oplossing moest komen voor de bank vóór de beurs op maandag weer open zou gaan. Dat was heel hectisch. Een beetje schizofreen ook, want mijn vrouw werkte bij Fortis Bank en wist niet waarmee ik dat weekend bezig was. Maar wat dat betreft is mijn vrouw zeer begripvol geweest. Ik herinner mij wel dat er buren waren die geld kwijt waren en mij dat kwalijk namen, omdat ik hen niet op voorhand had verwittigd. Menselijk begrijp ik dat, maar professioneel kun je dat niet maken. Gedragsregels, gedragscodes, ethiek: dat is in onze job zo belangrijk, daar kun je niet van afwijken.’
Naïef
In 2014 werd Lannoy directeur economie op het kabinet van minister Kris Peeters (CD&V). ‘Dat was zeer confronterend. Het was anders dan ik mij had voorgesteld. Misschien was ik wat naïef. Ik had gedacht dat je als beleidsverantwoordelijke echt kon meebouwen aan oplossingen op lange termijn. Maar politiek is vaker korte termijn dan lange termijn. Soms vergelijk ik het, oneerbiedig gezegd, met een circus. Het politieke circus, waarin je een pion bent die mee moet schuiven en meespelen. Het is soms niet fraai hoe de verhoudingen liggen. Maar finaal worden er wél oplossingen gevonden. Vaak op korte termijn. Mijn honger naar visie, naar een coherente aanpak van problemen op lange termijn, heb ik daar te weinig teruggevonden.’
Dat is ook de reden waarom hij 2,5 jaar later terugkeerde naar de FSMA. ‘Toch ben ik niet teleurgesteld in de politiek. Ik heb veel respect voor de mensen die dat werk doen. Het is een ongelooflijk harde job. Wellicht daarom niet voor mij weggelegd. Prima. Maar ik zou het opnieuw doen. Dat is het gekke, omdat de ervaring die je daar opdoet gigantisch waardevol is.’
Assuralia
Toen hij enkele jaren later de vraag kreeg om Assuralia te leiden, moest hij niet lang twijfelen. ‘Had men mij gevraagd om naar een concrete verzekeringsonderneming, bank of wat dan ook te gaan, dan had ik nee gezegd. Ik zou mij daar zeer oncomfortabel bij gevoeld hebben. Vanuit het toezicht heb je veel informatie over de hele financiële sector, en ik had geen zin om in een belangenconflict terecht te komen. Bij een beroepsvereniging had ik dat gevoel niet. Ik vind het belangrijk om een job te hebben waarmee ik het maatschappelijk belang dien. Bij de toezichthouder was dat evident, maar ook bij een sectorfederatie zie ik die maatschappelijke rol.
Verzekeringsondernemingen hebben een belangrijke rol te spelen in onze samenleving. Om onze samenleving draaiende te houden, moeten we risico’s beheren. Verzekeringen geven mensen de mogelijkheid om te leven, te ondernemen, vooruit te gaan, zonder voortdurend bevreesd te zijn voor de risico’s waarmee we dagelijks worden geconfronteerd.’
Watersnood
Een dik jaar na zijn aantreden als CEO van Assuralia deed de grote watersnood in Wallonië zich voor. ‘Ik stel dat bijna op gelijke hoogte met de financiële crisis van 2008. Dat zijn twee momenten in mijn carrière die zeer hectisch waren. Ik herinner mij dat ik thuis zat, aan mijn bureau, en dat het nieuws over de overstromingen begon binnen te sijpelen. Het duurde even voor ik besefte: dit gaat de komende maanden mijn agenda beheersen. We moesten zo snel mogelijk reageren. En eerlijk gezegd, vind ik dat we als sector ongelooflijk goed hebben gehandeld. In een extreem moeilijke periode, met 65.000 schadedossiers, hebben we op korte termijn geprobeerd tussen te komen en oplossingen te vinden, samen met de overheid.’
En dat was niet makkelijk. ‘We bevonden ons in een wettelijk vacuüm, waardoor we mensen niet correct financieel konden tegemoetkomen. Dankzij een aantal sleutelfiguren binnen de sector zijn we erin geslaagd alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. De verzekeringssector was bereid meer te doen dan waartoe ze wettelijk verplicht was. Dat was niet evident. Toch bereikten we een akkoord waarbij de sector meer dan het dubbele betaalde van wat wettelijk voorzien was.’
Sorry
En tegen wie wil Lannoy zich excuseren? ‘Ik vind het ontzettend belangrijk om mensen respectvol te behandelen, in welke omstandigheden ook. Ik ben begonnen als toezichthouder op de sector van effectenmakelaars, waar toen veel faillissementen waren. We kregen als overheidsopdracht mee om de sector gezond te maken. Dat bracht moeilijke dossiers met zich mee. Ik was toen inspecteur en werd geconfronteerd met organisaties die niet voldeden aan de professionele normen. Vaak koos ik als jonge inspecteur voor de gemakkelijke weg: de zaken kort en koel afhandelen. Als ik daarop terugkijk, denk ik: ik had dat anders moeten aanpakken. Ik had meer respect en begrip moeten tonen. Veel van die mensen waren te goeder trouw. Ze waren gewoon niet meegegroeid met de vereisten van de tijd. Daar had ik meer tact in mogen tonen.’
Beluister de volledige De Spiegel-podcast met Hein Lannoy en ontdek verder:
- Waarom hij bang is voor een oligopolie in de verzekeringssector
- Hoe de redding van Fortis verliep en wat zijn rol daarin was
- Of de boswachter nu stroper is geworden
- Hoe toezichthouders vóór de financiële crisis van 2008 in een droomwereld leefden
- Waarom zijn begin bij Assuralia bijna surrealistisch was
- Wat hij zelf ziet als zijn grootste werkpunt
- Wat zijn totemnaam was bij de scouts
- Welke waarden hij zijn kinderen wil meegeven