De keuze van banken om voor 2023 in te zetten op een herstel van technologiefondsen, heeft goed uitgepakt. Duurzame fondsen hadden het afgelopen jaar daarentegen opnieuw moeilijk. Opvallend is dat veel actieve fondsmanagers de benchmark weer niet konden bijbenen.
‘Na een dramatisch jaar voor hooggewaardeerde groeiaandelen in 2022, zagen we in 2023 een sterk herstel’, aldus investment manager Simon Wiersma van ING. ‘Het zijn vooral de grote IT-bedrijven die de Amerikaanse beurs naar hogere niveaus hebben gestuwd door een gunstige macro- en marktomgeving van vertragende inflatie, lagere rentes en hogere waarderingen.’
‘Maar dat de aandelenmarkten onder leiding van een zevental technologiereuzen zo snel zouden stijgen was een jaar geleden nauwelijks te bevroeden’, aldus senior fund advisor Jan-Willem Meulenkamp van ABN Amro. ‘Het al dan niet beleggen in deze Magnificent Seven heeft een grote impact gehad op de uiteindelijke rendementen, zeker wanneer deze worden afgezet ten opzichte van de MSCI World, MSCI USA of een tech-index.’
AI-hype doet techfondsen goed
De fondstip die Wiersma (foto) van ING voor 2023 gaf, het Fidelity Funds Global Technology Fund, pakte dankzij de zware weging van IT-bedrijven en aandelen gerelateerd aan communicatiediensten, waaronder Apple, Amazon en Alphabet, dan ook goed, uit met een rendement van boven de 40 procent.
Desondanks wist het fonds de benchmark niet te verslaan. Dit heeft volgens Wiersma voornamelijk te maken met de relatief lage weging in het fonds van de topperformers uit de IT-sector, zoals Nvidia, die gedreven door de AI- hype, forse koerswinsten hebben laten zien.
Er bleven meer fondsen achter op de benchmark. Grote verschillen tussen sectorrendementen en tussen stijlen liggen hier volgens ING aan ten grondslag. ‘Slechts weinig actieve managers hebben blijkbaar de juiste keuzes gemaakt.’
Een actieve manager die wel de juiste keuzes maakte, is het JP Morgan Global Focus-fonds, dat werd getipt door ABN Amro. Dit fonds versloeg benchmark MCSCI World-index met bijna drie procentpunt. ‘En dat terwijl het in slechts vier van de Magnificent Seven-aandelen zat’, zegt Meulenkamp. ‘Juist deze vier namen, Microsoft, Amazon, Nvidia en Meta, maar ook Uber Technologies, deden het dusdanig goed dat dit resulteerde in een positief selectie-effect voor het fonds.’
Smallcaps hadden het moeilijk
Ook het JPMorgan US Smaller Companies Fund, een andere fondstip van Wiersma, kon de benchmark niet bijbenen, mede vanwege de voorkeur van de fondsbeheerders voor meer winstgevende bedrijven. Duurzame consumentengoederen en de sector gezondheidszorg drukten op het rendement, maar het fonds profiteerde wel van de sectorallocatie en de aandelenselectie in de financiële sector.
‘2023 was een uitdagend jaar voor smallcaps, vooral in de eerste negen maanden’, concludeerde Wiersma.
De winstcijfers over het derde kwartaal van de door het fonds geselecteerde bedrijven die eind oktober of begin november werden gerapporteerd, overtroffen volgens ING echter de verwachtingen, waardoor in de laatste twee maanden van het jaar zich een sterke rally voltrok in smallcaps. Maar dit was niet voldoende om de relatieve achterstand in de tweede helft van het jaar goed te kunnen maken.
Al met al oordeelde Wiersma desondanks dat zijn keuze voor dit fonds van JPMorgan niet goed uitpakte, wijzend op techbeurs Nasdaq en de bredere S&P 500-index die veel beter presteerden met respectievelijk 44 en 25 procent.
Van Lanschot Kempen liep tegen vergelijkbare uitdagingen aan met het eigen smallcapfonds Kempen Sustainable European Small Cap Fund, ondanks dat het fonds zich op een andere regio richt. De sectoren technologie en defensieve consumptiegoederen deden het goed, maar konden niet voorkomen dat de benchmark niet verslagen werd. ‘Dit heeft te maken met een negatieve aandelenselectie, met name in de sectoren industrie en gezondheidszorg’, aldus fondsanalist Dion van Proosdij (foto) van Van Lanschot Kempen. Voor de langere termijn blijft hij positief over het fonds. ‘De waarderingen van Europese smallcaps blijven laag ten opzichte van het historisch gemiddelde en ook ten opzichte van Europese largecaps.’ Op korte termijn verwacht de expert wel wat uitdagingen.
Vietnamese beurs blijft achter
Ook van de Xtrackers FTSE Vietnam Swap ETF, met een blootstelling aan Vietnamese large- en midcap-aandelen, had Wiersma wat meer verwacht. Het absolute rendement van deze passieve belegging valt volgens hem tegen in vergelijking met het rendement op wereldwijde aandelen over dezelfde periode, terwijl de Vietnamese aandelenindex ook wat achterbleef op de bredere opkomende markten. De MSCI ACWI World-index liet een plus zien van 18 procent, terwijl de MSCI-index voor opkomende markten een winst liet zien van 6 procent.
De ETF bleef bovendien achter op de benchmark, volgens Wiersma door de relatief hoge lopende kosten van 1,12 procent alsook de hoge swapkosten om de index te repliceren.
Vooral tegenvallende rendementen op de Chinese aandelenbeurzen drukten de resultaatvorming in opkomende markten. Onder beleggers waren er veel zorgen over het herstel van de Chinese economie en de vastgoedsector.
‘Dit raakt dan ook de beurzen in de directe omgeving van China. Voor veel omringende landen is China immers een belangrijk exportland. Zo bekeken in het positieve rendement van de beurs van Vietnam van 5 procent nog niet eens zo slecht’, aldus de expert van ING.
Duurzame beleggingen niet in trek
In het afgelopen jaar bleken duurzame beleggingen eveneens niet bepaald in trek en daar had Van Lanschot Kempen in zekere zin last van met het getipte Northern Trust Emerging Markets SDG Screened Low Carbon-indexfonds. Zowel in absolute als relatieve zin boekte het fonds een negatief rendement in 2023. ‘Het duurzame karakter van het fonds verklaart dit resultaat’, aldus Van Proosdij. Het fonds sluit controversiële bedrijven uit en selecteert bedrijven met een bovengemiddeld duurzaamheidsprofiel op basis van onder meer ESG-ratings.
Bovendien worden bedrijven overwogen met een positieve bijdrage aan onder meer een goede gezondheid, betaalbare en duurzame energie en klimaatactie. Op lange termijn blijft Van Proosdij positief over het fonds.
Het was niet alleen maar kommer en kwel voor duurzame beleggingen. Het M&G Sustainable Euro Credit Investment Fund, eveneens een tip van Van Lanschot Kempen, liet volgens Van Proosdij in 2023 in absolute en relatieve zin een mooi rendement zien. ‘Met name in het vierde kwartaal van 2023 was het rendement van het fonds en de benchmark sterk, gedreven door krappere spreads in combinatie met stijgende prijzen van staatsobligaties, nadat de markten renteverlagingen begonnen in te prijzen.’
Relatief gezien profiteerde het fonds afgelopen jaar volgens Van Proosdij van zijn overwogen positie in financials ten opzichte van de benchmark. Het fonds van M&S versloeg als een van de weinige fondstips wél de benchmark.
Het CPR Food for Generations-fonds, een duurzame fondstip van ABN Amro, zat in de hoek waar de klappen vielen. Meulenkamp (foto): ‘Het kon zich hier ook niet goed tegen verdedigen, omdat het uitgangspunt van het fonds is om te beleggen in aandelen van bedrijven in de voedingsproductieketen. En in die waardeketen zaten in 2023 flink wat bedrijven die in koers daalden.’
Dat het fonds ook nog sterk achterbleef bij de MSCI World-index komt volgens de expert van ABN doordat het per definitie niet belegt in de technologiereuzen die in 2023 de aandelenmarkten opdreven.
Low Vol
Ten slotte aandacht voor het Alliance Bernstein Low Vol Equity-fonds, getipt door ABN Amro. ‘Het fonds deed wat het moest doen doordat het 80 procent participeerde in de opgaande aandelenmarkt. En daarmee versloeg het vele andere fondsen die zich richten op aandelen met een lage volatiliteit, maar bleef het ook de MSCI World Minimum Volatility Index met meer dan 11 procentpunten voor’, aldus Meulenkamp.
De expert van ABN Amro merkt op dat de zogenoemde low-vol-fondsen en ETF’s doorgaans op basis van kwantitatieve modellen worden gemanaged, maar dat dit niet het geval is voor het fonds van Alliance Bernstein. ‘Hier testen fundamenteel getrainde analisten de uitkomsten van de modellen en kan de fondsmanager alsnog besluiten in aandelen zoals Apple, Microsoft en Alphabet te beleggen als deze bijdragen aan de defensieve uitgangspunten van het fonds. En dat heeft in 2023 positief uitgewerkt, in absolute zin maar ook relatief ten opzichte van vergelijkbare fondsen’, concludeert Meulenkamp.
Verantwoording
Sinds 2009 legt Investment Officer grootbanken de vraag voor, welke drie fondsen zij zouden aanraden gegeven de marktontwikkelingen. Het gaat hierbij nadrukkelijk om accenten in een al breed gespreide beleggingsportefeuille. Fondstips is een samen met de banken bedachte traditie. Het is geen competitie, maar een manier om interessante thema’s aan te stippen.