Voorgestelde wijzigingen in de EU-regels voor alternatieve beleggingsfondsen hebben zonder al te veel averij technische besprekingen in Brussel doorstaan. De uitkomst van deze ‘niveau 1’-gesprekken betekent dat de herziening van Aifmd en Ucits nu weer op koers ligt om binnenkort te worden voltooid. Naar verwachting geeft Spanje als huidige voorzitter van de EU volgende week een verklaring uit.
De update van de twee belangrijkste richtlijnen voor beleggingsfondsen in Europa brengt enkele verbeteringen met zich mee. Fondsbeheerders moeten minstens twee liquiditeitsbeheersinstrumenten tot hun beschikking hebben voor het geval de niveaus van terugvorderingen onverwacht hoog zijn. De nieuwe regels zien af van het invoeren van volledig ‘bewaarderspaspoort’, maar stellen fondsen wel in staat een bewaarder aan te stellen in een ander land dan dat van het fonds. Fondshuizen worden daarnaast geconfronteerd met meer rapportagevereisten over diensten die zij uitbesteden aan derden.
De European Fund and Asset Management Association (Efama) feliciteerde afgelopen vrijdag de Europese Commissie en de medewetgevers met het behoud van essentiële elementen van de richtlijnen. De EU-herziening van de Ucits- en Aifmd-pakketten startte oktober 2020 met een raadpleging door de Europese Commissie.
‘Robuust kader’
‘Vanaf het begin pleitte Efama voor een gerichte herziening van de Aifmd, zodat het tot nu toe succesvolle kader niet zou worden ondermijnd’, zei Tanguy van de Werve, algemeen directeur van Efama, in een verklaring. ‘We zijn verheugd te zien dat dit in grote lijnen is bereikt, waardoor de Aifdm en de Ucits-richtlijn een robuust regelgevend kader blijven vormen met verbeterde regels. Dit zal Ucits en AIF’s helpen om internationaal concurrerende en aantrekkelijke beleggingsopties te blijven.’
De technische besprekingen hebben niet alle bezwaren van de industrie aangepakt. Efama zei dat zij vraagtekens zet bij de nieuwe bepalingen voor fondsen die leningen uitgeven en bij retentie-eisen, omdat die het risicobeheer kunnen belemmeren. En aangezien Aifmd alleen relevant is voor professionele beleggers, zijn verwijzingen naar “ongerechtvaardigde kosten” hier niet gepast, aldus Efama. Waaraan wordt toegevoegd dat dit ook niet nodig is, omdat Europees toezichthouder Esma al werkt aan een rapport over het onderwerp kosten.
Bezwaren EP leidden tot vertragingen
Een poging de herziening van Aifmd en Ucits afgelopen voorjaar onder Zweeds voorzitterschap af te ronden mislukte, omdat het Europees Parlement aandrong op een aantal wijzigingen. Het parlement wilde bijvoorbeeld voorkomen dat regels zouden worden opgelegd die Alternative Investment Fund Managers (Aifm’s) zouden verplichten te rapporteren over zowel het beheerd vermogen als het percentage van het fondsvermogen dat onder uitbestedingsovereenkomsten valt. Aifm’s mogen delen van hun dienstverlening uitbesteden aan derden.
Efama vindt het positief nieuws dat het delegatiekader onder de Aifmd en Ucits grotendeels onveranderd blijft, hoewel nieuwe delegatierapportage aan nationale autoriteiten ‘enige ongewenste duplicatie introduceert’. De branchevereniging merkt echter op dat zij er vertrouwen in heeft dat verhoogde transparantie nationale toezichthouders het gewenste overzicht van marktpraktijken zal geven.
Onder het Spaanse EU-voorzitterschap wordt nu verwacht dat de triloog tussen de medewetgevers in de komende dagen wordt afgerond, waardoor de weg vrijgemaakt wordt voor volledige goedkeuring door het Europees Parlement. Het Spaanse voorzitterschap zal de komende dagen een verklaring uitgeven, zo meldt een ingewijde, bekend met de discussies.
Ervaring in Luxemburg
Wat betreft ‘de liquiditeitsbeheersinstrumenten zullen de bijgewerkte kaders de EU-lidstaten verplichten asset managers een breed scala aan liquiditeitsbeheersinstrumenten te bieden binnen hun nationale wetgeving. Asset managers moeten er vervolgens minstens twee kiezen. Ze kunnen zelf beslissen wanneer ze deze activeren of deactiveren.
De ervaring van de fondsenindustrie in Luxemburg met gestrande Russische fondsactiva na de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 heeft een belangrijke rol gespeeld in deze wetgevende fine-tuning op EU-niveau. Na weken van intensieve gesprekken werden uiteindelijk fondsen in staat gesteld de stranded assets in een side pocket te plaatsen, een liquiditeitsbeheersinstrument dat tot dan toe alleen beschikbaar was voor hedgefondsen. Een dergelijke oplossing komt nu ook beschikbaar voor andere EU-lidstaten, zodra de Aifmd-update is voltooid.
Dergelijke instrumenten zijn ‘van fundamenteel belang voor het ‘agency’-bedrijfsmodel’ van fondsbeheerders, aldus Efama. ‘Nationale autoriteiten kunnen ingrijpen in de opschorting van terugbetalingen en inschrijvingen, maar alleen in zeer beperkte en specifieke omstandigheden, en na raadpleging van de fondsbeheerder.’
Bewaarders in het buitenland aangesteld
De herziene Aifmd staat ook toe dat een bewaarder in een ander land dan dat van het fonds wordt aangesteld, onder bepaalde omstandigheden en na een specifieke beoordeling door de bevoegde autoriteit. ‘Hoewel een volledig bewaarderspaspoort in de hele EU een andere optie was, zijn wij van mening dat dit de bescherming van beleggers juist zou hebben verzwakt’, aldus Efama.