Door de sprong in de staatsrentes wordt het ook voor bedrijven lastiger om geld op te halen. Vooral de langer lopende leningen krijgen een tik: minder uitgiften en koersverliezen.
Halverwege mei annuleerde McDonald’s de uitgifte van een geplande lening met een looptijd van twintig jaar. Met drie leningen — van vier, acht en twaalf jaar — haalde het wereldberoemde hamburgerconcern 2 miljard euro op, de grootste schulduitgifte ooit van het bedrijf, omgezet in euro’s. Maar de twintigjaarslening werd teruggetrokken.
McDonald’s is illustratief voor de markt. ‘Er is geen paniek, maar de volatiliteit is wel toegenomen’, zegt Richard Klijnstra, hoofd van het creditteam van Kempen. ‘Het wordt lastiger om leningen te plaatsen. Bedrijven moeten een hogere opslag betalen.’
In februari en maart zijn 34 bedrijfsobligaties uitgegeven met een looptijd van vijftien jaar of langer, waarmee bedrijven 26,8 miljard euro ophaalden.
In april en mei viel dat terug naar 27 langlopende deals, ter waarde van 15,4 miljard euro. En de eerste anderhalve week van juni is er geen enkele bedrijfsobligatie in euro geemitteerd met een looptijd van vijftien jaar of meer. Dat blijkt uit cijfers van Dealogic, een Brits bedrijf dat financiële transacties in kaart brengt.
De terughoudendheid is er meer onder beleggers dan onder bedrijven, aldus Klijnstra. De rente op de Duitse Bund — ijkpunt voor de leenvergoeding in de eurozone en ook bepalend voor de rente van bedrijfsobligaties — steeg in enkele weken van 0,07 procent naar meer dan 1 procent. Dat is een forse stijging, maar in historisch perspectief is 1 procent nog steeds uitzonderlijk laag.
Bedrijven willen daarom nog steeds graag lenen, zeker als dat kan voor de lange termijn, zegt Klijnstra. ‘Maar dat hebben bedrijven de afgelopen jaren al veel gedaan. Beleggers hebben dus al veel bedrijfsobligaties in hun portefeuille.’
Daarnaast worden beleggers geraakt door de stijgende rentes — want wanneer de rente omhooggaat, dalen de koersen van de obligaties. ‘‘Door de beweging in de Bund zijn de rendementen van bedrijfsobligaties compleet verdampt, of zelfs negatief geworden’, aldus Yung de Zeeuw van ABN Amro eerder deze maand. ‘Het zijn met name de langlopende bedrijfsobligaties die een klap hebben gekregen.’
Berkshire Hathaway kwam begin maart naar de markt, met onder meer een twintigjaarslening gedenomineerd in euro. De start was goed: de obligaties van het investeringsvehikel van beleggingsgoeroe Warren Buffett waren populair en dus steeg de koers en daalden de rentes. In april piekte de koers op 104. Sindsdien is die teruggevallen naar 84. De rente steeg in die periode van 1,5 procent naar 2,5 procent.
Bij de dertigjaarslening van British American Tobacco gebeurde vrijwel hetzelfde. De koers van de obligatie daalde van 104 naar 81, de rente steeg van 1,8 procent naar 3 procent. Ook bedrijven als Coca-Cola en GDF Suez hebben eerder dit jaar lange leningen uitgegeven, waarvan de koersen nu flink zijn gedaald.
De forse uitgifte van dit soort langlopende schuldpapieren is een duidelijke uitwas van de extreme situatie op de obligatiemarkt. Wanneer de rente daalt, zijn bedrijven genegen langer te lenen. Het komt steeds vaker voor dat bedrijven zich voor tien jaar of langer financieren — iets dat voor de crisis hoogst uitzonderlijk was. ‘Bedrijven lijken te beseffen dat dit een uitgelezen kans is om goedkoop geld op te halen’, aldus De Zeeuw.
Aan het einde van het eerste kwartaal was de gemiddelde looptijd van bedrijfsschuld in de eurozone meer dan negen jaar. Ter vergelijking: in het eerste kwartaal van 2009 was de gemiddelde looptijd zo’n 4,5 jaar. Die verdubbeling van looptijden weerspiegelen de ontspanning in de markt — ingegeven door de Europese Centrale Bank die de crisis wist te bezweren en enorme liquiditeit in de markt pompte, waardoor de rentes daalden. En nu zijn de rentes dus gestegen.
Beleggers hebben moeite die te interpreteren, al lijkt de consensus dat de rente niet nog eens naar bijna nul zal zakken. En dat is een tegenvaller voor de markt voor lange leningen.
Copyright: Het Financieele Dagblad, 15 juni 2015