‘Het is een mythe dat financiële educatie leidt tot beter gedrag. Er is aangetoond dat het maar 0,1 procent van het gedrag bepaalt. De klant hoeft niet te weten hoe een complex financieel product werkt, als het hem maar duidelijk is wat het product hem wel en niet levert.’
Volgens Henriette Prast, hoogleraar financiële planning aan de universiteit van Tilburg en voormalig lid van de raad van toezicht van de AFM, is het zinloos dat overheid en toezichthouder hier zoveel nadruk op leggen.
Zij zegt in een gesprek met AM Signalen dat het uitleggen van financiële producten aan klanten bar weinig zin heeft, omdat dit het gedrag amper in positieve zin beïnvloedt.
De hoogleraar stelt dat adviseurs nog te veel rekenen met een rekenmachine en te weinig kijken naar de echte wensen van de klant. ‘Adviseurs zouden meer out of the box moeten denken en hun klanten bijvoorbeeld adviseren een kook- of kluscursus te doen. Er wordt nu nog te veel gekeken naar het middel, geld, en niet naar het doel: het realiseren van een levensstandaard.’
‘Adviseurs zouden een balans kunnen maken van passiva en activa van een klant. Aan de kant van de passiva staan de wensen en aan de kant van de activa moeten zaken staan die de dromen realiseren. Adviseurs zouden werkloze huizenbezitters bijvoorbeeld kunnen adviseren een kluscursus te volgen zodat ze, als het financieel tegenzit, geld kunnen besparen op de klusjesman. Het wordt hiermee veel concreter voor mensen wat zij zelf kunnen doen om hun doelen te realiseren.’
Zij vindt dat adviseurs deze gedachtegang verder kunnen doortrekken door bijvoorbeeld te beleggen in aandelen die meebewegen met wat klanten op de langere termijn willen consumeren.
‘Deze portefeuilles worden nu grotendeels opgesteld op basis van de rendementen, alsof de klant een belegger is, zonder rekening te houden met wat de klant later wil kunnen kopen met zijn geld. Het zou voor een klant heel interessant zijn om te beleggen in iets waarvan de waarde meebeweegt zodat je niet voor een nare verrassing komt te staan als de prijs voor de gewenste consumptie opeens is verdubbeld. Niet door inflatie, maar bijvoorbeeld door een mislukte oogst of een toenemende vraag’, aldus Prast tegenover AM Signalen.