Indexfondsen kunnen door hun constructie hoge risico’s met zich meedragen. Bovendien benutten ze niet ten volle hun potentieel.
Dat zegt Tim Gardener, hoofd institutional client strategy bij AXA Investment Managers, in een gesprek met Fondsnieuws.’Indexbeleggen is potentieel gevaarlijk, zeker in onzekere tijden. De komende jaren verwacht ik dat het een “bumpy road” zal blijven op markten.’
De grootste risico’s van indexbeleggen liggen bij de ‘matige’ diversificatie van het fonds en de automatische mechanismen die optreden met betrekking tot de samenstelling van het fonds, aldus Gardener.
Illusie van hoge diversificatie
Indices zijn doorgaans samengesteld op basis van marktkapitalisatie en de hoeveelheid schuld en ‘bieden de illusie van hoge diversificatie’, terwijl juist door blind de markt te volgen er geen rekening wordt gehouden met de veranderende weging van een regio of sector binnen de index.
‘Als je bijvoorbeeld in 1989 in een wereldaandelenindexfonds zou hebben belegd, dan was 50 procent van je geld in Japan terechtgekomen.’
De buy and hold-strategie van AXA IM concentreert zich op de markt voor investment-grade bedrijfsobligaties. Een voorbeeld hier van de schijndiversificatie is Lloyds Bank, dat in 2007 nog 7 procent uitmaakte van UK Sterling Index en in 2008 gered moest worden van de ondergang.
Mechanismen
Het tweede risico spitst zich toe op mechanismen die zich binnen een index voltrekken. ‘Wordt een bedrijf door een kredietbeoordelaar afgewaardeerd tot onder het niveau van investment-grade dan valt het ook automatisch uit de index. Fondsen die deze index volgen verkopen massaal hun stukken wat tot prijsdruk leidt.‘
Vooral door deze twee inefficiënties is de afgelopen tien jaar gemiddeld 40 procent van de ‘bèta’ verloren gegaan. De bèta is de risicopremie op investment-grade bedrijfsobligaties ten opzichte van staatsobligaties.
AXA IM claimt met haar strategie, die het midden houdt tussen actief en passief beleggen, de lekkage terug te kunnen dringen tot minder dan 10 procent. Dat is na aftrek van de totale managementfee van 0,20 procent. In de afgelopen tien jaar bedroeg de beta voor bedrijfsobligaties gemiddeld 2 procent.
Smart beta
De ‘smart bèta’ strategie is ontwikkeld vanuit de behoefte van institutionele investeerders om tegen lage kosten exposure te krijgen naar kredietrisico, maar dan zonder de nadelen van strategieën gebaseerd op naar marktkapitalisatie gewogen indices.
‘De strategie is er vooral op gericht om geen geld te verliezen’, zegt Gardener. Elk bedrijf waarvan obligaties worden gekocht is gescreend door het research team van AXA IM om het risico op een ‘defaults’ zo goed mogelijk in te schatten.
Aan het oordeel van kredietbureau’s hecht AXA IM weinig waarde, want die zien ook niet alles op tijd, getuige de investment grade ratings voor Enron, AIG en Lehman Brothers ten tijde van hun val.
Downgrade
Voor AXA IM is het ook niet noodzakelijk om bepaalde obligaties te verkopen als het bedrijf dat ze heeft uitgegeven niet langer investment-grade is. ‘Zolang we geloven dat het bedrijf al zijn verplichtingen kan nakomen willen we de obligatie tot het einde van de looptijd aanhouden. Dat scheelt in transactiekosten.’
Een betere diversificatie wordt bewerkstelligd door obligaties van een bedrijf een weging van hooguit 0,5 procent in fonds toe te geven. Bedrijfsobligaties worden gekocht op basis van de fundamentele waarden. Bij de samenstelling spelen correlaties uit het verleden geen rol.
Regioverdeling
De regioverdeling is 40 procent bedrijfsobligaties uit de VS, 40 procent uit Europa, 10 procent uit Asia-Pacific en 10 procent uit opkomende markten. ‘We doen geen bets op welke regio dan ook.’
Of de spread op bedrijfsobligaties ook de komende jaren zo’n 2 procent zal blijven, betwijfelt Gardener. ‘Als er meer investeerders staatsobligaties verruilen voor bedrijfsobligaties zal de spread afnemen. Ook historisch gezien is de spread iets lager. Maar dat is als de markten zich voorspelbaar gedragen.’
Zolang de het loont zal de Franse vermogensbeheerder AXA IM investeerders aanraden om van de smart bèta strategie gebruik te maken. De nieuwe strategie heeft een eerste mandaat opgeleverd in het Verenigd Koninkrijk. Een tweede wordt binnenkort in Australië verwacht.