Hoe verder de situatie in Oekraïne uit te hand liep, hoe meer het ING Emerging Europe aandelenfonds zijn posities afbouwde. Met weinig alternatieven voorhanden, heeft het geld in kas zich opgestapeld.
Dit blijkt uit een gesprek van Fondsnieuws met Nathan Griffiths, senior portefeuillemanager opkomende markten bij ING Investment Management.
In mei zei Griffiths nog dat hij voldoende beleggingskansen in onder meer Rusland zag. Een inval in Oekraïne of een totale handelsboycot behoorden niet tot het basisscenario van ING IM.
Escalatie en MH17
‘In juni zagen we de situatie echter escaleren’, aldus de fondsmanager. ‘In de VS nam de druk op Obama om meer te doen toe. Er werd al gesproken over sancties voor de ramp met de MH17. Toen zijn we ook begonnen onze posities af te bouwen.’
Met de crash van de MH17 raakten de gebeurtenissen in een stroomversnelling. De Boeing van Malaysia Airlines werd waarschijnlijk door Russische separatisten neergeschoten. Alle 298 mensen aan boord, waaronder 196 Nederlanders, kwamen om het leven.
Vervolgens leidden sancties tegen Rusland van het Westen tot boycotten van Westerse producten door Rusland. Rusland steunt de separatisten weliswaar, maar heeft verder niet ingegrepen. Hierop wist het Oekraïense leger enkele bolwerken van de opstandelingen te heroveren.
Lukoil uitzondering
In Oekraïne belegt ING IM momenteel niet. Dat Oekraïne voor steun heeft aangeklopt bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is volgens Griffiths een veeg teken. ‘De situatie is afschrikwekkend’, duidt hij op de vaak draconische maatregelen die het internationale fonds afdwingt.
Ten aanzien van Rusland is de blootstelling van overwogen begin dit jaar teruggebracht naar zwaar onderwogen. Aanvankelijk zag Griffiths hervormingen gloren en de dividend payout-ratio van bedrijven stijgen. De economische vooruitzichten zijn nu echter zeer verslechterd en daarbij speelt het ‘morele aspect’ voor ING IM ook mee.
Een uitzondering is Lukoil. Aan het eind van het eerste halfjaar was dit de grootste belegging in het Emerging Europe fonds alsmede de op zes na grootste in het Global Emerging Markets fonds van ING IM. Het betreffen in Amerika verhandelbare aandelen. En Griffiths ziet het als een van de weinige Russische bedrijven dat een enigszins onafhankelijke koers van de overheid vaart.
Overig opkomend Europa
Ook ten aanzien van andere voorname Oost-Europese opkomende landen is Griffiths terughoudend. De Poolse economie is het meest afhankelijk van handel met Rusland. ‘We houden daarom de komende tijd rekening met neerwaartse aanpassingen van de groeiramingen.’
De economieën van Hongarije en Tsjechië zijn meer op het Westen geënt. Maar ook hier neemt de fondsmanager opkomende markten een afwachtende houding aan, met het oog op de tegenvallende economische cijfers over de eurozone, de impact van de sancties en de negatieve vertrouwenseffecten die verder uitgaan van het Oekraïens-Russische conflict.
Markt snel verveeld
Al is Griffiths op korte termijn niet erg optimistisch, verder vooruitblikkend ziet hij ook enkele lichtpuntjes. Een invasie door Rusland is onwaarschijnlijk en zowel Rusland als het Westen hebben geen belang bij het verder opschroeven van de economische sancties. Naar het zich laat aanzien, zal Oekraïne de separatisten weten te dwingen de wapens neer te leggen.
Het conflict is echter nog lang niet uit de weg, wijst de ING IM-manager. Een zich sterker voelend Oekraïne zal vervolgens het zich onderhand afgescheiden schiereiland Krim weer terug willen. En Europa en Rusland houden elkaar in een houtgreep met gasvoorraden, terwijl de Europese winter in aantocht is.
De financiële markten lijken al deze zaken echter snel te verwerken. ‘Wij hebben geleerd dat de markt niet overtrokken reageert, na een week of 2 a 3 zijn beleggers al verveeld, mits ze niet direct geraakt worden’, aldus Griffiths.
De Russische aandelenmarkt staat inmiddels al weer 8 procent hoger dan het laagste niveau net na de ramp met de MH17. ‘Daar zou zo maar eens 15 procent bij kunnen komen.’
Het ING Emerging Europe fonds is opgenomen in het FN Universe van meest bemiddelde fondsen van Nederland. Year-to-date boekte het een negatief rendement, het verloor 3,5 procent. Op drie- en vijfjaarsbasis was het rendement gemiddeld respectievelijk 4,5 en 9,0 procent.