Maar liefst 500 pensioenfondsen, stichtingen, consultants, bedrijven, wetenschappers en particulieren hebben gebruik gemaakt van de geboden mogelijkheid om te reageren op de Wet Toekomst Pensioenen. De internetconsultatie is met ingang van vrijdag 12 februari gesloten. Eerste beeld van een grove analyse: veel zorgen om het zogenoemde “invaren”.
‘Leid geen schipbreuk bij het invaren!’ kopt Marc Heemskerk van Mercer bij zijn ingezonden reactie bij de internetconsultatie. Heemskerk legt uit dat in het nieuwe stelsel de vertrouwde uitkeringsovereenkomst wordt ingeruild voor een ‘minder vertrouwde’ premieovereenkomst. Daarbij worden alle opgebouwde pensioenaanspraken van jong en oud overgezet naar de premieovereenkomst - en dus in kapitaal.
Dit is het zogenoemde “invaren”, waarbij wel wettelijke waarborgen zijn gesteld, maar waar de individuele deelnemer geen zeggenschap over heeft. Op dat punt zijn er twee methoden om het huidige pensioenvermogen te verdelen: de standaardmethode die aansluit bij een economische waardering van de pensioenaanspraak. Die is volgens Heemskerk goed uitlegbaar en goed toepasbaar.
Pensioenschip veilig haven binnenvaren
Het alternatief is de Value Based ALM-methode. Hierbij wordt getracht het vermogen evenwichtig te verdelen, door de toekomst te bezien via een scenarioset. Heemskerk vindt dat deze ‘verdelingsmethode niet te onderbouwen is en daarmee niet evenwichtig’. Hij pleit dan ook voor de standaardmethode om ervoor te zorgen dat wij ‘ons internationaal geroemde pensioenschip veilig de haven in loodsen!’
Ortec Finance schrijft in zijn stellingname dat de Value Based ALM weliswaar toegevoegde waarde heeft als instrument ‘om een indicatie te geven van eventuele generatie-effecten bij veranderingen’. Zo kan in beeld worden gebracht wat de waarde is van de invloed van het afschaffen van de doorsneepremie op toekomstige pensioenopbouw, aldus Sacha van Hoogdalem en Chantal de Groot in hun schriftelijke reactie.
Maar de twee consultants komen tot een vergelijkbare conclusie als Mercer: ‘wij achten het instrument echter onvoldoende robuust, om hierop alle besluitvorming te baseren’. Zij verwijzen naar studies van bij voorbeeld de Pensioenfederatie dat laat zien dat de ‘gevoeligheid van de uitkomsten voor deze aannames zeer groot is’.
In dat kader maakt Ortec Finance zich ook zorgen over de beschikbaarheid van een (risiconeutrale) scenarioset om de Value Based ALM op te baseren.
Beschermingsportefeuille
Cardano is op zijn beurt in beginsel positief over de consultatiewetgeving aangaande de Wet Toekomst Pensioenen. Zij spreekt van een ‘grote verbetering ten opzichte van de huidige situatie’. Zo is de Rotterdamse consultant blij met het ‘uitzicht op een einde aan de rekenrentediscussie’ en denkt zij dat er sprake zal zijn van ‘een betere afstemming van het beleggingsbeleid op leeftijd’.
Zo wordt volgens Cardano straks per generatie vastgesteld hoeveel renterisico acceptabel is om aan de pensioambitie te voldoen. Hierdoor worden de pensioenuitkeringen ‘stabiel en voorspelbaar’.
Ook is zij er blij mee dat pensioenfondsen een keuze kunnen maken tussen ‘beschermingsrendement en beschermingsportefeuille’. Het geeft pensioenfondsen namelijk de keuze om te bepalen welke rendementscomponenten van vastrentende beleggingen worden toebedeeld aan jongere of oudere deelnemers.
Mogelijke verbetering ziet Cardano op het punt van inflatie-gerelateerde obligaties en swaps die tot onderdeel van de beschermigsportefeuille gemaakt kunnen worden. Ook ziet zij mogelijkheden om pensioenfondsen toe te staan dat de solidariteitsreserve anders belegd mag worden dan het overige vermogen. Die reserve heeft namelijk een aparte doelstelling: het kan worden ingezet als ‘een stroppenpot’.
Checklist voor het Pensioenakkoord:
- Beluister de podcast-serie Checklist voor het Pensioenakkoord met Gosse Alserda; investment strategist bij TKP Investments, Wim Barentsen; chief strategist bij Achmea Investment Management, Pieter Westland; hoofd investment strategy bij Blue Sky Group; en Arjen Monster, principal strategisch advies en LDI advies bij NN Investment Partners.