Kapitaalverschaffer Investsud kwam vorige maand uit de schaduw bij de superdeal rond het Waalse biotechbedrijf EsoBiotec, dat voor 425 miljoen dollar werd gekocht door farmareus AstraZeneca. CEO Philippe Degive vertelt meer over de strategie, die zich uitsluitend op Waalse kmo’s richt.
In Wallonië zijn de investeringsmaatschappijen vooral met overheidsgeld gefinancierd, zoals Noshaq, Sambreinvest of Wallonie Entreprendre. Het in Marche-en-Famenne gebaseerde Investsud is een uitzondering: tien private bedrijven, met inspraak in het investeringsbeleid, hebben 74 procent in handen via het vehikel Financière du Sud-Est. De overheidsinvesteerder Wallonie Entreprendre is met 26 procent wel de tweede aandeelhouder.
Investsud doet bij het grote publiek niet meteen een belletje rinkelen. Nochtans bestaat de risicokapitaalmaatschappij al zo’n veertig jaar. Het werd op initiatief van enkele Waalse ondernemers uit de provincies Luxemburg en Luik opgericht. Bij die start nam de voorloper van de federale participatiemaatschappij SFPIM een belang van 50 procent, dat ze enkele decennia later verkocht aan de oprichtende families. Daarna is Wallonie Entreprendre ingestapt.
Onder de radar
Bij de tien private aandeelhouders zitten enkele grote en vrij bekende bedrijven zoals ING, L’Oréal, Lhoist, Fruytier Group en Magotteaux, maar ook de minder bekende patrimoniumvennootschappen Peltzer & Fils, Prodex en Lys Conseil. Ook de investeringsmaatschappij Nomainvest uit Eupen en de beheersmaatschappij Cofinpar behoren tot de aandeelhouders.
‘Het is geen bewuste keuze om onder de radar te blijven’, zegt CEO Degive. ‘Maar met onze 74 participaties en 120 miljoen euro activa onder beheer, cash meegerekend, behoren we bij de kleintjes. Wallonie Entreprendre bijvoorbeeld heeft een portefeuille van zo’n 5 miljard euro en telt honderden participaties. Ook Noshaq en Sambrinvest zijn grotere jongens.’
‘Onze doelstelling is om in Waalse kmo’s met maximaal vijftig personeelsleden te investeren en onze investeringen evenwichtig te spreiden over het hele gewest.’ Hij legt uit dat Investsud zich op drie thema’s richt: technologische innovatie, duurzame innovatie en ‘groei en overnames’.
‘Vandaag is het innovatieluik goed voor 73 procent van de portefeuille. Zowat 50 procent zit in gezondheidszorg zoals biotech en medtech, waaronder een twintigtal start-ups. Onder groei en overnames zitten eerder mature bedrijven die we bijstaan om overnames te doen, een eerder traditioneel metier.’ De komende jaren zal Investsud wat meer de nadruk op dit laatste luik leggen, om de portefeuille wat meer in evenwicht te brengen.
Selectie
Een flink deel van de activa onder beheer zit momenteel in cash, een oorlogskas voor toekomstige participaties. ‘We plannen zo’n 50 miljoen euro aan extra investeringen, maar zonder het aantal participaties te verhogen. Want anders kunnen we de portefeuille onvoldoende opvolgen. We gaan dus grotere bedragen in onze bedrijven investeren.’
Kmo’s op zoek naar financiering weten Investsud te vinden. In 2024 kreeg Investsud 150 nieuwe dossiers op zijn bord, maar daaruit zijn slechts negen investeringen gekomen. ‘We gaan zeer selectief te werk en willen niet zomaar ons investeringsvolume vergroten. We verkiezen minder dossiers te ondersteunen en grondiger ons werk te doen.’
Degive voegt eraan toe dat het selectie- en analyseproces gemiddeld zes maanden duurt. ‘De relatie moet groeien, want we focussen ons echt op de ondernemer en het management. We dokteren een op maat gemaakte financieringsoplossing uit, via een aandeelhoudersconventie, en dat vergt tijd.’
‘Zodra we hebben geïnvesteerd, zijn we partners en hebben we dezelfde belangen. We geven advies op basis van de ervaringen in andere dossiers en ons netwerk van experten. We blijven meestal tussen de vijf à tien jaar in een bedrijf. In 2024 realiseerden we twaalf exits.’
Superdeal
De voorbije weken liep Investsud in de kijker nadat het een flinke meerwaarde boekte op zijn participatie in EsoBiotec. Astra Zeneca heeft de kankerbehandelaar overgenomen voor een bedrag dat tot 1 miljard dollar kan oplopen als bepaalde mijlpalen worden gehaald. EsoBiotec had bij een hele resem investeerders, waaronder ook Wallonie Entreprendre en Sambrinvest, tot nu toe 22 miljoen euro opgehaald.
‘Onze eerste investering in EsoBiotec vond plaats in augustus 2024. Onze participatie nu al verkopen is een uitzondering op onze aanpak. We zijn het in deze sector gewend om risico’s te nemen. Soms moet men durven geloven in een idee, ook al heeft dit zijn nut nog niet bewezen. Dat hebben we in het geval van EsoBiotec gedaan.’ Het mag volgens Degive niet verbazen dat al die verschillende Waalse maatschappijen in hetzelfde dossier zaten. ‘Samen kunnen we het risico verkleinen.’
De Waalse markt is volgens hem groot genoeg, iedereen heeft volgens hem voldoende ‘dealflow’. Het leidt tot interesse vanaf de andere kant van de taalgrens. ‘We hebben recent gesproken met een vijftiental Belgische private investeringsmaatschappijen, vooral aanwezig in Vlaanderen, die aangeven zich op de Waalse markt te willen begeven, maar het nog maar beperkt hebben gedaan. Gemiddeld zijn de Waalse bedrijven kleiner en dat speelt zeker een rol. Daarenboven zijn Waalse ondernemers minder geneigd om hun kapitaal open te stellen voor private investeerders.’
Slimme obligatie als creatieve formule
Investsud werkt soms met een “smart bond”. ‘We hebben deze obligatie anderhalf jaar geleden op punt gesteld, na een financiële behoefte van een van onze participaties’, legt Degide uit. ‘Het is een achtergestelde lening met een variabele vergoeding, die afhangt van de evolutie van de ebitda (bedrijfskasstroom) van het bedrijf. Het is bestemd voor mature en familiale bedrijven die hun kapitaal niet willen openstellen, maar toch hun eigen vermogen willen versterken. Het is net alsof we aandeelhouder zijn. Het geleende geld, tussen de 500.000 en 2,5 miljoen euro, moet op de eindvervaldag (na vijf à tien jaar) worden terugbetaald.’