‘Het drinken van frisdrank met toegevoegde suikers draagt bij aan obesitas, diabetes en tandbederf. Dit is een boodschap van de stad San Francisco.’ Het bestuur van de Amerikaanse stad besloot in juni van dit jaar dat deze tekst onder billboards van frisdrankproducenten moest komen te staan.
Ook werd bepaald dat reclame-uitingen van de industrie verboden worden op openbare plekken als parken en bushaltes. Deze maatregelen doen denken aan de tabaksindustrie, die al geruime tijd verplicht is op pakjes sigaretten te melden dat roken dodelijk is. Vermogensbeheerder Schroders stelt dan ook dat beleggers de ‘suikerdiscussie’ goed in de gaten moeten houden.
In 2012 probeerde de toenmalige burgemeester van New York, Michael Bloomberg, de verkoop van frisdrank in te dammen door bekers groter dan een halve liter te verbieden in de horeca. Hij werd teruggefloten door de rechter. Ook over de waarschuwingen in San Francisco loopt een rechtszaak, aangespannen door de frisdrankfabrikanten, maar de trend is duidelijk: overheden doen steeds meer pogingen om de suikerconsumptie terug te dringen.
Schade aan volksgezondheid
Vreemd is dat niet, gezien de schade voor de volksgezondheid. Credit Suisse schatte in een twee jaar geleden verschenen rapport dat de zorgkosten in verband met diabetes type II in de VS zo’n 500 miljard dollar bedragen. Als er niets wordt gedaan gaat die rekening in 2020 naar de 700 miljard dollar. De Zwitserse analisten constateren tegelijkertijd dat consumenten en overheden zich steeds meer bewust worden van de gevaren. Amerikanen drinken al 25 procent minder frisdrank dan tijdens de hoogtijdagen in de jaren negentig.
De gevolgen voor bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie kunnen groot zijn. De makers van softdrinks, zoals Coca-Cola en Pepsi, worden het hardst geraakt door deze trend, constateert zakenbank Morgan Stanley.
Volgens analist Elly Irving van Schroders hebben grote bedrijven in de voedselindustrie de laatste tijd meer op de kosten gelet dan op innovatie. ‘Hierdoor hebben ze niet kunnen inspelen op de gezondheidstrend die er gaande is’, stelt zij.
Unilever loopt nog het minste risico van de vijftien drank- en voedselconcerns die Irving onder de loep nam. Bedrijven als Pepsi, Coca-Cola en repenmaker Hershey’s kunnen veel harder worden geraakt. Unilever haalt ongeveer 40 procent van de omzet uit ‘zoete categorieën’. Ook Morgan Stanley constateert dat de multinational met bijvoorbeeld de introductie van mini-Magnums al heeft ingespeeld op het antisuikersentiment.
Net als tabak
Irving ziet veel overeenkomsten tussen suiker nu en tabak in het verleden. ‘Net als de tabaksindustrie vroeger is de drank- en voedingsindustrie grotendeels zelfregulerend en hebben ze een machtige lobby. Het verschil is wel dat er met roken een duidelijk hoger risico op kanker is geconstateerd. Bij suiker is het lastiger om een “schuldige” aan te wijzen, omdat we via veel verschillende bronnen suiker tot ons nemen.’ Maar net als de tabaksindustrie kan de drank- en voedingssector worden geconfronteerd met rechtszaken waarin consumenten of overheidsinstanties schade claimen, legt de Britse uit. En claims zijn nooit goed voor de beurskoers.
Ook bekende Amerikaanse beleggers mengen zich in het ‘suikerdebat’. Hedgefondsmanager Bill Ackman hekelde deze week het investeringsvehikel van Warren Buffett, omdat dat zo’n groot belang in Coca Cola heeft (9 procent). Het bedrijf heeft volgens Ackman ‘enorme schade aan de maatschappij’ gebracht door ervoor te zorgen dat mensen geen water meer drinken, maar ‘suikerwater’.
Overigens deed Ackman zijn uitspraken bij een bijeenkomst waar aanwezigen volgens de Wall Street Journal voor 08:00 uur ’s ochtends verwelkomd werden met… een colaatje