De uitbodeming van de rente maakt dat banken overwegen een groter deel van de klantportefeuilles (tijdelijk) te alloceren naar cash of geldmarktfondsen.
Aanleiding is nervositeit over de gevolgen van de aantrekkende rente in het obligatiegedeelte van de portefeuille.
Dat verklaren banken tegenover Fondsnieuws. Vincent Juvyns, client portfoliomanager van ING Investment Management, begrijpt dat wel.
Voor particuliere beleggers is een deposito op dit moment volgens hem interessanter dan een geldmarktfonds. De Eonia - het eendaags interbancaire rentetarief voor het eurogebied - noteert nu minder dan 8 basispunten, veel minder dan het rendement op een deposito.
Geldmarktfondsen
Juvyns stelt dat ze bij ING niet zo bang zijn voor stijgende inflatie in 2014, maar wel wijzen ze erop dat de rente op staatsobligaties van kernlanden de laatste tijd sterk is gestegen. Voor de Duitse Bund was dat op enig moment zelfs 30 basispunten.
In reactie op die onzekerheid houden beleggers op dit moment schuldpapier aan met een zeer korte looptijd.
Geldmarktfondsen zijn in Nederland relatief onbekend. De meeste particuliere beleggers prevaleren het om geld cash op een deposito aan te houden. Door professionele partijen wordt het wel gebruikt, bijvoorbeeld om binnen hun bedrijven cashmanagement te doen.
Globalisering
Geldmarktfondsen zijn komen overwaaien uit de VS en zijn een vrucht van de globalisering: toen Amerikaanse bedrijven in Europa actief werden, namen ze geldmarktfondsen mee die overtollige cash voor de korte termijn in- en uitlenen.
Daarmee zijn geldmarktfondsen de smeerolie van de financiële markten. Ongeveer 14 procent van de geaggreerde geldhoeveelheid in Europa is ondergebracht bij deze geldmarktfondsen.
De Europese geldmarktfondsen hebben inmiddels ongeveer 1.000 miljard euro onder beheer, wat een derde is van de wereldwijde markt. Frankrijk is in Europa een van de grootste markten. Het is een markt die sterk door liquiditeit gedreven wordt, zodat 15 geldmarktfondsen samen goed zijn voor meer dan 30 procent van de totale Europese markt.
De helft van deze 1.000 miljard aan beheerd vermogen is gedenomineerd in euro’s. ING is een middelgrote partij met 7 tot 8 miljard euro aan beheerd vermogen, waarbij het ING Liquid Euro Fund het grootste is.
Negatief rendement
2012 was voor in euro-gedenomieerde fondsen een moeilijk jaar met een sterk dalende rente. Door de renteverlaging boekten veel korte termijn geldmarktfondsen een negatief rendement. Soms lag het niveau zelfs onder de kostenstructuur en kon er geen positief rendement worden behaald.
Er waren volgens Juvyns ook fondsen die tot een ‘soft close’ overgingen om een bankroet - het zogenoemde ‘break the buck’ - te voorkomen.
Aangescherpte regelgeving
Is de lage rente voor de korte termijn een probleem, voor de lange termijn kan ook de aanscherping van regelgeving de geldmarkt raken. In oktober 2012 deed de International Organization of Securities Commissions (Iosco) vijftien aanbevelingen.
Belangrijk is vooral dat de toezichthouders willen dat alle geldmarktfondsen gaan werken met een variabele Net Asset Value (NAV), terwijl de helft van de Europese geldmarktfondsen nu nog met een constante NAV werkt.
Net Asset Value
Met dat laatste hebben toezichthouders en Europese politici moeite, omdat de constante NAV geen actueel inzicht in de onderliggende waarde biedt en dus tot systeemrisico’s kan leiden, zoals in 2008 duidelijk werd.
Alleen fondsen met assets korter dan zestig dagen mogen nog een keuze maken welke berekeningsmethode ze hanteren. Geldmarktfondsen met een langere horizon moeten zich aan de variabele NAV gaan houden.
Zware Amerikaanse lobby
Voor het pleidooi voor een variabele NAV wordt nu zwaar gelobbyd door de Amerikanen, die over de hele linie hier op de geldmarkt al gebruik van maken.
Delen van de sector in Europa vrezen dat het gebruik van een variabele NAV tot een grote uitstroom uit geldmarktfondsen leidt en zelfs een systeemschok kan veroorzaken, zegt Juvyns. ING werkt sinds jaar en dag met een variabele NAV.