De markt van onafhankelijke vermogensbeheerders wordt onder druk van de toezichthouder steeds professioneler. Niet alle partijen kunnen mee in de vaart der volkeren. Toch is de groei volgens kenners onmiskenbaar.
Begin juli werd vermogensbeheerland opgeschrikt door het bericht dat het Haags Effektenkantoor (HEK) zijn dienstverlening staakt. HEK was geen groot kantoor, maar wel een bekende naam. Het kantoor bestond sinds 1994.
Op de website schreef het kantoor dat het stopt omdat ‘toenemende regelgeving zorgt voor stijgende kosten waardoor het voor een kleine vermogensbeheerder als HEK niet langer mogelijk is om kostenefficiënt de beheeractiviteiten voort te zetten.’
Dat de regeldruk toeneemt is bekend. Al jaren geleden werd als gevolg hiervan door kenners een consolidatieslag verwacht, maar deze kwam nooit echt van de grond. Er is wel wat beweging, maar deze gaat meer druppelsgewijs.
Groei
Over de hele linie signaleren Theodoor Gilissen Services en SNS Securities, partijen die vermogensbeheerders ondersteunen, echter nog altijd groei, al hebben de grootbanken op de vermogensbeheer- en adviesmarkt nog altijd een marktaandeel van 80 tot 90 procent.
‘De vermogensbeheerders die wij faciliteren, nemen mensen aan’, zegt Rob de Haas van SNS Securities. ‘Ook zijn er steeds weer een paar accountmanagers, meestal afkomstig van grootbanken, die voor zichzelf beginnen.’
De verwachting is dat de groei zal aanhouden. In reactie op de toenemende standaardisering bij de banken, zullen de onafhankelijken op de lange termijn marktaandeel winnen, denken Astrid Ton en Peter Klijn van Theodoor Gilissen Services. ‘Particulieren hebben gewoon behoefte aan onafhankelijk advies en persoonlijk aandacht.’
Paar nieuwkomers
Uit gegevens van toezichthouder AFM blijkt dat er ieder jaar een paar nieuwe vermogensbeheerders bij komen. Eind januari dit jaar werd bijvoorbeeld een adviesvergunning verstrekt aan Puur Beleggen uit Noordwijk. Oprichter is Paul Visscher, afkomstig van ABN Amro.
Een andere nieuwkomer is Spaargaren & Sommer Vermogensbeheer uit Oegstgeest, van oud-Rabo-adviseurs Jürgen Sommer en Sven Spaargaren. Zij kregen eind april een vergunning en zijn inmiddels met meerdere potentiële klanten in gesprek. De nieuwkomers laten zich niet afschrikken door toenemende regeldruk.
De Haas: ‘De AFM focuste in haar toezicht eerder vooral op het kennen en het centraal stellen van de klant. Je ziet dat er nu ook meer aandacht is voor de kwaliteit van het beleggingsbeleid.
Als gevolg hiervan zie je dat er een verdere professionaliseringslag plaatsvindt. Accountmanagers afkomstig van grootbanken hebben hier minder problemen mee. Zij zijn gewend dat ze alles stringent en uitgebreid moeten vastleggen. Maar er zijn ook partijen die hier nog wat meer hulp bij nodig hebben.’
Kosten verdubbeld
Hier komt bij dat sinds dit jaar de overheidsbijdrage voor het toezicht op financiële ondernemingen is weggegevallen. Volgens De Haas zijn als gevolg hiervan de kosten voor sommige partijen verdubbeld.
‘Als je dit gaat optellen, dan zie je dat heel kleine partijen het lastig hebben.’ Behalve HEK stopte bijvoorbeeld ook Indubel Vermogensbeheer uit Amsterdam.
Oyens & Van Eeghen, een van de grotere zelfstandige vermogensbeheerders, in Nederland kondigde deze zomer aan te zullen worden overgenomen door de Belgische Delen Private Bank. Als reden hiervoor noemt bestuursvoorzitter Pim Baljet van Oyens & Van Eeghen de wens tot schaalvergroting.
Per eind maart had Oyens & Van Eeghen 3,3 miljard euro onder beheer, waarvan 1,4 miljard euro discretionair en 1,9 miljard euro fiduciair. Discretionair vermogen is daadwerkelijk bij de beheerder in beheer gegeven. Over fiducair vermogen wordt alleen geadviseerd.
Het gaat volgens Baljet vooral om hoeveel je onder discretionair beheer hebt. ‘Stel dat je 100 procent particuliere klanten hebt, dan kom je met 2 miljard euro een heel eind’, zegt hij.
Van de 130 tot 140 zelfstandige vermogensbeheerders in Nederland, met in totaal naar schatting zo’n 17 miljard euro onder beheer, zijn de partijen die hierbij in de buurt komen echter op één hand te tellen.
Een groot aantal heeft minder dan 100 miljoen euro onder beheer. Baljet: ‘In mijn ogen is dat uitermate marginaal. Ik zou niet weten hoe je daarvan een goede staf kunt financieren en de kwaliteit van je dienstverlening op peil houdt. Dat vereist gewoon een heel andere investering.’
Te veel één- of tweepitters
Eenzelfde geluid is te horen van Erik Willems, partner en oprichter van multi family office De Rendtmeesters uit Arnhem. Volgens hem is de vermogensbeheermarkt nog altijd onvoldoende gereguleerd. ‘Er zijn veel te veel één- of tweepitters.’
Over het algemeen wordt de druk van de toezichthouder wel groter, maar er wordt onvoldoende gekeken hoe je als vermogensbeheerder de kwaliteit van de dienstverlening en de continuïteit kunt borgen, zegt hij.
‘Als je het mij vraagt, kun je actief vermogensbeheer niet met z’n tweeën af. Want waar haal je je informatie vandaan als je 30 miljoen euro onder beheer hebt? Uit de krant? Dan heb je geen geld voor een Bloomberg-terminal. Wat is dan de toegevoegde waarde van je voorspelling over de richting van de markt?’
Willems: ‘Ik denk dat je als vermogensbeheerder echt minimaal met z’n vieren moet zijn. Wil je wel per se klein zijn, dan moet je volgens hem reëel zijn in wat je kunt.’
Dit artikel is verschenen in het Fondsnieuws-magazine Zelfbewust China dat op 16 september is gepubliceerd.